Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2016

Χριστουγεννιάτικη γιορτή στο θρυλικό οχυρό της Φλατσάτας Καστοριάς, έτος 1956.

Οδοδείκτες πλησίον της Φλατσάτας
1). Επίσκεψις εις Φυλάκιον Φλατσάτας (16-12-1956).

Την παρελθούσαν Κυριακήν 16 – 12 - 1956, το Ελληνοαμερικανικόν Ινστιτούτον Καστορίας, υπό την ηγεσίαν της καθηγητρίας δίδος Δήμητρας Ρίζου, επεσκέφθη το Φυλάκιον Φλατσάτας και διένειμεν εις τους Ακρίτας μας διάφορα εκλεκτά δώρα, χαρίζοντας ώρας ψυχαγωγίας. Οι Φρουροί μας εξέφρασαν τας θερμάς των ευχαριστίας.

Εφημ. Νέα Καστοριά,
αριθμ. φύλλ. 27 / 25-12-1956.

2). Το Ελληνοαμερικανικόν Ινστιτούτον Καστοριάς εις την Φλατσάταν (16-12-1956).

Την Κυριακήν 16 – 12 – 1956, μαθηταί και μαθήτριαι του Ελληνοαμερικανικού Ινστιτούτου Καστορίας, με επικεφαλής την δίδα Δήμητραν Ρίζου, επεσκέφθησαν το φυλάκιον ΦΛΑΤΣΑΤΑΣ, προσκομίζοντας στους ακρίτες μας φρουρούς διάφορα εκλεκτά δώρα. Παραμείναντες μέχρι τας τελευταίας απογευματινάς ώρας, εχάρισαν, διά του πλουσίου καλλιτεχνικού και μουσικού προγράμματός των, στιγμάς μεγάλης χαράς. Με Χριστουγεννιάτικα τραγούδια εις την Ελληνικήν και Αμερικανικήν, οι μαθηταί απεχαιρέτησαν τους Ακρίτας ευχόμενοι εις αυτούς Καλά Χριστούγεννα και τον καινούργιο Χρόνο ευτυχισμένον.
Σ.
Εφημ Φωνή της Καστοριάς
Αριθμ. φύλλ. 552 / 25-12-1956.

 
Ο στρατιωτικός ιερός ναός της Αγίας Μαρίνας
στο οχυρό της Φλατσάτας.
  Για το οχυρό της Φλατσάτας βλέπε:
                  1)      http://fos-kastoria.blogspot.gr/2014/07/17.html

                 
0
Πολυβολείο της Φλατσάτας
όπως σώζεται σήμερα.

Γενναίοι στρατιώτες μας του ηρωικού 565 Τ. ΠΖ,
υπερασπιστές της Φλατσάτας,  κατά τα έτη 1948 - 49.
Τέταρτος απ' αριστερά στην επάνω σειρά (ασκεπής)
ο Λοχίας Τριαντάφυλλος Γ.  Αλεξίου.






Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2016

«Ο Μπαρμπαγιώργης», «Ο Αμερικάνος» (Γεώργιος Δ. Παπαδημητρίου. 1900 – 1985, περίπου).

Ο αείμνηστος "Αμερικάνος"
στην πλατεία του Γέρμα ανταλλάσει
χειραψία με κάποιον Ανθυπολοχαγό.
Έτος 1962;

(Αριστερά στη φωτογραφία μισοφαίνεται 
ο γράφων Γ.  Αλεξίου, σε ηλικία 10 ετών)
Ένας απ’ τους πλέον χαρακτηριστικούς, ιδιόρρυθμους και γραφικούς Γερμανιώτες τού 20ου αιώνα ήταν ο Ελληνοαμερικανός Γεώργιος Δ. Παπαδημητρίου (1900 – 1985, περίπου). Ο Γερμανιώτης αυτός ήταν γνωστός σε όλη την περιφέρεια του νομού Καστοριάς με τις προσωνυμίες «Μπαρμπαγιώργης» και «Αμερικάνος».
Ο Μπαρμπαγιώργης, σύμφωνα με τα λεγόμενα των συγγενών του, είχε μεταναστεύσει στην Αμερική (Η.Π.Α.) σε νεαρή ηλικία, περί το έτος 1915, και είχε απελαθεί απ’ εκεί κατά το 1956 (;). Αμέσως μετά την απέλασή του στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε στην Καστοριά, όπου εργαζόταν περιστασιακά ως εμπορικός μεσίτης και διερμηνέας μεταξύ των Καστοριανών γουνοποιών και των ξένων γουνεμπόρων.
Η εμφάνιση του Μπαρμπαγιώργη ήταν επιβλητική κι εντυπωσιακή. Ήταν ευθυτενής και είχε ύψος περίπου 1,78 μ.. Το πρόσωπό του ήταν χοντροκομμένο και με αδρά χαρακτηριστικά. Η μύτη του ήταν μεγάλη, πλαδαρή και γεμάτη «τρυπίτσες», τα χείλη του παχιά και τα φρύδια του πυκνά και μαύρα. Είχε συνήθως σοβαρό ύφος, αλλά και μερικές φορές βλοσυρό και οργισμένο.
Η ενδυμασία του ήταν άψογη, κυκλοφορούσε πάντα «ντυμένος στην τρίχα». Φορούσε φαρδιά αμερικάνικα κοστούμια, μεταξωτά πουκάμισα με μανικετόκουμπα, φαρδιές εμπριμέ γραβάτες, καλοραμμένα γιλέκα, λεπτές κάλτσες, καλογυαλισμένα μαύρα παπούτσια, και κατά το χειμώνα, βαθύχρωμα παλτά και ανάλογες καπαρντίνες. Στο κεφάλι του έφερε πάντα τον αμερικάνικο πίλο ρεπούμπλικα.
Ο Γέρμας Καστοριάς,
η ιδιαίτερη πατρίδα του Μπαρμπαγιώργη.
Διέθετε «χοντρό» χιούμορ και του άρεσε να πειράζει ορισμένους συγχωριανούς του. Όταν χόρευε στην πλατεία του Γέρμα σήκωνε ψηλά το χέρι του και φώναζε δυνατά τη λαϊκή παροιμία, «Έπεσαν τα βουνά (δηλαδή, η αρχοντική του οικογένεια) και σηκώθηκαν οι κοπριές (δηλ. οι πρώην παρακατιανοί του χωριού)». Μεθούσε αρκετές φορές και τότε έκαιγε και πετούσε χαρτονομίσματα. Οργιζόταν υπερβολικά όταν αντιλαμβανόταν κάποιον αδιάκριτο να παρακολουθεί και να κρυφακούει τη συνομιλία του μ' έναν φίλο. Έπαιζε συχνά στο καφενείο χαρτιά, συνήθως ξηρή και 66, θύμωνε δε πολύ όταν έχανε, ενώ χαιρόταν ιδιαίτερα όταν  νικούσε και τότε κερνούσε τον χαμένο συμπαίκτη του, αντί να κεραστεί απ’ αυτόν. Όταν έπινε καφέ κι ερχόταν η ώρα να πληρώσει τη μισή δραχμή έβγαζε απ’ το σκοπίμως παραγεμισμένο πορτοφόλι του ένα χοντρό μάτσο χαρτονομίσματα, «για να τα ιδούνε οι συγχωριανοί του και να σκάσουν απ’ το κακό τους».
Ο Μπαρμπαγιώργης στην
πλατεία του Γέρμα, έτ. 1965 (;)
Στην Καστοριά, κάθε Κυριακή το απόγευμα μετέβαινε στο γήπεδο και πωλούσε πασατέμπο, στραγάλια, φιστίκια και ξυραφάκια στους φιλάθλους που παρακολουθούσαν τον εκάστοτε ποδοσφαιρικό αγώνα,  φωνάζοντας: «Το σπόρι, το φιστίκι». Όταν πρότεινε σε κάποιον φίλαθλο ν΄ αγοράσει  πασατέμπο κι αυτός δεν αγόραζε, θύμωνε κι του έλεγε ειρωνικά: «Αμ δεν έστριψαν τα στάρια», δηλαδή, δεν ωρίμασαν τα σιτάρια σου και γι΄ αυτό δεν έχεις χρήματα ν’ αγοράσεις στραγάλια και φιστίκια.
Τα Σαββατοκύριακα μετέβαινε με το λεωφορείο στον Γέρμα και διέμενε στο αρχοντικό πατρικό του σπίτι, μαζί με την ανύπαντρη αδελφή του τη Ματή. Με τ’ άλλα αδέλφια του και τους λοιπούς συγγενείς του δεν είχε καλές σχέσεις.
Αρκετά συχνά καλούσε κοντά του μερικούς νεαρούς του χωριού και τους συμβούλευε να φύγουν οπωσδήποτε και γρήγορα στην ξενιτιά, ώστε, «όταν αγκαλιάζουν τη γυναίκα τους να μοσχομυρίζει άρωμα και όχι να βρωμάει κοπριά», όπως έλεγε.
«Ο Μπαρμπαγιώργης» ο εκκεντρικός «Αμερικάνος» πέθανε στον Γέρμα γύρω στο έτος 1985, σε ηλικία 85 ετών περίπου, όμως η παράξενη και γραφική φιγούρα του παραμένει ακόμη ζωντανή στην μνήμη όλων των κατοίκων του νομού Καστοριάς που τον είχαν γνωρίσει.
Ας είναι αιωνία η μνήμη του «Αμερικάνου» και ο Θεός ν’ αναπαύσει την πονεμένη ψυχή του.

Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2016

Tο νέο έτος 2017 ας το ατενίσουμε με αισιοδοξία, ας αφήσουμε τη ζωή μας στην πρόνοια του Θεού.

“Παρατηρείστε τα κρίνα του αγρού…”
Διδαχή του Αββά Ησύχιου (τέλη 4ου - αρχές 5ου αι.)

«Αφήσου στο έλεος του Θεού... Μερικοί βασανίζονται από τριών ειδών προβλήματα:
        1) Από εκείνα πού είχαν κάποτε.
2) Από εκείνα που έχουν τώρα, και
3) από εκείνα που περιμένουν ότι θα έχουν.
Οι λύπες, βέβαια, θα έρθουν, άλλα τι θα κερδίσουμε, αν βιαστούμε και τρέξουμε να τις προϋπαντήσουμε; Θα έχουμε αρκετό καιρό να λυπηθούμε, όταν έρθουν. Στο μεταξύ ας ελπίζουμε για καλύτερα πράγματα και ας μένουμε σταθεροί ως το τέλος.
Άφησε:
 α) το παρελθόν στο έλεος του Θεού,
β) το παρόν στην αγάπη Του, και
γ) το μέλλον στην Πρόνοια Του.»  

Ευαγγελική περικοπή (Ματθ. στ΄ 25 – στ΄ 34)

Μέριμνα και εμπιστοσύνη εις τον Θεό (“Παρατηρείστε τα κρίνα του αγρού…”).

      «Για τούτο σας λέγω, μη μεριμνάτε για την ζωή σας τι θα φάτε ή τι θα πιείτε, ούτε για το σώμα σας τι θα φορέσετε. Δεν αξίζει η ζωή περισσότερο από την τροφή, και το σώμα από το ένδυμα; Kυτάξτε τα πτηνά του ουρανού, ούτε σπείρουν ούτε θερίζουν ούτε αποθηκεύουν, και ο Πατέρας σας ο Ουράνιος τα τρέφει. Δεν έχετε εσείς μεγαλύτερη αξία από αυτά; Ποιος δε από σας, όσο και αν φροντίσει, μπορεί να προσθέσει στο ανάστημά του έναν πήχυ; Και γιατί μεριμνάτε για ενδύματα; Παρατηρήσατε τα κρίνα του αγρού πώς αυξάνουν, ούτε κοπιάζουν, ούτε γνέθουν, αλλά σας λέγω, ότι ούτε ο Σολομών σε όλη του την δόξα δεν ενδύθηκε σαν ένα από αυτά.
Η φωτογραφία ελήφθη απ' το διαδίκτυο.
Εάν το χορτάρι του αγρού που σήμερα υπάρχει και αύριο το ρίχνουν εις τον φούρνο, ο θεός το ντύνει τόσον ωραία, πόσον περισσότερο εσάς, ολιγόπιστοι; Mη μεριμνάτε λοιπόν και μη λέτε “Τι θα φάμε ή τι θα πιούμε ή τι θα ενδυθούμε”. Διότι όλα αυτά τα επιδιώκουν οι εθνικοί. Γνωρίζει ο Πατέρας σας ο ουράνιος ότι έχετε ανάγκη από όλα αυτά. Ζητάτε πρώτα τη βασιλεία του θεού και τη δικαιοσύνη του και τότε όλα αυτά θα σας χορηγηθούν. Μη μεριμνάτε λοιπόν για την αύριον, διότι η αυριανή ημέρα θα φροντίσει για τα δικά της πράγματα. Φθάνει η στενοχώρια της ημέρας».




Ο Χριστός ευλογεί τη "Σφαίρα του κόσμου".
Η εφέστια εικόνα της πατρικής οικίας
του Γιώργου Τ. Αλεξίου





Όσιος ερημίτης. Τοιχογραφία
στον Άγιο Γεώργιο του Βουνού,
Καστοριάς, 17ος αι.


Ο όσιος Ονούφριος
Τοιχογραφία στον Άγιο Νικόλαο
Θεολογίνας Καστοριάς, έτ.1663.



Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2016

Το νεοεκδοθέν βιβλιδάριον «Ο άγιος ένδοξος ιερομάρτυς Σεραφείμ, Αρχιεπίσκοπος Φαναρίου και Νεοχωρίου, ο Θαυματουργός», του Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ Παπακώστα.

Το εμπροσθόφυλλο (η όψη)
του θεματικού βιβλίου.
Πριν λίγο καιρό, στα τέλη του παρόντος έτους 2016, εκδόθηκε και κυκλοφόρησε στην Καστοριά ένα αξιόλογο βιβλίο 65 σελίδων, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ Παπακώστα, το οποίο φέρει τον τίτλο «Ο άγιος ένδοξος ιερομάρτυς Σεραφείμ, Αρχιεπίσκοπος Φαναρίου και Νεοχωρίου, ο Θαυματουργός». Το περιεχόμενο τού βιβλίου αυτού, όπως δηλώνει και ο τίτλος του, αναφέρεται στον άγιο ιερομάρτυρα Σεραφείμ Αρχιεπίσκοπον Φαναρίου (+ 1601), περιλαμβάνει δε και παρουσιάζει τον πολύμοχθο βίο του, το μαρτυρικό θάνατό του και την ασματική ακολουθία του.
Ο εν λόγω ιερομάρτυρας άγιος Σεραφείμ Αρχιεπίσκοπος Φαναρίου, που εορτάζει την 4η Δεκεμβρίου, αποτελεί για τον συμπατριώτη του συγγραφέα τού θεματικού βιβλίου, τον Επίσκοπο Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ Παπακώστα, το ιδανικό πρότυπο Ορθοδόξου Ιεράρχου, είναι δε (για τον αναφερόμενο Επίσκοπο) ο ισχυρός προστάτης και βοηθός του στην παρούσα ζωή και ο θερμός συμπαραστάτης στο αρχιερατικό του έργο.
Το παρουσιαζόμενο μικρό σε μέγεθος, αλλά σημαντικό σε αξία βιβλίο είναι αφιερωμένο απ’ τον Επίσκοπο συγγραφέα του στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρό Σεραφείμ τον Θετταλό, επί των ημερών του οποίου χειροτονήθηκε Διάκονος, Πρεσβύτερος και Επίσκοπος, περιλαμβάνει δε τα εξής κεφάλαια με το ανάλογο περιεχόμενο και τις σχετικές εικόνες:
1)      Εισοδικόν.
2)      Βίος και Μαρτύριον του αγίου ενδόξου ιερομάρτυρος Σεραφείμ Αρχιεπισκόπου Φαναρίου και Νεοχωρίου του θαυματουργού.
3)      Κανών Παρακλητικός εις τον άγιον ένδοξον ιερομάρτυρα Σεραφείμ Αρχιεπίσκοπον Φαναρίου και Νεοχωρίου τον θαυματουργόν.
4)      Εικοσιτέσσαρες Οίκοι εις τον άγιον ένδοξον ιερομάρτυρα Σεραφείμ Αρχιεπίσκοπον Φαναρίου και Νεοχωρίου τον θαυματουργόν.
5)      Εγκώμια εις τον άγιον ένδοξον νέον ιερομάρτυρα Σεραφείμ Αρχιεπίσκοπον Φαναρίου και Νεοχωρίου.
6)      Ευχή εις τον θαυματουργόν ιερομάρτυρα Σεραφείμ Αρχιεπίσκοπον Φαναρίου και Νεοχωρίου.

Η 1η σελίδα του βιβλίου.
Κλείνοντας τη σύντομη παρουσίαση του θεματικού βιβλίου αναφέρουμε συμπερασματικώς, ότι πρόκειται για ένα άρτιο Συναξάρι του αγίου ιερομάρτυρα  Σεραφείμ Αρχιεπισκόπου Φαναρίου (+1601), που το εκλεκτό κι εύληπτο περιεχόμενό του θα συγκινήσει, θα διδάξει και θα ωφελήσει πολύ όλους τους ευσεβείς αναγνώστες του.

Εικόνα του αγίου Σεραφείμ
στο παρουσιαζόμενο βιβλίο.

Η 1η σελίδα απ' το Εισοδικόν
του βιβλίου.

Εικόνα του αγίου Σεραφείμ
εντός του βιβλίου.

Η αρχική σελίδα του Βίου και
του μαρτυρικού θανάτου
του αγίου Σεραφείμ.

Το απολυτίκιον, το Κοντάκιον και το
Μεγαλυνάριον του αγίου Σεραφείμ.

Ο άγιος Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ
και οι συνεορτάζοντές του άγιοι,
Ιωάννης ο Δαμασκηνός και
μεγαλομάρτυς Βαρβάρα.



Η λειψανοθήκη της τιμίας κάρας
του αγίου Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ.

Ο Πίνακας Περιεχομένων
του βιβλίου.

Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2016

Ο άγιος Νικόλαος ως μικρός μαθητής στο σχολείο του. Παράσταση σε εικόνα του 19ου αιώνα, ιερού ναού της Καστοριάς.

«Καλύτερον, αδελφέ μου,
να έχεις Ελληνικόν σχολείον εις την χώραν σου,
παρά να έχεις βρύσες και ποτάμια.
Και ωσάν μάθεις το παιδί σου γράμματα,
τότε λέγεται άνθρωπος.
Το σχολείο ανοίγει τάς εκκλησίας».
(Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, 1714-1779).

Η θεματική παράσταση:
Ο άγιος Νικόλαος ως μικρός μαθητής
μεταβαίνει στο σχολείο του.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει για τον ερευνητή και τον αρχαιολάτρη η Καστοριά. Στις ανηφοριές και στα καλντερίμια της, ανάμεσα σε παλιά αρχοντικά και σύγχρονες πολυκατοικίες, θα συναντήσει κομψούς βυζαντινούς ναούς, θ’ αντικρίσει ταπεινές εκκλησίες της Τουρκοκρατίας. Στις εκκλησιές αυτές θα θαυμάσει πληθώρα εκλεκτών χριστιανικών έργων, που με τις παραστάσεις τους αποτελούν σπουδαία πηγή πληροφοριών για τη ζωή και τις ασχολίες των Καστοριανών του Μεσαίωνα και της Τουρκοκρατίας.
Ένα τέτοιο αξιόλογο έργο σώζεται στη μεταβυζαντινή εκκλησία του αγίου Νικολάου και του Αγίου Χαραλάμπους πόλης Καστοριάς. Πρόκειται για μία φορητή εικόνα του 19ου αιώνα που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τις παραστάσεις που έχει. Συγκεκριμένα, γύρω από τη σεπτή μορφή του αγίου Νικολάου έχουν φιλοτεχνηθεί πολυπρόσωπες σκηνές από το βίο και τα θαύματα του. Σε μία απ’ αυτές τις σκηνές εικονίζεται ο ίδιος ο Άγιος να προσέρχεται ως μικρός μαθητής στο σχολείο του, για να μάθει τα πρώτα του γράμματα
Η αξιόλογη εικόνα του αγίου Νικολάου,
όπου βρίσκεται και η θεματική μικροπαράσταση
(διακρίνεται στο άνω μέρος τής εικόνας,
εντός λευκού πλαισίου).
"Κάρτα ευλογίας"
της Ιεράς Μητρόπολης Καστοριάς. 
Ο αγιογράφος με μεγάλη παραστατικότητα και χαρακτηριστική άνεση, έχει απεικονίσει ένα σχολείο της εποχής του (19ος αιώνας) σαν το σχολείο του αγίου Νικολάου (3ος - 4ος αιώνας). Αυτός ο αναχρονισμός είναι κάτι το συνηθισμένο στην τέχνη. Ο καλλιτέχνης δεν ακριβολογεί πάντα, αλλά πολλές φορές αυθαιρετεί, τόσο στα πρόσωπα όσο και στην ατμόσφαιρα της εποχής στην οποίαν αναφέρεται. Για παράδειγμα, οι αγγειοπλάστες της κλασσικής Ελλάδας εικόνιζαν τους ήρωες του Τρωικού Πολέμου με στολές και όπλα της δικής τους μεταγενέστερης εποχής.
Αυτήν την αρχή της “ελευθερίας στην τέχνη” ακολούθησε και ο λαϊκός ζωγράφος της εικόνας που περιγράφουμε. Ο Καστοριανός (;) αγιογράφος “αυθαίρετων” απεικόνισε τον άγιο Νικόλαο ως μαθητή ενός σχολείου της Τουρκοκρατίας. Η απεικόνιση αυτή είναι αξιοπρόσεχτη και πολύ ενδιαφέρουσα, διότι μας δίνει στοιχεία για τα σχολεία, τους δασκάλους, τους μαθητές καθώς και τα μέσα και όργανα γραφής του 19ου αιώνα.
Ας δούμε όμως αναλυτικά την παράσταση. Στο δεξιό μέρος της σκηνής εικονίζεται ο δάσκαλος του σχολείου, γέρος και μακρυγένης. Κάθεται σε μεγαλοπρεπή θρόνο και η αμφίεση του δείχνει πως ήταν ιερέας. Φοράει ένα είδος γαλάζιου ποδήρη χιτώνα. Εικονίζεται σε στάση τριών τετάρτων, έχοντας τα χέρια του απλωμένα εμπρός και ατενίζοντας τους μαθητές του. Πίσω από το δάσκαλο στέκεται όρθιος και με πολύ σεβασμό ο μαθητής - βοηθός του, ο πρωτόσχολος. Στο κέντρο περίπου του πίνακα βρίσκεται η ομάδα των μικρών μαθητών του σχολείου. Τρεις αντιπροσωπευτικές παιδικές μορφές κρατούν από μία ξύλινη πινακίδα στο δεξί τους χέρι. Όλοι τους κοιτάζουν με σεβασμό και φόβο το δάσκαλο τους και κάθονται σε σκαμνιά. Στο κεφάλι φορούν ψηλό ιδιόμορφο σκούφο, δείγμα φαίνεται της μαθητικής τους ιδιότητας. Τέλος στο αριστερό άκρο της παράστασης εικονίζεται με μεγάλη επιτυχία ο μικρός άγιος Νικόλαος να οδηγείται απ’ τη μητέρα του στο σχολείο. Με συγκίνηση βλέπουμε το μικρό άγιο, τον πρώτο καιρό που πήγε στο Δημοτικό σχολείο, και μάλιστα την πρώτη - πρώτη μέρα, που η μητέρα του κρατώντας τον από το χέρι τον οδήγησε και τον παρέδωσε στο δάσκαλο. Ο μαθητής άγιος κοντοστέκεται αναποφάσιστος, με το χέρι του σφηνωμένο βαθιά στην μεγάλη χούφτα της μάνας του.
Ο μεταβυζαντινός ναός των Αγίων Νικολάου και
Χαραλάμπους πόλης Καστοριάς, όπου βρίσκεται
η παρουσιαζόμενη εικόνα.
Η όλη οργάνωση της παράστασης είναι καλώς υπολογισμένη. Μολονότι το κέντρο της σκηνής κατέχουν οι μορφές των μικρών ανώνυμων μαθητών, το βλέμμα τού θεατή άθελα κατευθύνεται στο μικρό άγιο με το φωτοστέφανο. Ο αγιογράφος πέτυχε να τον προβάλλει περισσότερο από κάθε άλλη μορφή της σύνθεσης.

Ύστερα από την λεπτομερή ανάλυση της σκηνής του σχολείου, απ’ την εικόνα του αγίου Νικολάου, νομίζω είναι χρήσιμο να καταλήξουμε σε ορισμένα συμπεράσματα Η όλη απεικόνιση δείχνει, πως οι δάσκαλοι και οι μαθητές της τουρκοκρατούμενης Καστοριάς, δεν γνώριζαν την άνεση των σύγχρονων διδακτηρίων, ούτε και διέθεταν τα πάμπολλα εποπτικά μέσα διδασκαλίας των ημερών μας. Παρ’ όλα αυτά όμως, η παιδεία και τα γράμματα άνθισαν νωρίς στην Καστοριά κι έδωσαν αγλαούς καρπούς.

¨Ετερη άποψη του ιερού ναού των Αγίων Νικολάου
και Χαραλάμπους πόλης Καστοριάς,

Το Απολυτίκιο και το Μεγαλυνάριο του αγίου Νικολάου,
και οι  πατρικές ευχές του Μητροπολίτη Καστοριάς,
στην β΄ όψη της προπαρουσιαζόμενης "κάρτας ευλογίας".


Αξιόλογη εικόνα του αγίου Νικολάου
με σκηνές από τον βίο του, ευρισκόμενη
στον ομώνυμό του ναό της "αρχόντισσας Θεολογίας",
πόλης Καστοριάς.

Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2016

Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου του Πετρίτη, έτ. 1417, στην Πτελέα Καστοριάς.

Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου του Πετρίτη.
Στο χωριό Πτελέα Νεστορίου Καστοριάς βρίσκεται ένας αξιόλογος βυζαντινός ναός, ο Άγιος Νικόλαος ο Πετρίτης, που ανεγέρθηκε το έτος 1417. Ο ναός αυτός είναι κτισμένος στην κορυφή ενός λοφίσκου, προσελκύει δε την προσοχή και το ενδιαφέρον των ευσεβών χριστιανών της περιοχής και το θαυμασμό όλων των αρχαιόφιλων της πατρίδας μας.
Φωτογραφίες του εν λόγω εξοχικού ναού, καθώς και οι φωτοτυπίες δύο σελίδων μελέτης περί αυτού, του Γιώργου Τ. Αλεξίου, που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα “Καστοριανή Εστία”, αριθμ φύλλ. 715 / 7 - 10 - 1999, παρουσιάζονται εδώ.

Ο Άγιος Νικόλαος ο Πετρίτης, άποψή του.

Η 1η σελίδα  του δημοσιεύματος
περί του Αγίου Νικολάου του Πετρίτη.
Η 2η σελίδα του δημοσιεύματος
για το ναό του Αγίου Νικολάου του Πετρίτη.

Τηλεάποψη του Άι-Νικόλα του Πετρίτη.

Η προσκυνηματική εικόνα
του Αγίου Νικολάου του Πετρίτη
(αγιογραφήθηκε περί το έτος 1820).

Το όμορφο χωριό Πτελέα Καστοριάς,
η κάτω συνοικία του.



Η πρόσοψη του Αγίου Νικολάου του Πετρίτη.
Επάνω απ' την καμαρωτή κόγχη διακρίνεται
η εκτενής επιγραφή με  τη χρονολογία 1417,
"γραμμένη" με τεμαχισμένα κεράμια.

Ο Γιώργος Αλεξίου, τακτικός επισκέπτης -  προσκυνητής
και θαυμαστής του ναού.

Η εντοιχισμένη επιγραφή
με τη χρονολογία ανέγερσης του ναού.



Η καμαρωτή στέγη του Αγίου Νικολάου.