Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2019

Τεύχος του περιοδικού "Άγιος Μηνάς" αφιερωμένο στον νέο Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανάσιο Γιαννουσά.


Το αφιερωματικό τεύχος του περιοδικού
"Άγιος Μηνάς" της Μητροπόλεως Καστοριάς.
Ο Μητροπολίτης Καστοριάς κ.κ. Σεραφείμ
ενεχειρίζει την ποιμαντορική ράβδο
στο νέο Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης
 κ.κ. Αθανάσιο.
Το σεπτό Σώμα της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέλεξε στις 20 Μαρτίου 2019, με 71 ψήφους, ως νέο Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης τον έως τότε Αρχιμανδρίτη και Πρωτοσύγγελο της Ιεράς Μητρόπολης Καστοριάς, τον σεβαστό και λίαν αγαπητό στον ευσεβή λαό τής περιοχής π. Αθανάσιο Γιαννουσά. Το επόμενο Σάββατο 23 Μαρτίου 2019 έγινε στο Μητροπολιτικό ναό Αθηνών, από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο, η χειροτονία τού νεοεκλεγέντος Μητροπολίτου κ. Αθανασίου εις Επίσκοπον. Ένα μήνα αργότερα, στις 19 Απριλίου 2019, έγινε η υποδοχή και ενθρόνιση του αναφερόμενου άξιου Μητροπολίτου στο Μητροπολιτικό ναό Σιατίστης.
Το μήνυμα τής εκλογής τού π. Αθανασίου Γιαννουσά ως μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης, το υποδέχτηκε με έντονη συναισθηματική φόρτιση σύσσωμη η Ιερά Μητρόπολη Καστοριάς, κλήρος και λαός, αφιέρωσε δε στον εν λόγω νέο Μητροπολίτη ένα τεύχος του εξαίρετου περιοδικού της «Ο Άγιος Μηνάς» (το υπ΄ αριθμ. 78 – 79, Ιανουάριος – Ιούνιος 2019). Στο τεύχος αυτό υπάρχουν αξιόλογα κείμενα αναφερόμενα στην υπόψη αρχιερατική εκλογή και πολλές σχετικές φωτογραφίες.
Ο νέος και άξιος Μητροπολίτης
 Σισανίου και Σιατίστης 
κ.κ. Αθανάσιος Γιαννουσάς.
Τα αξιόλογα κείμενα που περιλαμβάνονται στο αφιερωματικό τεύχος τού εν λόγω περιοδικού επιγράφονται ως εξής:
1)                     Σύντομο βιογραφικό σημείωμα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανασίου.
2)                     Ευχαριστήριος ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Αθανασίου Γιαννουσά προς τη σεπτή Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, αμέσως μετά την αναφερόμενη εκλογή του.
3)                     Χειροτονητήριος Ομιλία του νέου Ιεράρχου.
4)                     Ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Αθανασίου στο Δημαρχείο Σιατίστης.
5)                     Λόγος του Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ, επί τη ενθρονίσει του νέου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανασίου.
6)                     Προσφώνηση Εκπροσώπου των Ιερέων της Ιεράς Μητρόπολης Καστοριάς.
7)                     Ενθρονιστήριος Λόγος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανασίου.
Ακολούθως παρατίθεται το Σύντομο βιογραφικό σημείωμα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανασίου όπως είναι καταχωρημένο στο εξεταζόμενο αφιερωματικό τεύχος του περιοδικού «Ο Άγιος Μηνάς»:
Ø  Ο Σεβ. Μητροπολίτης κ. Αθανάσιος Γιαννουσάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1971.
Ø  Το 1993 έλαβε το πτυχίο της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στον ιστορικό τομέα της Θεολογίας. Τυγχάνει πτυχιούχος της αγγλικής γλώσσης, ενώ γνωρίζει και την γερμανική.
Ø  Εκάρη Μοναχός στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Πεντέλης το 1995. Την ίδια χρονιά χειροτονήθηκε Διάκονος υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Αγαθονίκου με την άδεια και ευλογία του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρού Σεραφείμ. Υπηρέτησε στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου οδού Αχαρνών.
Ø  Το 1996, αφήνοντας ημιτελείς τις μεταπτυχιακές του σπουδές, ακολούθησε τον πνευματικό πατέρα του, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Καστοριάς κ. Σεραφείμ, στην Καστοριά.
Η άφιξη και πάνδημη υποδοχή
του Μητροπολίτου κ.κ Αθανασίου
 στον Μητροπολιτικό ναό Σιατίστης.
Ø  Το 1997 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος και υπηρετεί στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωρ­γίου πόλεως Καστοριάς.
Ø  Το 1998 διορίσθηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Καστοριάς. Διακονεί συγχρόνως τον τομέα του κηρύγματος, της Εξομολογήσεως, καθώς και της φιλανθρωπίας.
Ø  Το 2012 έλαβε το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού Θρόνου από τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο.
Ø  Στις 20 Μαρτίου 2019 το σεπτό Σώμα της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος τον εξέλεξε με ψήφους 71 νέο μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης
Ø  Σάββατο 23 Μαρτίου 2019, η εις Επίσκοπον χειροτονία του στον Ιερό Μητρο­πολιτικό Ναό Αθηνών από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο.
Ø  19 Απριλίου 2019, υποδοχή και ενθρόνιση στο Μητροπολιτικό Ναό Σιατίστης.
Το παρόν κείμενο θα κλείσει με τον επίλογο της προσφώνησης τού εκπροσώπου των ιερέων της Ιεράς Μητρόπολης Καστοριάς, κατά την ενθρόνιση του νέου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανασίου:
Ο εξοχικός ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου, που είναι κτισμένος
 επί των ερειπίων μεγάλου μεσοβυζαντινού  ναού.
 Βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο "Κεράσοβο" του Γέρμα,
 όπου ήταν η πρώτη έδρα της Μητροπόλεως
 Σισανίου και Σιατίστης.
Σεβασμιώτατε Άγιε Σιατίστης πατέρα Αθανάσιε, σας ευχαριστούμε για όλα όσα μας προσφέρατε. Σας χρωστούμε πολλά. Να εύχεστε για εμάς. Κι εμείς μέσα από τα βάθη της ψυχής μας ευχαριστούμε τον Τριαδικό Θεό και τον παρακαλούμε να σας χαρίζει αγία, ακύμαντη πλούσια και καρποφόρα ποιμαντορία. Πολλά κι ευλογημένα έτη, άξιος.
Παρατήρηση.
Ευχής έργον θα είναι, η Κοινότητα Γέρμα και ο δραστήριος Σύλλογος Γυναικών του χωριού να προσκαλέσουν, σε εύθετο χρόνο, τον άξιο Μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανάσιο να προσέλθει και ιερουργήσει, κατόπιν βεβαίως σχετικής άδειας κι ευλογίας του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστοριάς κ.κ. Σεραφείμ, στον εξοχικό ναό της Παναγίας περιοχής Κερασόβου Γέρμα, όπου βρισκόταν κατά τη μεσοβυζαντινή εποχή, σύμφωνα με την τοπική παράδοση και τα αρχαιολογικά ευρήματα, η πρώτη έδρα και ο Μητροπολιτικός ναός τής Μητροπόλεως Σισανίου και Σιατίστης.
Σημείωση.
Για το ναό της Παναγίας που βρίσκεται στην αρχαιολογική περιοχή Κεράσοβο του Γέρμα, βλέπε:
Γιώργος Τ. Αλεξίου.


Ο επισκοπικός ναός της Παναγίας στο Σισάνι Βοΐου,
 όπου έδρευε η Μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης.

 έως το έτος 1699.


Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ (12ος αιών).
Σπάραγμα τοιχογραφίας από τον επισκοπικό
ναό του Σισανίου, του 10ου - 11ου αιώνα.

Μεταβυζαντινή τοιχογραφία της Οδηγήτριας
στην ιερά της Παναγίας Σισανίου.

Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2019

Το βιβλίο «Βογατσιώτικη Ντοπιολαλιά» του κ. Χρήστου Βελιάνου. Έκδ. 2019.

Βιβλιοπαρουσίαση.

Το παρουσιαζόμενο βιβλίο
 του κ. Χρήστου Βελιάνου.
Ένα αξιόλογο και πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, που φέρει τον εύγλωττο τίτλο «Βογατσιώτικη Ντοπιολαλιά», και τον διευκρινιστικό υπότιτλο «Λεξιλόγιο – Εκφράσεις – Γνωμικά – Παροιμίες – Προλήψεις», κυκλοφόρησε προσφάτως, το έτος 2019, στη Θεσσαλονίκη. Συγγραφέας του είναι ο κ. Χρήστος Βελιάνος, Αντιστράτηγος ε.α., που κατάγεται απ’ το ιστορικό κι εύανδρο Βογατσικό Καστοριάς. Οι 105 σελίδες του βιβλίου περιλαμβάνουν κείμενα ιστορικού, γλωσσολογικού και λαογραφικού περιεχομένου, καθώς και σχετικές τους φωτογραφίες. Τα κεφάλαια του βιβλίου είναι τα εξής:
1)        Ιστορία του Βογατσικού, σύντομη και κατατοπιστική.
2)        Εισαγωγή στο περιεχόμενο του βιβλίου.
3)        Λεξιλόγιο της Ντοπιολαλιάς Βογατσικού, κατ’ αλφαβητική σειρά (καταλαμβάνει 50 σελίδες).
4)        Λέξεις μονοσύλλαβες της Ντοπιολαλιάς, που προήλθαν από δισύλλαβες και τρισύλλαβες λέξεις αυτής.
5)        Εκφράσεις – Γνωμικά – Παροιμίες – Προλήψεις του Βογατσικού (καταλαμβάνουν 33 σελίδες).
6)        Σύντομο βιογραφικό Σημείωμα του κ. Χρήστου Βελιάνου, συγγραφέα του βιβλίου.
Ακολούθως, παρατίθεται το εισαγωγικό κείμενο του βιβλίου και το βιογραφικό Σημείωμα του συγγραφέα του.
Το όμορφο Βογατσικό Καστοριάς.

Εισαγωγή.
Η ντοπιολαλιά ή όπως αλλιώς τη λέμε τοπικό γλωσσικό ιδίωμα είναι ο γλωσσικός πλούτος και η έκφραση μιας ιδιαίτερης ταυτότητας και αποτελεί βασικό στοιχείο της πολιτιστικής παράδοσης, όπως κάθε τόπου, έτσι και του χωριού μας, του Βο-γατσικού.
Η γλώσσα των παιδικών μας χρόνων έκλεινε μέσα της όλο το φάσμα της ζωής των Βογατσιωτών, τα βιώματά τους, τις λύπες και τις χαρές τους.
Ένα γλωσσικό ιδίωμα με λέξεις εννοιολογικά «γεμάτες» σε περιεχόμενο και εκφράσεις σοφές και παροιμιώδεις.
Όμως, με το διάβα του χρόνου η όμορφη αυτή ντοπιολαλιά μας αργοσβήνει. Τούτο κυρίως γιατί στηρίζεται μόνο στον προφορικό λόγο, χωρίς να υπάρχει γραπτή καταγραφή της. Είπε κάποιος, που ίσως φαίνεται υπερβολικό, «ένας παλιός που φεύγει, είναι μια βιβλιοθήκη που καίγεται».
Η γενιά στην οποία ανήκω είναι η τελευταία, που έχει τα πιο πολλά γλωσσικά ακούσματα της εποχής εκείνης.
Η αγάπη για τον τόπο μου, αλλά και η ενθάρρυνση πολλών συμπατριωτών μου, κυρίως της δικής μου γενιάς, με οδήγησαν στην απόφαση, μαζί με τις κατά καιρούς σχετικές σημειώσεις μου, να συγκεντρώσω συστηματικά όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία της γλωσσικής μας αυτής ταυτότητας.
Η εργασία αυτή είναι μια συλλογή λέξεων και φράσεων, όπως φωνητικά παρουσιάζονταν στην καθημερινή ομιλία των βογατσιωτών. Συγκέντρωσα τα γλωσσικά στοιχεία μας και τα έκλεισα στις σελίδες αυτές, για να τα διαφυλάξω από το αμείλικτο πέρασμα του χρόνου.
Προσπάθησα με τρόπο εύκολα κατανοητό να παρουσιάσω το γλωσσικό μας ιδίωμα, χωρίς περιττές γλωσσολογικές αναλύσεις, που θα ήταν βαρετές και άχρηστες στον απλό αναγνώστη. Περιορίστηκα στην καταγραφή λέξεων και φράσεων με την απαραίτητη απόδοση της σημασίας τους. Σε μερικές μόνο περιπτώσεις επεκτάθηκα αναγκαστικά στις σχετικές με τις εκφράσεις ενδιαφέρουσες μικρές ιστορίες.
Σελίδα του βιβλίου.
Το βογατσιώτικο γλωσσικό ιδίωμα έχει αρκετά γλωσσικά γνωρίσματα και ομοιότητες με τα ιδιώματα γειτονικών χωριών αλλά και γενικότερα της Δυτικής Μακεδονίας. Διέπεται από τους δικούς του γραμματικούς κανόνες, στους οποίους για να μη κουράζω, αναφέρομαι πολύ περιληπτικά.
a)        Η μετατροπή κάθε άτονου ο-ω σε ου και ε-αι σε ι, καθώς και η συγκοπή, αποβολή ή ατελής προφορά των μη τονισμένων ου, ι, η, ει, οι, υ: Άνθρουπους (άνθρωπος), πότι (πότε), πουτέ (ποτέ),
έρχιτι (έρχεται), ικκλησιά (εκκλησιά), σκλί (σκυλί), πλί (που­λί), ου μύλους (ο μύλος), ου κόσμους (ο κόσμος), βνό (βουνό), λάλτσα (λάλησα), σκνί (σκοινί), τ'ς Μαρίας (της Μαρίας), μλάρ (μουλάρι), πουτάμ' (ποτάμι), πιδί (παιδί), τρέχ' (τρέχει), παίζ' (παίζει) κλπ.
b)         Η ανάπτυξη δευτερεύοντος τόνου στα ρήματα, όταν μετά την τονιζόμενη συλλαβή του πρώτου πληθυντικού προσώπου επακολουθούν περισσότερες των δύο συλλαβών. Ο τόνος αναπτύσσεται στην τρίτη συλλαβή πέρα από αυτή: Καθόμαστε (κάθουμέστι), φαινόμαστε (φαίνουμέστι), ερχόμαστε (έρχουμέστι), ξαφνιαζόμαστε (ξαφνιάζουμέστι), βαφόμαστε (βάφουμέστι), κλπ.
c)         Η προσθήκη φωνηέντων ή συμφώνων στην αρχή των λέξεων: Μασχάλη (αμασχάλ'), γκαστρώνω (αγκαστρώνου), ουρά (νουρά), ντρέπομαι (αντρέπουμι), κλπ.
Ο ενοριακός ναός Αγίων Αποστόλων Βογατσικού.
Οι μεταβολές αυτές, οι οποίες γίνονται σύμφωνα με το τοπικό ιδίωμα στις περισσότερες λέξεις της Κοινής Νεοελληνικής Γλώσσας, όπως είναι φυσικό, δεν ήταν δυνατόν να αναφερθούν στο λεξιλόγιο που ακολουθεί, εκτός εάν αλλοιώνεται τελείως η προφορά της λέξης και δεν γίνεται καταληπτή.
Τελειώνοντας διαβεβαιώνω όλους τους συμπατριώτες μου, πολιτισμικούς κληρονόμους αυτού του γλωσσικού μας πλούτου, ότι καταβλήθηκε η μέγιστη προσπάθεια για την όσο το δυνατόν πληρέστερη κάλυψη του ιδιώματός μας. Πιστεύω, ότι το αποτέλεσμα να είναι ανάλογο αυτής της προσπάθειας, αλλά και των προσδοκιών των Βογατσιωτών.

Βιογραφικό Σημείωμα του συγγραφέα.
Ο Χρήστος Βελιάνος γεννήθηκε το 1946 στο Βογατσικό Καστοριάς. Μετά το Δημοτικό Σχολείο του χωριού του φοίτησε στο εξατάξιο Γυμνάσιο Άργους Ορεστικού.
Εισήλθε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία μετά τετραετή εκπαίδευση, αποφοίτησε το 1969 ως Ανθυπολογαγός Πυροβολικού. Σταδιοδρόμησε στο Στράτευμα μέχρι το βαθμό του Αντιστράτηγου.
Φοίτησε στην Ανώτατη Σχολή Πολέμου και στη Σχολή Εθνικής Αμύνης. Είναι πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου.

Κλείνοντας τη σύντομη παρουσίαση του θεματικού βιβλίου αναφέρουμε, ότι πρόκειται για μία συγγραφή, που το περιεχόμενό της παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους κατοίκους του Βογατσικού Καστοριάς και των γειτονικών του χωριών, του Γέρμα και του Κωσταραζίου, καθώς και για τους ασχολούμενους με την ελληνική γλωσσολογία και με την λαογραφία της πατρίδας μας.
Γ.Τ.Α.





Βιβλίο για το γλωσσικό ιδίωμα του
 Γέρμα Καστοριάς, που ταυτίζεται με
αυτό του γειτονικού του Βογατσικού.

Το Ηρώο του Βογατσικού ,

Ο ναός του Αγίου Κωνσταντίνου
 στο ομώνυμο μοναστήρι του Βογατσικού.

Σημείωση του κ. Χρήστου Βελιάνου
σε προσφερόμενο αντίτυπο
του βιβλίου του.

Νεοκλασική οικία στο Βογατσικό.

Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019

Το εγκόλπιο Ημερολόγιο έτους 2020 της Ιεράς Μητρόπολης Καστοριάς.

Το παρουσιαζόμενο Ημερολόγιο
με την εικόνα του αγίου Νεκταρίου.
Η Ιερά Μητρόπολη Καστοριάς τύπωσε και κυκλοφόρησε προσφάτως το εγκόλπιο Ημερολόγιό της έτους 2020, που είναι “Αφιερωμένο στη μορφή του Αγίου Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως, του θαυματουργού, επί τη συμπληρώσει 100 ετών από την οσιακή κοίμησή του”.
Το εν λόγω καλαίσθητο Ημερολόγιο τσέπης προβάλλει στο εμπροσθόφυλλό του μία φωτογραφία του προαναφερόμενου Αγίου Νεκταρίου, περιλαμβάνει δε  στις εσωτερικές σελίδες του αρκετές ιερές εικόνες και φωτογραφίες του ιδίου Οσίου. Στο οπισθόφυλλό του έχει τυπωμένο το βυζαντινό συμπίλημα τής ονομασίας “Ιερά Μητρόπολις Καστορίας”.
Στα εσωτερικά φύλλα του Ημερολογίου παρουσιάζονται με τη σειρά τα εξής:
  1. Μήνυμα ευχετικό του Οικουμενικού Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως κ.κ. Βαρθολομαίου, αναφερόμενο στο σεπτό πρόσωπο του αγίου Νεκταρίου και στο πολύτιμο συγγραφικό έργο του.
  2. Η αφιέρωση του Ημερολογίου
     στον Άγιο Νεκτάριο.
    Μήνυμα ευλογίας του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Σεραφείμ, που καταλήγει με την ευχή: “Ο Θεός και Κύριός μας, με τις πρεσβείες του Αγίου Νεκταρίου, να σας χαρίζει κάθε ευλογία”.
  3. Εισοδικόν, ήτοι μεστός πρόλογος του Ημερολογίου απ’ τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Καστοριάς κ.κ. Σεραφείμ, αναφερόμενος στον άγιο Νεκτάριο. Στο εν λόγω Εισοδικόν περιλαμβάνονται ανάλογες αναφορές – επισημάνσεις, καθώς και μία σύντομη περιγραφή της βιβλικής μορφής του οσίου Νεκταρίου. Η περιγραφή αυτή του Οσίου και μερικές απ' τις αναφερόμενες επισημάνσεις έχουν ως εξής:
    «(Ο όσιος Νεκτάριος είχεν) "Ανάστημα κανονικόν. Πρόσωπον εις το οποίον ημιλλάτο η αρμονική αναλογία των μερών με την γλυκύτητα της εκφράσεως. Από τους γαλανούς οφθαλμούς διεχύνετο μία ακτινοβολία ομοία προς εαρινόν όρθρον. Και το ακτινοβολούν πρόσωπον εστεφανούτο από χιονόλευκον γενειάδα. Ήτο ωραία βιβλική μορφή”
    Στη ζωή του (ο όσιος Νεκτάριος) πέρασε περιπέτειες, θλίψεις, πειρασμούς και δραματικές δοκιμασίες. Χρησιμοποίησε απέναντι στην πλεκτάνη του διαβόλου και των ανθρώπων, τρία παράθυρα:
    Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης
     Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ.
    Το ένα παράθυρο ήταν η Θεία Λειτουργία, η οποία τον γέμιζε με τη χάρη του Θεού...
    Το δεύτερο παράθυρο ήταν το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου...
    Χρησιμοποίησε ακόμη κι ένα τρίτο παράθυρο, τη συγχωρητικότητα. Αυτή τον ανέβασε στα ύψη της αγιότητος, ώστε ο Δωρεοδότης Χριστός να τον προικίσει με το χάρισματης θαυματουργίας και ιδιαίτερα της απαλλαγής των ανθρώπων από την επιρροή των δαιμόνων».
  4. Επιγραμματική παράθεση των σημαντικών γεγονότων του βίου και της πολιτείας του αγίου Νεκταρίου (1846 – 1920).
  5. Εικόνα και Απολυτίκιον του Οσίου Νεκταρίου.
  6. Εννέα σύντομοι Λόγοι του αγίου Νεκταρίου. Το θέμα τους σημειώνεται, κατ΄ αντιστοιχία, ακολούθως: α) Ο δρόμος της ευτυχίας. β) Πνευματικός αγώνας. γ) Πειρασμοί. δ) Προσευχή. ε) Ειρήνη. στ) Αγάπη. ζ) Διάκριση. η) Υπερηφάνεια, και θ) Χριστιανική ευγένεια. Το κείμενο του τελευταίου Λόγου είναι το εξής:
    Το Μήνυμα του Οικουμενικού
     Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου.
    «Χριστιανική ευγένεια.
    Οι χριστιανοί έχουν χρέος, σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου, να γίνουν άγιοι και τέλειοι. Ο χριστιανός οφείλει να είναι ευγενικός με όλους. Τα λόγια και τα έργα του να αποπνέουν τη χάρη του Αγίου Πνεύματος που κατοικεί στην ψυχή του, ώστε να μαρτυρείται η χριστιανική του πολιτεία και να δοξάζεται το όνομα του Θεού. Όποιος είναι μετρημένος στα λόγια, είναι μετρημένος και στα έργα. Όποιος εξετάζει τα λόγια που πρόκειται να πει, εξετάζει και τις πράξεις που πρόκειται να εκτελέσει, και ποτέ του δεν θα υπερβεί τα όρια της καλής και ενάρετης συμπεριφοράς. Τα χαριτωμένα λόγια του χριστιανού χαρακτηρίζονται από λεπτότητα και ευγένεια. Αυτά είναι που γενούν την αγάπη, φέρνουν την ειρήνη και τη χαρά».
  7. Προς την κυρίαν Θεοτόκον ποίημα (Χαιρετισμοί).
  8. Κανών Παρακλητικός εις τον εν αγίοις πατέρα ημών Νεκτάριον, επίσκοπον Πενταπόλεως, τον θαυματουργόν.
  9. Οι ανάλογες ημερολογιακές σελίδες με το αντίστοιχο εορτολόγιο, γενικό και τοπικό, και με τα Αναγνώσματα των Κυριακών και μεγάλων εορτών.
  10. Ενημερωτικά κείμενα για τα Ιερά μυστήρια της Εκκλησίας μας και για τις διατεταγμένες νηστείες.
  11. Χρήσιμες πληροφορίες περί του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ.
  12. Η διοικητική δομή της ιεράς Μητρόπολης Καστοριάς.
  13. Οι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί της περιοχής.
  14. Η πνευματική και φιλανθρωπική Διακονία, καθώς και η πολύπλευρη δράση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστοριάς κ.κ. Σεραφείμ και των άλλων άξιων κληρικών της αναφερόμενης Ιεράς Μητρόπολης.
  15. Τοπική Αγιολογία.
Το Μήνυμα του Αρχιεπισκόπου Αθηνών
 και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου.
Κλείνοντας τη σύντομη παρουσίαση τού εξεταζόμενου Ημερολογίου της Ιεράς Μητρόπολης Καστοριάς σημειώνουμε συμπερασματικά, ότι πρόκειται για ένα καλαίσθητο εκκλησιαστικό εγκόλπιο, που θα ωφελήσει πολύ όλους τους ευσεβείς χριστιανούς, οι οποίοι πρόκειται να το αποκτήσουν, να το μελετούν και να το συμβουλεύονται καθ’ όλη τη διάρκεια του προσεχούς σωτήριου έτους 2020.

ΕΠΙΜΕΤΡΟ

Η Φήμη του Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ.
Ο περίλαμπρος ναός του Αγίου Νεκταρίου
στο θεοφρούρητο Άργος Ορεστικό.
Σεραφείμ του σεβασμιωτάτου και θεοπροβλήτου Μητροπολίτου της αγιωτάτης Μητροπόλεως Καστορίας, υπερτίμου και εξάρχου Άνω Μακεδονίας, ημών δε πατρός και ποιμενάρχου πολλά τα έτη.
Το Απολυτίκιον του οσίου Νεκταρίου.





Το οπισθόφυλλο του Ημερολογίου.