Το επιτοίχιο Ημερολόγιο έτους 2016 του Συνδέσμου Βογατσιωτών Θεσσαλονίκης.

Το εμπροσθόφυλλο του Ημερολογίου

Ο γνωστός και δραστήριος Σύνδεσμος Βογατσιωτών Θεσσαλονίκης «Ο Άγιος Κωνσταντίνος» τύπωσε κι έθεσε προσφάτως σε κυκλοφορία το επιτοίχιο Ημερολόγιό του έτους 2016. Το Ημερολόγιο αυτό φέρει τον θεματικό τίτλο «Η Μαγειρική στο Βογατσικό» και περιλαμβάνει στις εσωτερικές σελίδες του, α) σύντομες περιγραφές των κυριότερων εορτών του Βογατσικού, και β) πολλές παραδοσιακές συνταγές μαγειρικής του ίδιου χωριού μαζί με αντίστοιχές τους φωτογραφίες.

Ακολούθως παρουσιάζεται ενδεικτικά η περιγραφή των βογατσιώτικων εθίμων μηνός Ιανουαρίου και η συνταγή μαγειρικής της πεντανόστιμης Βασιλόπιττας των γυναικών του Βογατσικού:

      ΕΘΙΜΑ ΜΗΝΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΣΤΟ ΒΟΓΑΤΣΙΚΟ

Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς έλεγαν τα παιδιά τα κόλιαντα και τους έδιναν κολιαντίνες ,στρόγγυλα ψωμάκια στολισμένα με σταφίδες και στραγάλια. Παλιά τα κόλιαντα τα έλεγαν "σύροβα"και ο Τακαντζιάς στο φούρνο ετοίμαζε τις "συροβίνες". Έπλαθε ένα κομμάτι ζυμάρι και με ένα ψαλίδι το έδινε σχήμα να μοιάζει με ανθρωπάκι.

Την Πρωτοχρονιά μετά την εκκλησία, γινόταν γλέντι στην πλατεία, με όργανα και βιολιά. Ντύνονταν οι περισσότεροι καρναβάλια και κυρίως τα παιδιά. Το χιόνι και το τσουχτερό κρύο δεν πτοούσε τους νέους, αλλά ούτε τους μεγάλους και διασκέδαζαν πειράζοντας η μία παρέα την άλλη. Την πίτα την έκοβαν το μεσημέρι, παραδοσιακή τυρόπιτα με το φλουρί. Το κυρίως πιάτο της ημέρας ακόμα και σήμερα είναι χοιρινό κρέας με λάχανο αρμιά και κόκκινο πιπέρι.

Όσοι είχαν πρόβατα έφτιαχναν "βασιλόψωμα", μπουγάτσες που τις στόλιζαν με συροβίνες και πέταλα με στραγάλια και σταφίδες για καλή χρονιά.

Τα Θεοφάνεια το φαγητό που συνηθίζεται είναι ο πατσάς ,σούπα με σκορδοστούμπι και καμένο βούτυρο με κόκκινο πιπέρι και μπούκοβο. Ότι πρέπει για το κρύο.

Το πανέμορφο Βογατσικό,
μερική του άποψη.

Η ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ ΤΟΥ ΒΟΓΑΤΣΙΚΟΥ

Στο χωριό Βογατσικό Καστοριάς την Πρωτοχρονιά φτιάχνουν τη βασιλόπιτα με τυρί και αυγά. Για να γίνει χρειάζεται περίπου ένα κιλό αλεύρι, κατάλληλο για πίτα, αλάτι, ένα ποτήρι νερό, λίγο λάδι και λίγο ξύδι. Το ζυμώνουμε καλά για αρκετή ώρα, ώσπου να γίνει η ζύμη λεία και μαλακή. Την αφήνουμε να ξεκουραστεί. Ετοιμάζουμε τη γέμιση, χτυπάμε 5-6 αυγά, ρίχνουμε λίγο αλατάκι και πιπέρι, λιανίζουμε το τυρί και τα ανακατεύουμε. Για να γίνει πιο νόστιμη μπορούμε να προσθέσουμε 2-3 κρεμμυδάκια φρέσκα (μόνο το άσπρο). Αλείφουμε ένα ταψί με βούτυρο ή σπορέλαιο. Παίρνουμε τη ζύμη και τη χωρίζουμε σε 7 μέρη. Ανοίγουμε το φύλλο ανάλογα με το μέγεθος του ταψιού και προσπαθούμε να το κάνουμε λεπτό και το αφήνουμε στην άκρη να στεγνώσει. Με τον ίδιο τρόπο ανοίγουμε όλα τα φύλλα. Στρώνουμε κάθε φύλλο στο ταψί, το βουτυρώνουμε ή το λαδώνουμε και βάζουμε 3 φύλλα από κάτω, ρίχνουμε τη μισή γέμιση και βάζουμε άλλο φύλλο από πάνω. Σε αυτό το σημείο παίρνουμε ένα νόμισμα, που συνήθως είναι κάθε χρόνο το ίδιο, το τυλίγουμε σε αλουμινόχαρτο και το τοποθετούμε σε κάποιο σημείο της πίτας. Αυτό είναι το φλουρί. Προσθέτουμε την υπόλοιπη γέμιση και άλλα 3 φύλλα από πάνω.

Η περίφημη βασιλόπιτα των Βογατσιωτών.

Το τελευταίο φύλλο το κάνουμε με πτυχές για να έχει ωραία εικόνα η πίτα μας. Τα φύλλα που προεξέχουν από το ταψί τα διπλώνουμε σε ρολό γύρω - γύρω και δημιουργούμε τον κόθορο. Βουτυρώνουμε καλά τον κόθορο και την επιφάνεια της πίτας είτε με λάδι ή λίγδα που κάνει την πίτα να σκορπάει. Την ψήνουμε κατά προτίμηση στη γάστρα ή στο φούρνο με ξύλα. 

(Γιώργος Τ. Αλεξίου)

Νεοκλασική οικία του Βογατσικού.

Το ωραίο και πασίγνωστο εικονοστάσι
του Αγίου Κωνσταντίνου στο Βογατσικό.

Οικία του Βογατσικού.

Παλαιά αυλόπορτα στο Βογατσικό.