Η κατάταξις εμού, του Χρίστου Γεωργίου, εις τον Τουρκικόν Στρατόν (!). Έτος 1911.

Ο αείμνηστος Φιλόλογος και συγγραφέας
Χρίστος Γ. Γεωργίου (1890-1972)

Την 24 Οκτωβρίου 1911 Τούρκος χωροφύλακας ήρθε στο σχολείο της Κλεισούρας Καστοριάς και μου ανεκοίνωσε πώς καλούμαι στρατιώτης. Κατά ένα νόμο τουρκικό οι δάσκαλοι δεν υπηρετούσαν στρατιώτες, έπρεπε όμως να θεωρούν τους τίτλους σπουδών τους από τις αρμόδιες τουρκικές αρχές. Εγώ έδειξα ασύγγνωστη αμέλεια. Ούτε το δίπλωμα του Γυμνασίου το είχα μαζί μου, το είχα στείλει στην Αθήνα, για να εγγραφώ στο Πανεπιστήμιο. Πήγαινα και με την άλλη ιδέα, ως υιός μονογενής δεν ήταν δυνατόν να υπηρετήσω στρατιώτης.

Εξήτασαν στην Καστοριά, που πήγα, την οικογενειακή μου κατάσταση και βρήκαν πως συζούμε με γαμβρό στο σπίτι. Ο διοικητής της Χωροφυλα­κής, γιούζ-μπας, —καλός άνθρωπος— μου είπε να του παρουσιάσω το πτυχίο μου του Γυμνασίου, έστω κι αν δεν το είχα θεωρήσει. Του ζήτησα τότε πίστωση χρόνου, για να του το επιδώσω. Μού ’δωκε όμως μόνον μισής μέρας, κατά την οποία δεν κατέστη δυνατόν ο άνθρωπος, που έστειλα στο Γυμνάσιο Τσοτυλίου, να πάρει αντίγραφο του διπλώματός μου, να επιστρέψει και το φέρει. Κι έτσι απήχθην στην Κορυτσά, οπού παρά τις διαμαρτυρίες μου και τις ενέργειες του επιθεωρητού των σχολείων μακαρίτου Εφραίμ-Γκίνη με κατέταξαν στρατιώ­τη και με προόριζαν να υπηρετήσω στην Αδριανούπολη. Ο Καϊμακάμης Καστοριάς, στον όποιο εν τω μεταξύ είχε επιδοθεί το αντίγραφο του απολυτηρίου μου, δεν έδειχνε καμιά προθυμία κι ενέργεια για επάνοδό μου στη διδασκαλική μου θέση της Κλεισούρας.

Η πλατεία της ηρωικής Κλεισούρας
την εποχή του Χειμώνα.

Αλλ’ εγώ στη Θεσσαλονίκη δραπετεύω, παίρνω άλλο αντίγραφο και έγγραφο, διαταγή του Διοικητού —Βαλή— Θεσ/νίκης, και πηγαίνω στο Μοναστήρι. Εκεί παρουσιάζονται στο Διοικητή Μοναστηρίου, όπου ή Καστοριά υπήγετο, ο Δεσπότης Καστοριάς και Μοναστηρίου, υποβάλλουν τις ευχές τους, γιατί οι Τούρκοι γιόρταζαν το Ραμαζάνι, νομίζω, του επιδίδουν το μεταφρασθέν και στην τουρκική απολυτήριο μου μαζί με το έγγραφο του Βαλή Θεσσαλονίκης, εκθέτουν ό,τι συνέβη μ’ εμένα και τον παρακαλούν να θεωρηθεί το πτυχίο μου και να επανέλθω στη θέση μου. Συγκατατίθεται ο Τούρκος Διοικητής και με το δίπλωμά μου θεωρημένο επιστρέφω στην Καστοριά και παρουσιάζομαι στον Καϊμακάμη, ο οποίος αναγκάζεται τότε να διατάξει τη διαγραφή μου από τους στρατιωτικούς καταλόγους. Κι ύστερα απ’ αυτό γυρίζω στην Κλεισούρα περί  τα μέσα Δεκεμβρίου 1911.

Ίσως τα δεινά και οι περιπέτειές μου αυτές να ωφείλοντο και σε κακόβουλες εισηγήσεις και διαβολές των ρουμανιζόντων Κλεισούρας. Στην υπόθεσή μου αυτήν αναμείχτηκαν και οι Πρόξενοι τότε της Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη και στο Μοναστήρι, συνεννοούμενοι με κρυπτογραφικά τηλεγραφήματα, όπως και οι Μητροπολίτες των δύο αυτών πόλεων.

(Από το βιβλίο του Ο Γέρμας και τα γεγονότα του Μακεδονικού Αγώνα, εκδ. ΙΜΧΑ, Θεσσαλονίκη 1966, σελ. 72-73).

Δάσκαλοι και μαθητές του Δημ. Σχολείου Γέρμα
περί το έτος 1925.

Ο Γέρμας Καστοριάς, η ιδιαίτερη πατρίδα
του Χρίστου Γεωργίου.

Ο Γερμανιώτης δάσκαλος
Στυλιανός Αγγελής (+1964).

Η ορεινή Κλεισούρα χιονισμένη.

Δάσκαλοι και μαθητές του Δημοτ. σχολείου Γέρμα.
Σχολικό έτος 1957-8.