Κυριακή 31 Ιουλίου 2022

Ιδιόμορφη νεοκλασική οικία έτους 1900 στην Κορησό Καστοριάς.

 

Η Κορησός είναι ένα μεγάλο, δυναμικό και όμορφο χωριό του Νομού Καστοριάς. Οι κάτοικοί της διακρίνονταν ανέκαθεν για τα έντονα πατριωτικά τους αισθήματα, τη μεγάλη ευσέβειά τους προς τον Θεό και για την έμφυτη καλαισθησία τους. Δείγμα αυτής της καλαισθησίας τους αποτελούν οι αρχοντικές οικίες του 19ου και 20ου αιώνα, που σώζονται έως σήμερα μέσα στον οικισμό της.

Στις εν λόγω οικίες περιλαμβάνεται και μία του έτους 1900, που ανήκει στον κ. Ζήση Λιόλιο και βρίσκεται πλησίον του ενοριακού ναού της Κορησού, σε ένα στενό δρομάκι. Η οικία αυτή αποτελείται: α) από τον υπόγειο χώρο της, β) από το ισόγειο, που είναι υπερυψωμένο κατά 0,5 μ. του εδάφους, και γ) από τον πρώτο όροφο, που προεξέχει του ισογείου κατά 1 μέτρο περίπου.

Η όψη τού ισογείου τής εν λόγω οικίας περιλαμβάνει αρκετά δομικά και διακοσμητικά στοιχεία νεοκλασικού τύπου, τα οποία την καθιστούν, ως προς αυτά, ίσως μοναδική στην περιοχή της Καστοριάς και προκαλούν ευλόγως το ενδιαφέρον και τον θαυμαστό των θεατών τους. Πιο συγκεκριμένα, η εξεταζόμενη οικία έχει στην πρόσοψή της, την αρχαιότροπη θύρα εισόδου με το υπέρθυρό της, δύο παράθυρα με μεταλλικά παντζούρια κι ένα ψευδοπαράθυρο, ευρισκόμενο μεταξύ των δύο παραθύρων. Όλα τα ανοίγματα τής πρόσοψης τού ισογείου τής αναφερόμενης οικίας, δηλαδή η θύρα της με το υπέρθυρο, τα δύο παράθυρά της και το εντοιχισμένο διακοσμητικό ψευδοπαράθυρο, φέρουν ολόγυρά τους ωραία αρχαιόμορφα πλαίσια από σταχτί μαρμαρόλιθους τής περιοχής, που είναι άψογα κομμένοι και άριστα επεξεργασμένοι.

    Από παρόμοιους μαρμαρόλιθους είναι κατασκευασμένοι και τέσσερις διακοσμητικοί πεσσοί (: τετράγωνες κολόνες) με απλά κιονόκρανα, που είναι μερικώς εντοιχισμένοι στην πρόσοψη του ισογείου και φαίνονται εφαπτόμενοι αυτής. Οι δύο απ' τους εν λόγω πεσσούς βρίσκονται στα άκρα της όψης του ισογείου και το πλαισιώνουν, ενώ οι άλλοι δύο βρίσκονται εκατέρωθεν του μεσαίου παραθύρου.

Κλείνοντας τη σύντομη παρουσίαση τής νεοκλασικής κορησιώτικης οικίας αναφέρουμε προσθετικώς, ότι στον πρώτο όροφό της βρίσκενται δύο παράθυρα κι ένας μικρός εξώστης (μπαλκόνι), του οποίου ο χώρος είναι ενσωματωμένος – περιλαμβάνεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στον εσωτερικό χώρο του πρώτου ορόφου.

Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Σημείωση. Ο Γράφων Γιώργος Τ. Αλεξίου έχει καταγωγή και από την Κορησό και υπηρέτησε ως δάσκαλος στο Δημοτικό Σχολείο της. Ένεκα τούτων, την επισκέπτεται συχνά, περιδιαβαίνει τους δρόμους και τα σοκάκια της και αρέσκεται να παρατηρεί και να θαυμάζει τα εναπομείναντα παλαιά αρχοντόσπιτα του χωριού.


























Πέμπτη 28 Ιουλίου 2022

Το ανεγειρόμενο σύγχρονο Αστυνομικό Μέγαρο Καστοριάς και η αιτούμενη ανέγερση, πλησίον του, νέου απαραίτητου λαμπρού Ναού.

 

  • Στις ημέρες μας, και μετά από πολυετές και εύλογο αίτημα όλων των κατοίκων τής Καστοριάς ανεγείρεται σε κομβικό σημείο της πόλης τους ένα υπερσύχρονο Αστυνομικό Μέγαρο. Αυτό το ευχάριστο γεγονός το χαιρέτισαν, όπως ήταν φυσικό κι επόμενο, όλοι οι Καστοριανοί, μηδενός εξαιρουμένου.

    .......................................................................................

  • Προσφάτως, και μετά από πολυετές και εύλογο αίτημα όλων των ευσεβών Καστοριανών, ο νέος Μητροπολίτης Καστοριάς κ.κ. Καλλίνικος αιτήθηκε από τη Δημοτική Αρχή τής πόλης την ανέγερση ενός νέου πανέμορφου ναού βυζαντινού ρυθμού σε κομβικό σημείο της, στο οποίο δεν υπάρχει ο απολύτως απαραίτητος ναός. Αυτό το δίκαιο αίτημα τού άξιου Μητροπολίτη, το υποστηρίζει ολόθερμα, όπως είναι φυσικό και επόμενο, η συντριπτική πλειοψηφία των υψηλόφρονων κατοίκων τής Καστοριάς, εκτός βεβαίως από μία μικρή μειοψηφία τους, την αναμενόμενη.

    Γιώργος Τ. Αλεξίου







Κυριακή 24 Ιουλίου 2022

Ο ανατολικός προσανατολισμός των ναών μας και η αντίστοιχη - σύμφωνη προς αυτόν στάση των εκκλησιαζόμενων Χριστιανών.

 

Ο Ιησούς Χριστός παρουσιάζεται μεταφορικώς και συμβολικώς από άγιους Πατέρες και ιερούς υμνογράφους της Εκκλησίας μας ως ο νοητός Ήλιος της δικαιοσύνης, επειδή Αυτός (ο Κύριος), κατ' αντιστοιχίαν προς τον υλικό ήλιο, φωτίζει με το πνευματικό Του φως, και ζωογονεί αναλόγως όλη την ανθρωπότητα. Την ημέρα τών Χριστουγέννων, κατά την ακολουθία τού Όρθρου, ψάλλουμε το καταπληκτικό «εξαποστειλάριον»: «Επεσκέψατο ημάς εξ ύψους ο Σωτήρ ημών, Ανατολή ανατολών, και οι εν σκότει και σκιά, εύρομεν την αλήθειαν και γαρ εκ τής Παρθένου, ετέχθη ο Κύριος». Στο τροπάριο αυτό ο Χριστός καλείται Κύριος, Σωτήρ, Ανατολή ανατολών, που φώτισε όσους βρίσκονταν στο σκοτάδι και την σκιά, και εμείς δι' Αυτού βρήκαμε την αλήθεια.

Βάσει αυτής της αντίληψης και παραδοχής, οι Χριστιανοί κτίζουμε τους ναούς μας με κατεύθυνση Ανατολή - Δύση κι έχοντας το ιερό Βήμα τους με την Αγία Τράπεζα, όπου τελείται η αναίμακτος θυσία του Χριστού μας, στη ανατολική τους πλευρά, δηλαδή προς το μέρος της γήινης ανατολής, που συμβολίζει και την ουράνια ανατολή και καθέδρα του Χριστού. Ένεκα τούτου, όλοι οι πιστοί, θέλοντας να αποδείξουμε και δηλώσουμε εμπράκτως τη μέγιστη εκτίμηση και τον απέραντο σεβασμό μας προς το νοητό Ήλιο, τον Χριστό, στεκόμαστε πάντα εντός των ναών και προσευχόμαστε στραμμένοι προς προς τη γήινη ανατολή, δηλαδή προς το συμβολικό Του μέρος, και ποτέ δεν γυρίζουμε απαξιωτικά τα νώτα μας προς αυτήν.


    Ο προαναφερόμενος εκκλησιαστικός κανόνας ισχύει για όλους τους πιστούς, ήτοι για τους λαϊκούς, καθώς και για τους Αρχιερείς, τους ιερείς και τους ιεροψάλτες. Για τον λόγο αυτόν τοποθετούμε το Δεσποτικό θρόνο με την όψη του προς τον βορρά, και (τοποθετούμε) τα δύο αναλόγια των ιεροψαλτών με την όψη τους, αντιστοίχως, προς τους πλαϊνούς τοίχους του ναού, για να μην είναι τα νώτα τους στραμμένα προς την ανατολή, όπως θα συνέβαινε κανονικά και οπωσδήποτε εάν επτόκειτο για κοσμικό κτήριο.

Επίσης, μετά τη Θεία Λειτουργία κι έχοντας υπόψη τα προαναφερόμενα, εξερχόμαστε απ' τον ιερό ναό με μεγάλη προσοχή και κατά τον δυνατόν πλαγίως, και όταν φθάνουμε στην έξοδό του στρεφόμαστε προς την ανατολή, κάνουμε τον σταυρό μας και ζητούμε τη συγχώρεση του Κυρίου και για τυχούσα σχετική αβλεψία μας.


    Ο εξεταζόμενος εκκλησιαστικός κανόνας που αφορά και ορίζει την ιερότητα τού νοητού γεωγραφικού σημείου τής ανατολής, εφαρμόζεται από εμάς τους Ορθόδοξους Χριστιανούς κι εκτός του ναού, στις πράξεις κι ενέργειές μας που παρουσιάζονται ακολούθως, κατά τον τρόπο που αναφέρεται: α)  Προσευχόμαστε  και κάνουμε το σταυρό μας στρεφόμενοι πάντα προς την ανατολή. β) Θάβουμε τους νεκρούς μας με το πρόσωπό τους να κοιτάζει την ανατολή. γ) Τοποθετούμε στο εμπρόσθιο προαύλιο των ναών τούς τυχόν υπάρχοντες καθιστικούς πάγκους και λοιπά καθίσματα με στραμμένη τη μπροστινή πλευρά τους και όχι την πλάτη τους προς την πρόσοψη του ναού και την ανατολή. δ) Έμπροσθεν του ναού τοποθετούμε τις τυχόν υπάρχουσες εκεί προτομές εθνομαρτύρων ιερέων κ. ά., πάντα με την όψη τους στραμμένη προς το ναό και την ανατολή.


Σημείωση. Βλέπε για τον Ιησού Χριστό ως το Φως του κόσμου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://fos-kastoria.blogspot.com/2020/11/blog-post.html


Γιώργος Τ. Αλεξίου

Τρίτη 19 Ιουλίου 2022

Το βιβλίο τού κ. Ζήση Παναγιώτου με τον τίτλο “Τα παιδιά της θυελλώδους δεκαετίας 1940 – 1950”. (Βιβλιοπαρουσίαση).

 

Προσφάτως, κατά τον μήνα Ιούνιο, εκδόθηκε στη Θεσσαλονίκη ένα καλαίσθητο, καλογραμμένο και πολύ ενδιαφέρον βιβλίο 160 σελίδων, που φέρει τον εύγλωττο τίτλο “Τα παιδιά της θυελλώδους δεκαετίας 1940 – 1950”, και (φέρει) τον διευκρινιστικό υπότιτλο “μία προσωπική, εδιαλείπτως αγωνιστική πορεία, υπό το πνεύμα του Ελληνισμού και του Χριστιανισμού”. Συγγραφέας του είναι ο κ. Ζήσης Δ. Παναγιώτου, που γεννήθηκε το έτος 1938 στον Γέρμα Καστοριάς και είναι Δόκτορας Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης και τέως Διευθυντής της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης.

Το παρουσιαζόμενο βιβλίο τού κ. Ζήση Παναγιώτου είναι ένα αυτοβιογραφικό πόνημα, που περιλαμβάνει και την εξιστόρηση αρκετών ιστορικών γεγονότων, τα οποία είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα για τους ιστορικούς επιστήμονες και γενικότερα για όλους τους φιλομαθείς Έλληνες. Περιλαμβάνει επίσης και την καταγραφή πολλών στοιχείων, γεγονότων και περιστατικών της λαμπρής επαγγελματικής σταδιοδρομίας τού συγγραφέα του, αρκετά εκ των οποίων όμως ήταν - είναι για τον ίδιο οδυνηρά, καταδεικνύουν δε την αναξιοκρατία που επικρατούσε και που δυστυχώς επικρατεί ακόμη μερικώς στο χώρο της ανώτατης ελληνικής εκπαίδευσης.


Ακολούθως, παρατίθεται ενδεικτικώς το σύντομο, αλλά και μεστό κείμενο τής Εισαγωγής του εξεταζόμενου βιβλίου:

Εισαγωγή.

Η ζωή μου, στο μέτρο του ανθρωπίνως δυνατού, είναι έντονα επηρεασμένη από δύο οντότητες: η μία αφορά στη δύναμη της προσευχής, που εκφράζεται με ανυπέρβλητο τρόπο από τον εικονιζόμενο Χριστό στον κήπο της Γεθσημανής και η άλλη είναι αυτή, που ενσαρκώνει το νόημα και το πνεύμα του Σταυρού. Ο προσευχόμενος Ιησούς και ο Σταυρός καθόρισαν την πορεία της ζωής μου, η οποία υπήρξε εξαιρετικά περιπετειώδης, λόγω των καταστροφικών και θλιβερών γεγονότων από την αρχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και μετά, απίστευτα δύσκολη αλλά και πολύ γοητευτική. Πιστός στο ζωοποιό πνεύμα του Χριστιανισμού, το απαλλαγμένο από τις ανούσιες τυπικές ακρότητες, που το μειώνουν, επέλεξα αυτό ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη σφυρηλάτηση της ψυχής μου, η οποία με βοήθησε να συμπεριφερθώ αρκετά αποτελεσματικά σε πολύ δύσκολες καταστάσεις.


Βέβαια, για τους πολλούς ανθρώπους η ουσιώδης διαφορά μεταξύ της πίστης και της απιστίας είναι δυσδιάκριτη. Η αναγνώριση των χαρακτηριστικών της βαθιάς πίστης στην Αρχή της Δημιουργίας προϋποθέτει επαρκή μόρφωση. Ένας Βρετανός φιλόσοφος γράφει: "Γεννηθήκαμε μέσα στο θαύμα, ζούμε περικυκλωμένοι από το θαύμα, η ύπαρξη μας είναι ένα μεγάλο πολύπλοκο θαύμα και στο μόνο που δεν πιστεύουμε είναι το θαύμα". Όλα αυτά είναι σοφά και κατανοητά ως σκέψεις ενός πνευματικού ανθρώπου. Είναι όμως δυνατόν, ένας άνθρωπος με αυτήν την αίσθηση για το "θαύμα", να μη είναι πιστός;

Γνωρίζω καλά ότι η περιγραφή των σταθμών της ζωής μου δεν θα είναι για μένα ούτε εύκολη ούτε ευχάριστη ενασχόληση. Όμως αποφάσισα να ασχοληθώ με το παρελθόν, γιατί με προκαλεί η σημασία του για το παρόν και το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας. Ακράδαντα πιστεύω ότι η διαπαιδαγώγηση της νεολαίας μας χωρίς τα ζωντανά στοιχεία του μεγαλόπνοου Έθνους μας γρήγορα θα αποδειχθεί επικίνδυνα ελλιπής.”


Κλείνοντας την σύντομη παρουσίαση του θεματικού βιβλίου αναφέρουμε ανακεφαλαιωτικώς, ότι πρόκειται για ένα αξιόλογο συγγραφικό έργο, που διαβάζεται απνευστί και που εμπλουτίζει τη σχετική βιβλιογραφία.

Γιώργος Τ. Αλεξίου.


Σημείωση. Για τον συγγραφέα τού εξεταζόμενου βιβλίου, βλέπε περισσότερα στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

http://germaskastorias.blogspot.com/2013/02/blog-post.html

l