Η Ενορία Αγίου Γεωργίου Γέρμα Καστοριάς, από το έτος 1974 έως σήμερα.

Κείμενο Βασιλείου Στυλιάδη, Θεολόγου.

Ο επιβλητικός ενοριακός ναός του αγίου Γεωργίου
στον Γέρμα Καστοριάς.

    Η Ενορία Αγίου Γεωργίου Γέρμα Καστοριάς με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος εντάσσεται και πάλι στην Ιερά Μητρόπολη Καστορίας (26^η Φεβρουαρίου 1974), από την οποία είχε αποσπασθεί στην Ιερά Μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης, από τον μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης Διόδωρο (1930-1945), κατά την διάρκεια της τοποτηρητείας του στην Ιερά Μητρόπολη Καστορίας (1931-1936). Η ανωτέρω απόφαση κοινοποιήθηκε με συνοδευτικό έγγραφό του μητροπολίτου Καστορίας Δωροθέου (1958-1974) στον Πρόεδρο της Κοινότητος Γέρμα.

Από το 1974 μέχρι σήμερα τον μητροπολιτικό θρόνο Καστορίας κόσμησαν με την παρουσία τους οι μητροπολίτες Γρηγόριος Β΄ (1974-1985) και Γρηγόριος Γ΄ (1985-1996) αλλά και ο νυν μητροπολίτης κ. Σεραφείμ (1996-σήμερα). Έντονη ήταν και είναι η παρουσία τους ετησίως με τις αρχιερατικές τους επισκέψεις στην Ενορία μας και τις θείες Λειτουργίες. Ειδικότερα ο μητροπολίτης Καστορίας κ. Σεραφείμ, με την ένταξη της Ενορίας μας στις αρχιερατικές του περιοδείες κατά την περίοδο των νηστειών των Χριστουγέννων, της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, του Δεκαπενταυγούστου και άλλων ευκαιριών.

Η λατρευτική εικόνα του αγίου Γεωργίου
στον ενοριακό ναό του Γέρμα (έτ. 1775).

Στην ποιμαντορική τους μέριμνα εντάσσεται και η αποστολή γραπτών κηρυγμάτων, αρχιερατικών εγκυκλίων, αλλά και η αποστολή των κατά καιρούς κυκλοφορούντων περιοδικών πνευματικής οικοδομής της Ιεράς Μητροπόλεως Καστορίας: «Η Φωνή του Ποιμένος» (1975-1985), «Βυζαντινά Σήμαντρα» (1986-1996) και ο «Άγιος Μηνάς» (2000-σήμερα). Ευρισκόμενα αντίτυπα της Καινής Διαθήκης στην βιβλιοθήκη του Ναού μαρτυρούν την δράση του μητροπολίτου Καστορίας Γρηγορίου Β΄ και του υπ΄ αυτού Συλλόγου προς διάδοσιν της Καινής Διαθήκης «ο Άγιος Ιάκωβος ο εκ Καστορίας», καθώς επίσης και άλλων εντύπων πνευματικής οικοδομής από την γραφίδα του.

Η μέριμνα της Ιεράς Μητροπόλεως Καστορίας ήταν έντονη και στο θέμα της σπουδαζούσης νεολαίας στην Μέση εκπαίδευση, με την διάθεση του Εκκλησιαστικού Οικοτροφείου «ο Μέγας Βασίλειος» στο Άργος Ορεστικό. Επίσης ομάδα νέων του χωριού σπούδασε στην Εκκλησιαστική Σχολή της Αγίας Αναστασίας Χαλκιδικής (1920-1971), με έξοδα της ομωνύμου Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής.

Τα νεώτερα εξωκκλήσια του Γέρμα είναι έργα ευλαβείας επωνύμων και ανωνύμων ευσεβών κατοίκων αλλά και των ξενιτεμένων τέκνων του χωριού, καθώς επίσης και η συντήρηση και οι ανακαινιστικές εργασίες που πραγματοποιούνται κατά καιρούς στον κεντρικό ενοριακό Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου και στα παλαιότερα εξωκκλήσια.

Η Παναγία Οδηγήτρια (έτ. 1775),
η εφέστια εικόνα του Γέρμα.

Το 1965 κτίσθηκε στην θέση Μπίλια, το εξωκκλήσιο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, ρυθμού μονόκλητης σταυροσχήμου βασιλικής, από τον οικοδόμο Κωνσταντίνο Τσιαχτσίρα και τον υιό του Χρίστο κατόπιν πρωτοβουλίας του Γεωργίου Τάσιου, στο δωρηθέν κτήμα του Δημητρίου Μπουζιάνη στην Ενορία του Γέρμα. Οι πρώτες σχετικές δαπάνες καταβλήθηκαν από τον Ελληνοαμερικανό Αθανάσιο Ζυγούρα, τους αδελφούς Άγγελο και Νικόλαο Παπαλάμπρο, τον δάσκαλο Αγγελή Αγγελή, τον ιεροψάλτη Ιωάννη Κοντσιώτη και άλλους.

Το 1978 κτίσθηκε στην θέση Πάσχος, το εξωκκλήσιο της Αναστάσεως του Κυρίου, ρυθμού βασιλικής, δίπλα στα θεμέλια παλαιοτέρου ναού, από τον οικοδόμο Κωνσταντίνο Τσιαχτσίρα κατόπιν πρωτοβουλίας των Λαζάρου Βούρδα και Προδρόμου Θεοχάρη στο δωρηθέν κτήμα του Αριστοτέλους Κουτσούκη στην Ενορία του Γέρμα, τα οικοδομικά του υλικά τα μετέφερε εκεί με το όχημά του ο Σταύρος Κωστόπουλος, πρώτοι δωρητές του υπήρξαν οι αδελφοί Δημητρίου Γκίνου, κάτοικοι Καναδά, και αμισθί εργαζόμενοι ήταν ο Τριαντάφυλλος Αλεξίου, ο Ζήσης Δαραβίγκας, ο Δημήτριος Μπατσούκας, ο Νικόλαος Πρώϊος, και αρκετοί άλλοι, των οποίων τα ονόματα γνωρίζει ο Κύριος.

Το 1983 επιτροπή από τον εφημέριο ιερέα π. Αθανάσιο Κατσιάπη και τους δασκάλους Εύαγγελο Παπαδημητρίου και Γεώργιο Αλεξίου, έκανε καταγραφή και συνέταξε τον «Κατάλογο εικόνων και λειτουργικών σκευών Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Γέρμα Καστοριάς», του οποίου αντίγραφο κατατέθηκε στο αρχείο της Ιεράς Μητροπόλεως Καστορίας.

Το ιστορικό χωριό "Ο Γέρμας" Καστοριάς.

Το 1987 ο μητροπολίτης Καστορίας Γρηγόριος Γ΄ τοποθέτησε εφημέριο στην Ενορία μας τον ιερέα π. Αθανάσιο Στυλιάδη, τον οποίο τίμησε με τα εκκλησιαστικά οφφίκια του Οικονόμου – Πνευματικού (1997) και του Πρωτοπρεσβυτέρου (2002) ο νυν μητροπολίτης Καστορίας κ. Σεραφείμ.

Στην Εκκλησιαστική Επιτροπή από το 1987 υπηρέτησαν ο Αθανάσιος Θώμου, ο Στέργιος Τσιόγκας και υπηρετούν ο Γεώργιος Παπακώστας, ο Λάζαρος Πρώϊος, ο Γεώργιος Σπύρου και ο Ιωάννης Τζήμας.

Στον αύλειο χώρο του Ναού επί των ημερών της παρούσης Εκκλησιαστικής Επιτροπής ολοκληρώθηκαν οι αίθουσες και το γραφείο της Ενορίας και οργανώθηκε το αρχείο της, έτσι ώστε ο ιστορικός του μέλλοντος να καταγράψει την συνέχεια.

Στον Ναό τοποθετήθηκαν ξυλόγλυπτα προσκυνητάρια, αναλόγια, στασίδια και καθίσματα (1987), καινούριες πόρτες και παράθυρα (1992/4), ηλεκτρικό ωρολόγιο προς αντικατάσταση του υπάρχοντος παλαιάς τεχνολογίας και μηχανισμός αυτομάτου κρούσεως των κωδώνων και με την προσθήκη μιας ακόμη καμπάνας (1994), επίσης έγιναν ανακαινιστικές εργασίες τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό του Ναού, με δωρεές ευσεβών κατοίκων του χωριού. Επίσης τοποθετήθηκε κεντρική θέρμανση, δωρεά του Μιχαήλ Αγγελή (1996) και σύγχρονοι κηροστάτες με συστήματα εξαερισμού.

Η εικόνα του Αγίου Γεωργίου
στο βόρειο προσκυνητάρι του
ενοριακού ναού του Γέρμα.

Η Ενορία μας για τα κατά καιρούς εκτελούμενα έργα δέχθηκε και επιχορηγήσεις από τα υπουργεία: α) Μακεδονίας – Θράκης, β) Υγείας και Πρόνοιας, και γ) Εθνικής Οικονομίας, καθώς επίσης και από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.

Από το 1987 στην Φιλόπτωχο Αδελφότητα Κυριών υπηρέτησαν η Σουλτάνα Ρουβάνου, η Γιαννούλα Τζήμα, η Καλλιόπη Τζήμα, και η Αικατερίνη Τσιόγκα και υπηρετούν η Ζωή Ζυγούρα, η Σταματία Μπουζιάνη και η Τατιάνα Σκρέκα, οι οποίες μαζί με την Εκκλησιαστική Επιτροπή συνεπικουρούν στο έργο της Ενορίας μας. Σε πολλές εκδηλώσεις της Ενορίας συμπαρίσταται επίσης και ο Σύλλογος γυναικών Γέρμα.

Το 1998 κτίσθηκε ξενώνας για τον εκάστοτε Εφημέριο και αγροτικό ιατρείο πλήρως εξοπλισμένο, δωρεά των Μιχαήλ και Αντιγόνης Αγγελή στο παραχωρηθέν οικόπεδο, δωρεά της οικογενείας Βάϊας Κατσιάπη, πρεσβυτέρας.

Το 1999 η Εκκλησιαστική Επιτροπή ανέθεσε στον αγιογράφο Γεώργιο Μπλιάγκα εκ Βογατσικού τις πρώτες αγιογραφικές παραστάσεις του Ναού. Επίσης έγινε η πλακόστρωση του αυλείου χώρου δωρεά της Ρίτσας Καραδήμου-Τζιώνη στην μνήμη του υιού της Αθανασίου και η μαρμάρινη κρήνη δωρεά της Σεβαστής Αγγελή-Καραδήμου.

Το 2000 κτίσθηκε στην θέση Σταυρός, στον δρόμο προς την Βλάστη το εξωκκλήσιο του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ρυθμού βασιλικής (το οποίο εγκαινίασε ο μητροπολίτης Καστορίας κ Σεραφείμ το 2003), με πρωτοβουλία, συνδρομή και προσωπική εργασία των Παναγιώτου Αλεξίου, Λαζάρου Αλεξίου, Φιλίππου Αλεξίου, Νικολάου Μίσιου και Νικολάου Πρώϊου. Ανακαινιστικές εργασίες πραγματοποιήθηκαν και στο εξωκκλήσιο της Παναγίας στο Κεράσοβο από το ανωτέρω επιτελείο.

Ο Γέρμας υπό το όμμα του αγίου Γεωργίου.
Πίνακας ζωγραφικής του Γιώργου Αλεξίου.

Το 2001 κτίσθηκε στην θέση Γέφυρα, το εξωκκλήσιο των νεοφανών Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, ρυθμού βασιλικής, με πρωτοβουλία και συνδρομή της οικογενείας Αριστείδου Σανάτσιου.

Το 2002 η Εκκλησιαστική Επιτροπή ανέθεσε στην συντηρήτρια Αναστασία Ζγκάφα την συντήρηση των δεσποτικών εικόνων του τέμπλου και άλλων παλαιών φορητών εικόνων.

Το 2012-2013 η Εκκλησιαστική Επιτροπή συνέχισε το έργο της αγιογραφήσεως με την ιστόρηση στο δεξιό κλίτος του Ναού Αγίων ανδρών και στο αριστερό Αγίων γυναικών. Το 2014 ολοκληρώθηκε η ιστόρηση του Κυρίως Ναού με σκηνές από το Δωδεκάορτο καθώς επίσης και με μορφές Αγίων και Προφητών της Παλαιάς Διαθήκη, δαπάνη ευσεβών κατοίκων του χωριού.

Στις ενοριακές κατηχητικές συνάξεις της Ενορίας μας δίδαξαν ο εφημέριος ιερέας π. Αθανάσιος Στυλιάδης επί σειρά ετών, καθώς επίσης και η Αντιγόνη Γαλανού, θεολόγος και ο Ιωάννης Παντούδης, δάσκαλος, ο μετέπειτα μοναχός π. Νεκτάριος, αδελφός της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Δρυοβούνου (2002). Στον Κύκλο Μελέτης της Αγίας Γραφής επίσης δίδαξε ο Ζήσης Λάιος, δάσκαλος. Στις Κατασκηνώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Καστορίας στο Κατασκηνωτικό Κέντρο Βογατσικού συμμετείχαν κατ΄ έτος πολλά παιδιά της Ενορίας μας.

Ο πρωτοπρεσβύτερος π. Αθανάσιος Στυλιάδης,
εφημέριος του Γέρμα από το 1986  έως το 2015.

Στην ανάδειξη της εκκλησιαστικής πολιτιστικής κληρονομιάς της Ενορίας μας συνέβαλε ο Γεώργιος Αλεξίου, δάσκαλος, θεολόγος και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στην Βυζαντινή Αρχαιολογία και Τέχνη με πολλές δημοσιεύσεις στον έντυπο τοπικό και ηλεκτρονικό τύπο.

Βιβλιογραφία:

1&2). Αρχείο Ιεράς Μητροπόλεως Καστορίας & Ενορίας Αγίου Γεωργίου Γέρμα Καστοριάς.

3). Γ. Αλεξίου, Ειδήσεις από το χωριό μας, Εφημ. Ο Γέρμας, τριμηνιαία εφημερίδα του Γέρμα Καστοριάς (1995-σήμερα).

4). Ο ναός του Αγίου Κωνσταντίνου στον Γέρμα Καστοριάς (έτος 1965), Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου 2012, germaskastorias.blogspot.gr

5). Ο εξοχικός ναός της Αναστάσεως του Κυρίου στον Γέρμα Καστοριάς, Παρασκευή 18 Απριλίου 2014, fos-kastoria.blogspot.gr

6). Α. Γεωργιάδου, Μητροπολίτες Καστορίας (1836-1958) με βάση τα υπομνήματα εκλογής τους, Θεσσαλονίκη 2009.

Ξυλόγλυπτη παράσταση του αγίου Γεωργίου (έτ. 1775)

στο τέμπλο του ενοριακού ναού του Γέρμα.

Ξυλόγλυπτη παράσταση του αγίου

Γεωργίου στο ανάλογο προσκυνητάρι

του ενοριακού ναού Γέρμα.

Ανάγλυφη παράσταση του αγίου Γεωργίου

σε αργυρό εξεπτέρυγο του ενοριακού ναού

του Γέρμα (17ος αιών;).

Η είσοδος στο Γραφείου της Ενορίας
Αγίου Γεωργίου Γέρμα.

Ο Μητροπολίτης Καστοριάς κ.κ. Σεραφείμ
απονέμει τιμητικό Σταυρό στον ιερέα
του Γέρμα π. Αθανάσιο Στυλιάδη
(15-3-2015).

Ο αείμνηστος ιεροψάλτης του Γέρμα
Τριαντάφυλλος  Αλεξίου (1841 - 1918)

Ο Γερμανιώτης ιερέας Γεώργιος Παπαδημητρίου
που υπηρέτησε και στον ενοριακό ναό του Γέρμα.

Έτερη γλυπτή παράσταση του αγίου Γεωργίου

στον ενοριακό ναό του Γέρμα.