Αγιαστικές περιοδείες των καλογέρων του Μοναστηριού της Ζάβορδας με τεμάχιο λειψάνου του Αγίου Νικάνορα έως τη δεκαετία 1960

Ο άγιος Νικάνορας. + 7 Αυγούστου.

Κείμενο του Γ. Θ. Λυριτζή

«Μια φορά το χρόνο - στον καιρό που σήκωναν τ’ αλώνια - γύριζε μία συνοδεία καλογέρων του Μοναστηριού τής Ζάβορδας με τεμάχιον λειψάνου του Αγίου Νικάνορα στα χωριά της Δυτικής Μακεδονίας για αγιασμούς. Όταν σε κάθε χωριό πρόβαλεν από μακριά η καλογερική συνοδεία, με τα περίφημα εκείνα μεγαλόσωμα μουλάρια της «Ζάβορδας», που απ’ το λαιμό τους κρέμονταν μεγάλα σαν καμπάνες σταυροσκαλισμένα κυπροκούδουνα, χτυπώντας αργά και ρυθμικά, όλοι οι κάτοικοι εν σώματι – άνδρες, γυναίκες, γέροι και παιδιά -, ενώ οι καμπάνες της εκκλησίας εσήμαιναν πανηγυρικά, έβγαιναν έξω από το χωριό και υποδέχονταν με βαθύτατη θρησκευτική κατάνυξη το λείψανο του Αγίου, παίρνοντας τη θεία χάρη του στα σπίτια τους και προσφέροντας για το Μοναστήρι, όσο μπορούσε ο καθένας περισσότερα κιλά σιτάρι, γίδια, πρόβατα, μοσχάρια κ.λ.π. Και όταν έφευγαν, πάλιν όλο το χωριό συγκεντρωμένο ξεπροβόδιζεν τον Άγιο (=το λείψανό του), με κωδωνοκρουσίες και σταυροκοπήματα…

Το λείψανο του Αγίου δεν έβγαινεν από το Μοναστήρι μόνο για την καθιερωμένην ετησία περιοδεία, αλλά και πολλές άλλες φορές, που το ζητούσαν από τα χωριά, σε επιδημίες και προ παντός σε επιζωοτίες, πολλά δε είναι τα θαύματά του, που αναφέρονται στις περιπτώσεις αυτές».

Γ. Θ. Λυριτζή, Ο όσιος Νικάνωρ και το Μοναστήρι του,

έκδ. Ιεράς Μητρόπολης Γρεβενών, Γρεβενά 1995, σελ. 64.

Το μοναστήρι του αγίου Νικάνορα, Ζάβορδας Γρεβενών

ΣΗΜΕΙΩΣΗ. Ο δάσκαλος Γιώργος Αλεξίου θυμάται πολύ καλά και αναπολεί με συγκίνηση μερικές απ’ τις αγιαστικές επισκέψεις στον Γέρμα Καστοριάς (χρονική περίοδος 1955-65) των καλόγερων της ιεράς μονής Ζάβορδας με τη λειψανοθήκη του οσίου Νικάνορα. Θυμάται επίσης, ότι ακολουθούσε τότε με περιέργεια και θαυμασμό, σε όλους τους δρόμους του χωριού, μαζί με άλλα μικρά παιδιά, τα υψηλόσωμα μουλάρια τής μονής με τα μεγάλα κυπροκούδουνα στο λαιμό τους και με τα μακρόστενα τσουβάλια κρεμασμένα απ’ το σαμάρι τους, μέσα στα οποία οι νοικοκυρές ρίχνανε τις προσφορές των γεννημάτων τους για τη μονή (σιτάρι, κριθάρι, φασόλια κ. ά.).

Προσκυνητάρι στο μοναστήρι της Ζάβορδας.

Ο μακαριστός Μητροπολίτης Καστοριάς
Νικηφόρος, που υπήρξε Ηγούμενος
στην ιερά μονή της Ζάβορδας.

Ο δάσκαλος Γιώργος Αλεξίου προσκυνητής
στην ιερά μονή οσίου Νικάνορος Ζάβορδας.

Το κωδωνοστάσιο της ιεράς μονής.

Πτέρυγα κελιών του μοναστηριού..