Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2013

Μπροστά στο Νέο Έτος. Επίκαιρα κείμενα του Ίωνα Δραγούμη (+ 1920), πολιτικού – συγγραφέα εκ Βογατσικού Καστοριάς.



Το άρμα του χρόνου. Σχέδ. Ιω. Βράνου.
Α) Η επίγεια και η επουράνια ζωή.
Κάθε άνθρωπος πιστεύει πως υπάρχει κι άλλη ζωή. Κι εκείνος που δεν το πιστεύει είν’ αδύνατο να μην έλθει μια στιγμή, ας είναι και της τελευταίας του ώρας, που θα το δει και θα το πιστέψει. Και τότε θ’ ανησυχεί και θα φοβάται και θα λέει "Έζησα όπως έπρεπε; έζησα σύμφωνα με το νόμο του Θεού;" και θα δει παντού την αδειοσύνη της ζωής και θα περάσει σαν αστραπή μπροστά του και σαν όνειρο όλη η επίγεια ζωή του ξεχειλίζοντας και ελαττώματα και λάθη προς το Θεό. Τι μπορεί να κάμει τότε; Σηκώνει τα μάτια στον ουρανό κι φωνάζει "Θεέ μου, σώσε με" και τρέμει το σώμα του το θάνατο. Σε μια στιγμή το σώμα μου γίνεται άψυχο, τα χρώματα φεύγουν από το πρόσωπο και τα χείλη μένουν χωρίς έκφραση. Τέλειωσε η ζωή της γης. Που είναι η ψυχή του; Ποιος μπορεί να ξέρει; Έχε ελπίδα στο Θεό και πάρε για παράδειγμα της ζωής σου τη ζωή την τέλεια του Ιησού Χριστού.
Β) Ο σκοπός του παρόντος βίου
Ευτυχία είναι η αρετή, σκοπός της παρούσας ζωής είναι η ετοιμασία για την άλλη ζωή και ετοιμασία είναι η πρόοδος κατά την αρετή. Εδώ που είμαι, δουλεύω για την αιωνιότητα. Δε θα βαστάξει και τόσο πολύ αυτή η ζωή, που να μην μπορώ να την περάσω πηγαίνοντας από τον ίσιο δρόμο, ποτέ μη γυρίζοντας και ποτέ μην υποχωρώντας στην κούραση. Δουλεύω για την αιωνιότητα. Πόσο μεγάλος είν’ αυτός ο λόγος, πόσο φως χύνει και πόση δύναμη γύρω του!
Η προτομή του Ίωνα Δραγούμη
στο Βογατσικό Καστοριάς.

Γ) Εργασία – Πίστη – Θάνατος
Τα καλλίτερα πράματα αυτού του κόσμου είναι η δουλειά, η λατρεία του Θεού και ο θάνατος. Επειδή δεν μπορώ να πεθάνω πριν από τον καιρό μου, πρέπει να κάνω τ’ άλλα δύο. Πρέπει να δουλέψω και πρέπει να λατρεύω το Θεό.
Η δουλειά θα είναι ο μόνος φίλος μου, που ποτέ δεν δεν θα μ’ αφήσει, και θα έρχεται κοντά όπου κι αν πηγαίνω.
Σκοπός της ζωής αυτής είναι η δουλειά. Μ’ αυτήν θα εξευγενίσω την ψυχή μου, θα την ετοιμάσω για την άλλη ζωή, την αληθινή. Και παρηγοριά θα’χω τη λατρεία του Θεού, που θα με βοηθεί να ετοιμάζομαι για την αληθινή ζωή, γιατί είμαι αδύνατος και το σώμα μου με τραβά κατά πως θέλει. Ο θάνατος είναι η πύλη που θ’ ανοιχτεί μπροστά μου, αφού ζήσω τη ζωή της γης. Γιατί να τόνε φοβηθώ το θάνατο, αν ζήσω καλά; Δεν είναι η Πύλη της αθανασίας, η Πύλη της αρμονικής ζωής που θα κάμω μ’ εκείνους π’ αγαπώ, η πύλη της ατέλειωτης ευτυχίας, αφού δε θά’χω φόβο να τους χάσω πια ποτέ μου;
(Απ’ το βιβλίο του "ΜΟΝΟΠΑΤΙ" έτ. 1902).

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα κείμενα επέλεξε και τιτλοφόρησε ο Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Το όμορφο Βογατσικό.
Τοιχογραφία Ζ. Μπλιάγκα
.


Το Δημοτικό Σχολείο του Βογατσικού.


Ο αρχάγγελος Μιχαήλ (19ος αιών;)
Ανάγλυφο σε επιτάφια πλάκα στο Βογατσικό










Ο ευπατρίδης Βογατσιώτης Σπυρίδων Νικολάου,
μέγας ευεργέτης του σχολείου του Βογατσικού.



Παραδοσιακή κρήνη και παλαιά οικία στο Βογατσικό.


Ο Κήπος των Ηρώων στο Βογατσικό.


Νεοκλασική οικία στο Βογατσικό.


















 
Ο ήρωας μακεδονομάχος Παύλος Μελάς,
σύζυγος της Ναταλίας Δραγούμη.

Παλαιά πόρτα με γυφτόκαρφα
στο Βογατσικό.


Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013

«Το ευλογημένο Ημερολόγιο 2014», της εφημερίδας «Δημοκρατία».


Το εμπροσθόφυλλο του ευλογημένου ημερολογίου 2014.

Η έγκριτη εφημερίδα Δημοκρατία, που τυπώνεται καθημερινώς στην Αθήνα και κυκλοφορεί ευρέως κι επιτυχώς σε ολόκληρη την Ελλάδα, πρόσφερε στους εκλεκτούς αναγνώστες της, μαζί με το «φύλλο» του Σαββάτου 28 Δεκεμβρίου 2014, ένα Ημερολόγιο τοίχου έτους 2014. Το εν λόγω Ημερολόγιο χαρακτηρίζεται από τον εκδότη της εφημερίδας «ευλογημένο» και τιτλοφορείται «Οι στρατιώτες του Ιησού». Στα δύο εξώφυλλά του και στις 24 εσωτερικές σελίδες του περιλαμβάνει και προβάλλει τις ιερές εικόνες 12 στρατιωτικών αγίων μας, τις συνοπτικές βιογραφίες αυτών, και βεβαίως πίνακες με το ημερολόγιο και το εορτολόγιο των 12 μηνών του 2014. Ο καθένας απ’ τους εν λόγω μήνες παρουσιάζεται σε δύο αντικριστές σελίδες. Στην πρώτη απ’ αυτές τις σελίδες βρίσκεται η εικόνα ενός στρατιωτικού αγίου και στην άλλη ο ημερολογιακός και εορτολογικός πίνακας του αναφερόμενου μήνα.
Οι δύο στρατιωτικοί άγιοι στη σελίδα του Ιανουαρίου 2014.
Κλείνοντας τη σύντομη παρουσίαση του «Ευλογημένου Ημερολογίου 2014» σημειώνουμε, ότι πρόκειται για ένα καλαίσθητο χριστιανικό έντυπο, που σίγουρα θα φανεί χρήσιμο και ωφέλιμο στους ευσεβείς συμπατριώτες μας, οι οποίοι το αγόρασαν και το ανάρτησαν στην οικία τους.
Γιώργος Τ. Αλεξίου
Ο ημερολογιακός κι εορτολογικός πίνακας του Ιανουαρίου.

Οι δύο έφιπποι άγιοι στη σελίδα του Δεκεμβρίου 2014.

Ο ημερολογιακός κι εορτολογικός πίνακας του Δεκεμβρίου.


Οι σύντομες βιογραφίες των έξι πρώτων αγίων.

Οι σύντομες βιογραφίες των τελευταίων έξι αγίων. 












































 

 
Το ωραίο οπισθόφυλλο του Ημερολογίου.

Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2013

«Στη φάτνη της ψυχής μου». Χριστουγεννιάτικο ποίημα του μακαριστού Μητροπολίτου Καστοριάς Γρηγορίου του Β΄ Μαΐστρου (1974 – 1985).



Η Γέννησις του Χριστού.
Εικόνα στον Μελισσότοπο Καστοριάς. 19ος αιών.

 

 «Ο Λόγος σαρξ εγένετο
και εσκήνωσεν εν ημίν»
 Έλα αστέρι φώτισε
τα βάθη της ψυχής μου
και λάμπρυνε μου τη ζωή,
τα σκότη με φοβίζουν.
……………………………………
Έλα Παρθενογέννητε
στη ρυπαρή μου φάτνη,
φέρε τα πλούτη τ’ ουρανού
στο φτωχικό κλινάρι.
……………………………………..
Ελάτ’ ουράνιοι άγγελοι
με ύμνους της ειρήνης
στην ταραγμένη μου ψυχή
δώστε χαρά γαλήνης.
…………………………………..
Ω ! θαύμ’ ανομολόγητο
ο ουρανός εντός μου,
ο άφθαρτος, ο άχρονος
μέσ’ τη φθορά του χρόνου!
………………………………….
Αυτός που είναι η ζωή
μέσα στον θάνατό μου,
αθανατίζει την ψυχή
απ’ τη φθορά του χρόνου!
………………………………………….
Προσκυνά νου μη σκέπτεσαι,
καρδιά αγκάλιασέ Τον,
ο Λόγος Σαρξ εγένετο
και δοξολόγησε Τον.
Εικόνα της Γέννησης του Χριστού
στον Άνω Μελά Καστοριάς. Αρχές 19ου αιώνα.
Η Παναγία Γαλακτοτροφούσα.
Δυτική απεικόνιση.
Ο Μητροπολίτης Γρηγόριος Μαΐστρος
(+ 1985).
"Η Μαντόνα του Ραφαήλ".
Έργο του Άντι Γουόρχολ (1985).
Η Γέννηση του Χριστού
στην Παναγία Εβραΐδας, Καστοριάς.
(19ος αιών)

 
 
Τοιχογραφία της Γέννησης του Χριστού
στον Άγιο Γερμανό Πρεσπών. Έτ. 1743.

 
 
 
 




 
 


Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2013

Ο Αρχιμανδρίτης μακεδονομάχος Ιωάννης Σπανός από το Άργος Ορεστικό (1870 – 1953;)



Κείμενο Λαζάρου Αθ. Παπαϊωάννου.
Ο μακαριστός Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Σπανός.
Εισαγωγικά.
Οι κάτοικοι του Άργους Ορεστικού έχουν έντονα αναπτυγμένο το θρησκευτικό τους συναίσθημα. Οι αντιλήψεις τους για το θείο έχουν εσωτερική δύναμη και προέλευση κι εναρμονίζονται απόλυτα με τα δόγματα της ορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας. Η ύπαρξη τού θεού τίθεται έξω από κάθε αμφιβολία κι όλες οι ανθρώπινες ενέργειες είναι μέσα στον κύκλο της παντοδυναμίας του υπέρτατου όντος… Τιμούν κι αγαπούν τους ναούς και τα άλλα ιερά. Εκκλησιάζονται τακτικά και εκτελούν με δέος και ευλάβεια όλα τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Θεωρούν ιεροσυλία και αμάρτημα βαρύ την καταπάτηση ή την υπεξαίρεση εκκλησιαστικής περιουσίας. Γι’ αυτό και επιθυμία τους είναι, όσοι διαχειρίζονται τα εκκλησιαστικά του τόπου τους να έχουν όχι μόνο την "έξωθεν" αλλά και την "έσωθεν" καλή μαρτυρία και με φόβο θεού να παίρνουν θέση στο παγκάρι του ναού. Για το λόγο αυτό επιλέγουν τους εκκλησιαστικούς επιτρόπους από τους πιο έγκριτους και έντιμους συμπολίτες και τιμούν και υπολήπτονται το έργο τους.
Στο πρόσωπο του ιερέα βλέπουν τον αντιπρόσωπο του θεού στο επίγειο έργο του. Είναι. πρόσωπο ιερό και σεβαστό. Ο λόγος του έχει πέραση σε όλους όσοι έχουν την ανάγκη του και στην παρουσία του. Μπροστά του όλοι υποκλίνονται. Καλείται να διαβάσει ευχή στον άρρωστο, να κάμει παράκληση, να τελέσει αγιασμό, να ευλογήσει την πρωτομηνιά…
Ο μακαριστός Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Σπανός (1870 – 1953;).
Το ιστορικό και πανέμορφο Άργος Ορεστικό Καστοριάς.
Ο Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Σπανός γεννήθηκε στη Χρούπιστα (νυν Άργος Ορεστικό) το έτος 1870. Η οικογένειά του ήταν βλαχόφωνη και είχε έντονη και πολυχρόνια συμμετοχή στους εθνικούς αγώνες.
Στα 1821 Χρουπιστινοί νέοι ξεσηκώθηκαν κατά των Τούρκων με αρχηγό τον ονομαστό Σπανό, ο οποίος είχε αδελφούς, τον Στέργιο Σπανό και τον παππού τού Αρχιμανδρίτη Ιωάννη Σπανού. Όταν αυτός ο Σπανός σκοτώθηκε από τους Τούρκους έγινε αρχηγός τού ανταρτικού σώματος ο αδελφός του Στέργιος Σπανός και όταν σκοτώθηκε κι αυτός ανέλαβε την αρχηγία η αδελφή τους Μαρία, η γνωστή με το προσωνύμιο Σπανομαρία, με το οποίο (προσωνύμιο) αναγνωριζόταν η οικογένεια μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα…
Στα χρόνια εκείνα οι Χρουπιστινοί, για να σώσουν απ’ τη μανία των Τούρκων τον παππού τού Αρχιμανδρίτη Ιωάννη Σπανού, που ήταν τότε οκτάχρονο παιδάκι, τον φυγάδευσαν στη Νιγρίτα Σερρών και τον εμπιστεύθηκαν σε συγγενικά του πρόσωπα. Όταν αυτός μεγάλωσε επέστρεψε στη Χρούπιστα κι έγινε ράπτης, κάνοντας τη ραπτική οικογενειακό επάγγελμα.
Ο Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Σπανός ή Σπανομαρίας παρέμεινε γνωστός στην ιστορία τού Άργους Ορεστικού ως «ο Παπα-Γιαννάκης», όπως με σεμνή οικειότητα τον αποκαλούσαν οι συντοπίτες του. Ήταν αδελφός του μακεδονομάχου καπετάν Απίκραντου (Ναούμ Σπανού). Μακεδονομάχος κι ο ίδιος διώχθηκε από τους Τούρκους και φυλακίστηκε στην πόλη Μοναστήρι (Βιτώλια). Στο Άργος ιερούργησε επί 52 ολόκληρα έτη (!), απ’ το 1901 έως το 1953. Διατέλεσε πρώτος Δήμαρχος (Πρόεδρος Συντονιστικής Επιτροπής) της Χρούπιστας μετά την απελευθέρωση. Κατέλειπε σπουδαίο θρησκευτικό, εθνικό και κοινωνικό έργο. Οι συμπατριώτες του για να τον τιμήσουν και να τον θυμούνται πάντα έδωσαν το όνομά του σε μία κεντρική οδό του Άργους Ορεστικού.
Ο ενοριακός ναός της Αγίας Παρασκευής Άργους Ορεστικού.
Ας είναι αιωνία η μνήμη του μακαριστού Αρχιμανδρίτη και Μακεδονομάχου Ιωάννη Σπανού.

(Απ’ το βιβλίο του «Άργος πόλη Ορεστίδας», έκδ. Μορφωτικού Συλλόγου Άργους Ορεστικού «Η Ορεστίς», Άργος Ορεστικό 1996, σελ. 103-4. 217, 229-30).

Επιμέλεια Κειμένου – Παρουσίαση: Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Ο μακεδονομάχος Καπετάν Ναούμ Σπανός,
αδελφός του Αρχιμανδρίτη Ιωάννη, με μακεδονομάχους.




Κεντρική οδός στο Μοναστήρι (Βιτώλια).

Ο ήρωας Υπολοχαγός Νίκος Παπαθανασίου
από το Άργος Ορεστικό (+ 1948).

Οικία εποχής τουρκοκρατίας στο Άργος Ορεστικό.