Επίκαιρο και βασικό αίτημα των Ορθόδοξων Χριστιανών κατά την Κυριακή τής Σταυροπροσκυνήσεως: Ο Χριστός να «πετρώσει» την πίστη τού κάθε Χριστιανού για να μην αμαρτάνει εφεξής.

     

    Οι Ιερές Ακολουθίες τής Εκκλησίας μας όλων ανεξαιρέτως των ημερών – εορτών τού έτους περιλαμβάνουν και πολλά εκλεκτά τροπάρια, των οποίων το περιεχόμενο, όπως είναι φυσικόν, αναφέρεται στο ανάλογό τους εορταζόμενο Γεγονός και στον αντίστοιχό τους εορτάζοντα Άγιον. 

    Το περιεχόμενο, επίσης, των εν λόγω τροπαρίων είναι κατά κανόνα υψηλόπνο και λίαν διδακτικό και ωφέλιμο για εμάς τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, που τ’ ακούμε (τα τροπάρια) και τ΄ απολαμβάνουμε ψαλλόμενα στους ναούς μας.

    Ένα διδακτικό και ωφέλιμο τροπάριο ως τα προαναφερόμενα, που ψάλλεται επικαίρως κατά την εορτή τής Σταυροπροσκυνήσεως και που διατυπώνει κι εκφράζει ένα βασικό αίτημα όλων ημών των Ορθόδοξων Χριστιανών προς τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, παρουσιάζεται σε αυτούσιο κείμενο και σε μετάφρασή του ακολούθως.

Τροπάριον Όρθρου Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως.

Κανών α', Ωδή γ΄, Ήχος α’.

 «Στερέωσον Δέσποτα Χριστέ, τω Σταυρώ σου εν πέτρᾳ με τη της πίστεως, μη σαλευθήναι τον νουν, εχθρού προσβολαίς του δυσμενούς· μόνος γαρ ει άγιος».

 Νοηματική απόδοση του Τροπαρίου.

Χριστέ Δέσποτά μου, στερέωσε εμένα με τη δύναμη τού Σταυρού Σου στην πέτρα τής πίστεως, για να μη σαλευτεί ο νους μου απ’ τις επιθέσεις του εχθρικού Διαβόλου, διότι είσαι ο μόνος άγιος.

Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Κυριακή Σταυροπροσκυνήσεως: «Ταύτῃ τη ημέρᾳ, μυρίζει τα μύρα, της θείας μυροθήκης…»

 

    

    Η Παλαιά Διαθήκη και οι άγιοι Πατέρες τής Ορθόδοξης Εκκλησίας μάς γνωστοποιούν, ότι στο κέντρο του επίγειου Παραδείσου, δηλαδή στον Κήπο της Εδέμ, υπήρχαν δύο μεγάλα σημαδιακά δέντρα. Το πρώτο εξ αυτών ήταν το «Δέντρο της Ζωής», ενώ το δεύτερο ήταν το «Δέντρο της Γνώσεως του Καλού και του Κακού».

    Ο πανάγαθος Θεός έδωσε εντολή στους Πρωτόπλαστους Αδάμ και Εύα που κατοικούσαν τότε εκεί να τρων οπωσδήποτε τους καρπούς απ’ το «Δέντρο της Ζωής» για να μπορούν να ζούνε αιωνίως, ενώ τους απαγόρεψε να τρώνε τα μήλα απ’ το «Δέντρο της Γνώσεως», διότι εάν τα έτρωγαν θα γεύονταν το θάνατο. Αυτοί όμως παράκουσαν, έφαγαν τα μήλα του «Δέντρου της Γνώσεως», εκδιώχτηκαν απ’ τον Παράδεισο, κι αδυνατούσαν πλέον να γεύονται τους καρπούς του «Δέντρου της Ζωής» κι ένεκα τούτου γνώρισαν το θάνατο.

    Ο Θεός όμως, επειδή αγαπούσε τον άνθρωπο και ήθελε να τον σώσει, αντικατέστησε - αναπλήρωσε το «Δέντρο της Ζωής» τής Παλαιάς Διαθήκης με ένα άλλο ανάλογο κι ανώτερό του συμβολικό «Δέντρο», τον Τίμιο Σταυρό. Έστειλε προς τούτο στη γη τον αγαπημένο Υιόν Του, Τον Χριστό, για να θυσιαστεί υπέρ των ανθρώπων επάνω στο Σταυρό, να τον καθαγιάσει με το τίμιο αίμα Του και να τον καταστήσει το νέο «Δέντρο τής Ζωής».

  

     Όλα τα προαναφερόμενα, κι άλλα πολύ περισσότερα, κοινοποιούνται καλώς και πλήρως από την Αγία Εκκλησία μας στους Ορθόδοξους πιστούς με τα κηρύγματα των Πατέρων της, με τους εμπνευσμένους ύμνους της και με τις ιερές εικονίσεις των ναών της. Ένας απ’ τους εν λόγω ύμνους, που ξεχωρίζει και θαυμάζεται για την περιγραφή και παραδειγματική χρήση «εικόνων» τής υπέροχης ανοιξιάτικης φύσης και που ψάλλεται κατά την Κυριακή τής Σταυροπροσκυνήσεως, παρατίθεται ακολούθως.

Τροπάριο της Ιερής Ακολουθίας τής Σταυροπροσκυνήσεως.

Κανών α', Ωδή η΄, Ήχος α'.

Ταύτῃ τη ημέρᾳ, μυρίζει τα μύρα, της θείας μυροθήκης, το ζωομύριστον ξύλον, ο Σταυρός του Χριστού, οσφρανθώμεν της αυτού θεοπνεύστου οδμής, αυτόν προσκυνούντες, πιστώς εις τους αιώνας.

Νοηματική απόδοση του Τροπαρίου.

Κατά τη σημερινή ημέρα, Κυριακή τής Σταυροπροσκυνήσεως, ευωδιάζουν τα πνευματικά μύρα της νοητής θείας μυροθήκης, και το ξύλο του Σταυρού του Χριστού ευωδιάζει τη ζωή, γι’ αυτό πρέπει με πίστη να προσκυνούμε τον Σταυρό για να μπορούμε να μυρίζουμε την θεόπνευστη ευωδία του αιωνίως.

Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Η Κυριακή τής Τυρινής και η Κυριακή των Αγίων Πάντων παρουσιάζουν αντιστοίχως, την έξωση των Πρωτόπλαστων από τον Παράδεισο και την επανείσοδό τους σ’ αυτόν κατά τη Δευτέρα Παρουσία τού Κυρίου μαζί με όλους τους Αγίους Του.

 

    Η Κυριακή της Τυρινής και η Κυριακή των Αγίων Πάντων είναι δύο μεγάλες εορτές τής Εκκλησίας μας. Αμφότερες εμπεριέχουν και αποδίδουν επιτυχώς στους πιστούς με τους εμπνευσμένους ύμνους και με τις ομοθεματικές τους ιερές εικόνες πολλές βασικές θέσεις και διδαχές τής Εκκλησίας μας. Στις εν λόγω διδαχές περιλαμβάνονται και οι αναφερόμενες στον Παράδεισο, και ειδικότερα στην εκδίωξη των Πρωτόπλαστων Αδάμ και Εύας απ’ αυτόν και την επανείσοδό τους εκεί (στον Παράδεισο) κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, μαζί με πάντες τους Αγίους Του.

    Ακολούθως παρουσιάζονται μερικά χαρακτηριστικά κείμενα επεξηγηματικά των ανωτέρω απ’ τις ιερές Ακολουθίες των προαναφερόμενων δύο μεγάλων εορτών.

 1)      Κυριακή της Τυρινής:

Ανάμνηση της εξορίας τού πρωτόπλαστου Αδάμ από τον Παράδεισο.

Συναξάριον. Τη αυτή ημέρᾳ, ανάμνησιν ποιούμεθα τής από του Παραδείσου τής τρυφής εξορίας του Πρωτοπλάστου Αδάμ.

Ικεσία των Χριστιανών: Τη αφάτῳ σου ευσπλαγχνίᾳ, Χριστέ ο Θεὸς ημών, της τρυφής τού Παραδείσου ημάς καταξίωσον, και ελέησον, ως μόνος φιλάνθρωπος. Αμήν.

Νοηματική απόδοση της Ικεσίας: Χριστέ Θεέ μας, με την απερίγραπτή σου ευσπλαχνία καταξίωσέ μας να απολαύσουμε τα αγαθά του Παραδείσου και ελέησέ μας, καθώς είσαι μοναδικός φιλάνθρωπος. Αμήν.

2)      

    2) Κυριακή των Αγίων Πάντων:

Εορτή αυτών και προθέαση τής κατοίκησής τους στον Παράδεισο κατά και μετά τη Δευτέρα Παρουσία τού Κυρίου.

Συναξάριον Τη Κυριακή μετά την Πεντηκοστήν, την των απανταχού της οικουμένης εν Ασίᾳ, Λιβύῃ, και Ευρώπῃ, Βορρά τε και Νότῳ, αγίων πάντων Εορτήν εορτάζομεν

Ικεσία των Χριστιανών: Ξύλῳ προσπαγείς, Σωτήρ ημών βουλήσει, ξύλου τον Αδάμ, κατάρας ελυτρώσω, αποδιδούς ως οικτίρμων το κατ' εικόνα, και Παραδείσου την κατοίκησιν.

Νοηματική απόδοση της Ικεσίας: Χριστέ Σωτήρα μας, καρφώθηκες στο ξύλο του Σταυρού με τη θέλησή Σου για να μας γλυτώσεις από την κατάρα του ξύλου του Αδάμ (του δέντρου της παρακοής του) αποδίνοντάς μας, επειδή είσαι οικτίρμονας, τα ιδιαίτερα χαρίσματα που μας χάρισες όταν μας έπλασες κι επιτρέποντας την κατοίκησή μας στον Παράδεισο.

Γ.Τ.Α.