Οι δύο μεγάλες εορτές, του Προφήτου Ηλιού (+ 20 Ιουλίου ) και τής Μεταμορφώσεως τού Σωτήρος Χριστού (+ 6 Αυγούστου), και η μεταξύ τους θεματική σύνδεση.

 

Η αγία μας Εκκλησία όρισε να εορτάζεται κατά την 20η Ιουλίου η πυρφόρος ανάβασις στους Ουρανούς του Προφήτου Ηλιού. Όρισε επίσης να εορτάζεται 17 ημέρες αργότερα, την 6η Αυγούστου, η Μεταμόρφωσις του Σωτήρος Χριστού στο Όρος Θαβώρ. Αυτές οι δύο μεγάλες θρησκευτικές εορτές συνδέονται θεματικώς μεταξύ τους με τη βασική κι ενεργή παρουσία σ’ αμφότερες του Προφήτου Ηλία. Στη μεν πρώτη εορτή, της 20^ης Ιουλίου, τιμάται ο αναφερόμενος μεγάλος Προφήτης, όστις είδε στο όρος Χωρήβ τον Χριστό - Θεό ως «εν Αὔρα πραεῖα καὶ λεπτοτάτη», ενώ στην ακόλουθή της δεύτερη εορτή, τής 6^ης Αυγούστου τονίζεται και τιμάται η παρουσία του ίδιου Προφήτη στη Μεταμόρφωση του Κυρίου, κατά την οποία συνάντησε «εν τω Θαβὼρ σεσαρκωμένον Κύριον, τον παντοκράτορα».

Η θεματική συσχέτιση των εν λόγω δύο μεγάλων εορτών της πίστεώς μας παρουσιάζεται και με αρκετά ανάλογα τροπάρια των αντίστοιχών τους ιερών Ακολουθιών. Δύο απ’ τα εν λόγω τροπάρια του Όρθρου τής εορτής του Προφήτου Ηλιού (+ 20 Ιουλίου) μαζί με την ελεύθερη απόδοσή τους στη Νεοελληνική παρουσιάζονται παρακάτω:

1)      Ο Παντοκράτορας Ιησούς Χριστός είναι ως «Αύρα πραεία και λεπτοτάτη».

Κανών α', Ωδή ζ'. Ήχος β'.

Αύρα πραεία υπέδειξε, και λεπτοτάτη Κύριον σοι Ηλιού, Θεώ ζηλούντι παντοκράτορι, ουχί πνεύμα βίαιον, ου συσσεισμός, ουδέ πυρ εκδειματούν· διό Ιησού τω πράῳ ψάλλομεν·Ευλογητός ο Θεός ο των Πατέρων ημών.

Ελεύθερη απόδοση στη νεοελληνική

Προφήτη Ηλία, ως Αύρα απαλή και λεπτότατη σου υπέδειξε ο (Τριαδικός) Θεός τον Κύριον Θεό σου και παντοκράτορα (τον Χριστό) που λατρεύεις με ζήλο, και δεν τον υπέδειξε ως βίαιο άνεμο, ούτε ως σεισμό, ούτε ως τρομακτικό πυρ, γι’ αυτό ψάλλουμε τον πράο Ιησού Χριστό, ευλογημένος είναι ο Θεός των Πατέρων μας.

2)      Ο Παντοκράτορας Ιησούς Χριστός εμφανίστηκε κατά τη Μεταμόρφωσή Του στο όρος Θαβώρ με ανθρώπινη σάρκα.

Κανών α', Ωδὴ θ'. Ήχος β'.

Αποδεδειγμένος θεόπτης, ο Θεσβίτης συν Μωσή καθορά, ά οφθαλμός ουκ είδε, και ους ουκ ήκουσε, και ανθρώπων των γηγενών, καρδία ου λελόγισται, σεσαρκωμένον Κύριον, εν τω Θαβὼρ τον παντοκράτορα.

Ελεύθερη απόδοση στη Νεοελληνική.

Έχει αποδειχθεί Θεόπτης ο προφήτης Ηλίας ο Θεσβίτης, καθόσον μαζί με τον Μωυσή είδε καθαρά και αντιλήφθηκε τα θαυμαστά που ανθρώπινος οφθαλμός δεν είδε ποτέ και αυτί δεν άκουσε, και καρδιά δεν λογάριασε, δηλαδή τον Χριστό Παντοκράτορα με ανθρώπινη σάρκα στο όρος Θαβώρ.

Βασική διδαχή τής εκκλησίας μας με την εορτή του Προφήτου Ηλιού:

Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός είναι Θεός Παντοκράτορας, πράος και ήπιος «ως φωνή αύρας λεπτής».

Κείμενο Παλαιάς Διαθήκης. Γ’ Βασ. ιθ΄, 11 - 12. (Ερμηνευτική απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα).

«Είπε προς αυτόν (τον Προφήτη Ηλία) ο (Τριαδικός) Θεός “αύριον να εξέλθεις από το σπήλαιον και να σταθείς ενώπιον του Κυρίου στο όρος·και ιδού, θα περάσει εκεί ο Κύριος (: ο Χριστός)”. Έτσι και έγινε. Αίφνης ισχυρότατος άνεμος έπνευσε, που διέλυε όρη και συνέτριβε πέτρας, αλλά δεν υπήρχεν ο Κύριος μέσα στον σφοδρόν άνεμον. Έπειτα από τον άνεμον έγινε σεισμός μεγάλος, αλλά ούτε μέσα στον σεισμόν υπήρχεν ο Κύριος.

Έπειτα από τον σεισμόν ήλθε πυρ. Ούτε μέσα στο πυρ υπήρχεν ο Κύριος. Έπειτα από το πυρ ηκούσθη φωνή αύρας λεπτής και δροσεράς. Εκεί υπήρχεν ο Κύριος (!)».