Το αξιόλογο βιβλίο με τον τίτλο «Ο λόγιος Βασίλειος Παπαευθυμίου (μέσα 18ου - αρχές 19ου αιώνα) και η συμβολή του στο νεοελληνικό διαφωτισμό», του Αθανασίου Ζ. Βαρσαμίδη. Έκδοση 2014.

Το καλαίσθητο εξώφυλλο
του παρουσιαζόμενου βιβλίου.

Βιβλιοπαρουσίαση

Ένα πολύ σημαντικό κι ενδιαφέρον βιβλίο 400 σελίδων, που φέρει τον τίτλο «Ο λόγιος Βασίλειος Παπαευθυμίου (μέσα 18^ου - αρχές 19^ου αιώνα) και η συμβολή του στο νεοελληνικό διαφωτισμό», τυπώθηκε και κυκλοφόρησε κατά το παρόν έτος 2014. Συγγραφέας του είναι ο άριστος εκπαιδευτικός και δόκιμος συγγραφέας κ. Αθανάσιος Ζ. Βαρσαμίδης, κι εκδότης του η «Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών Σωματείων Θεσσαλονίκης».

Το εν λόγω βιβλίο περιλαμβάνει στο κείμενό του και παρουσιάζει τα λίγα γνωστά βιογραφικά στοιχεία και το αξιόλογο διδασκαλικό, συγγραφικό, μεταφραστικό κι εκδοτικό έργο του Βασιλείου Παπαευθυμίου, ο οποίος καταγόταν από το κεφαλοχώρι Αυγερινό Βοΐου κι έζησε από τα μέσα 18^ου κι έως τις αρχές 19^ου αιώνα.

Στο οπισθόφυλλο τού εξεταζόμενου βιβλίου αναφέρονται τα εξής ανακεφαλαιωτικά κι ενημερωτικά για το περιεχόμενό του:

«Ο Βασίλειος Παπαευθυμίου υπήρξε ένας σπουδαίος λόγιος και δάσκαλος του τέλους του 18ου αιώνα μέχρι των αρχών του 19^ου, με σημαντικό συγγραφικό και μεταφραστικό έργο και συνέβαλε έτσι στην ανύψωση της παιδείας του υπόδουλου ελληνισμού και κατά συνέπεια στην εθνική αυτογνωσία των Ελλήνων και στην προετοιμασία για την απελευθέρωσή τους.

Το όμορφο χωριό Αυγερινός Βοΐου,
ιδιαίτερη πατρίδα του Β. Παπαευθυμίου.

Παρά το μεγάλο συγγραφικό και μεταφραστικό του έργο, που απευθύνεται κυρίως στους μαθητές των Ελληνικών Σχολείων (μέσης εκπαίδευσης) της περιόδου του νεοελληνικού Διαφωτισμού, η ενδιαφέρουσα αυτή προσωπικότητα παρέμεινε σχεδόν άγνωστη με ελάχιστη βιβλιογραφική ενημέρωση.

Η μελέτη αυτή παρουσιάζει τη ζωή, το έργο και τη διαφωτιστική δράση του Βασίλειου Παπαευθυμίου, καθώς και τη μεγάλη του προσφορά στην εκπαίδευσή, αξιοποιώντας, κυρίως, τα προοίμια των εκδόσεων του, που αναφέρονται στους λειτουργούς της εκπαίδευσης.

Παράλληλα επιχειρεί να ερμηνεύσει την κατάσταση της εκπαίδευσης αυτής της περιόδυο, με βάση τις συνθήκες που υπήρχαν, καθώς και την προσπάθειά του για την ανύψωσή της με τις διάφορες παραινέσεις του προς τους συντελεστές της εκπαίδευσης. Για το σκοπό αυτό δεν δίστασε να τυπώσει με δική του δαπάνη στη Βιέννη το «Αλφαβητάριον Απλοελληνικόν» (Βιέννη 1807) και να το χαρίσει στους πτωχούς νέους της πατρίδας του για χρήση των «κοινών σχολείων» της επαρχίας Σισανίου, ως καταγόμενος και ο ίδιος από την ίδια επαρχία και συγκεκριμένα από το Κωνστάτζικο, τον σημερινό Αυγερινό Βοΐου Κοζάνης.

Άποψη της Βιέννης,
όπου έζησε ο Βασίλειος Παπαευθυμίου

Η αναλυτική παρουσίαση των συνθηκών που συνετέλεσαν στην πνευματική ανύψωση του υπόδουλου ελληνισμού ρίχνει φως σε διάφορα σκοτεινά σημεία της περιόδου αυτής. Οπαδός ο ίδιος του Αδαμάντιου Κοραή δε δίστασε να έλθει σε αντίθεση με τον Νεόφυτο Δούκα για το γλωσσικό ζήτημα.

Σημαντικό, επίσης, είναι το γεγονός, ότι ο Βασίλειος Παπαευθυμίου τόνιζε, πως οι Έλληνες πρέπει να βασίζονται στους εαυτούς τους, ενσωματώνοντας τη λαμπρή κληρονομιά των αρχαίων τους προγόνων».

Στο ίδιο εξώφυλλο του βιβλίου υπάρχει καταχωρημένο και το βιογραφικό σημείωμα τού συγγραφέα του κ. Αθανασίου Βαρσαμίδη, που έχει ως ακολούθως:

«Ο Αθανάσιος Ζ. Βαρσαμίδης γεννήθηκε στο χωριό Κρυονέρι Βοΐου Κοζάνης. Είναι πτυχιούχος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπ/σης του Α.Π.Θ., του Διδασκαλείου Δημοτικής Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης «Δημήτρης Γληνός», (Τμήμα Γενικής Αγωγής) του Α.Π.Θ. και Διδάκτωρ Ιστορίας (Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας) της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Υπηρέτησε ως εκπαιδευτικός στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, ως Υποδιευθυντής και Διευθυντής σχολικών μονάδων της Θεσσαλονίκης και ως Σχολικός Σύμβουλος στη 12η και 15η Περιφέρεια Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης. Δίδαξε ως επιμορφωτής σε ΠΕΚ Θεσσαλονίκης (επιμόρφωση εκπ/κών).

Παλαιά, γραφική συνοικία της Βιέννης.

Συμμετείχε ως εισηγητής σε διάφορα επιστημονικά συνέδρια (εσωτερικά - διεθνή) και ως επιμορφωτής σε σεμινάρια - ημερίδες. Παρουσίασε, επίσης, διάφορα βιβλία ιστορικού περιεχομένου. Έχει συγγράψει άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και σε συλλογικούς τόμους. Έγραψε τα σενάρια μιας σειράς πέντε ημίωρων ντοκιμαντέρ με γενικό τίτλο: “Λαϊκή ζωγραφική της Μακεδονίας” για λογαριασμό της Ε.Τ-3.

Είναι συγγραφέας των βιβλίων: Αγιογράφοι Ανασελίτσας Κοζάνης 1788-1935, (ανάτυπο Ζ΄ Τόμου Χρονικών της Μακεδονικής Φιλεκπαιδευτικής Αδελφότητος), Θεσσαλονίκη 1988. Συμβολή στη μελέτη της λαϊκής ζωγραφικής - λαϊκής αγιογραφίας (Δυτ. Μακεδονίας - Ηπείρου - Θεσσαλίας 18ου-19ου αιώνα )..., Θεσσαλονίκη 1990. Η κοινωνική και οικονομική ζωή της Εράτυρας (Σέλιτσας) το 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα, εκδ. Ένωσης Ερατυραίων Θεσσαλονίκης, «Η αλληλοβοήθεια», Θεσσαλονίκη 1995. Η περιοχή Βοΐου (Ανασελίτσα) της Δυτικής Μακεδονίας, κατά. τον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα. Οικονομικός βίος και επαγγελματική σύνθεση από άγνωστες αρχειακές πηγές της τοπικής ιστορίας, εκδ. Αντ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2007.

Είναι μέλος της Ε.Μ.Σ, (Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών), της Εταιρείας Συγγραφέων Βορείου Ελλάδας, της Ε.ΔΥΜ.ΜΕ (Εταιρείας Δυτικομακεδονικών Μελετών), της Βοϊακής Εστίας Θεσσαλονίκης και άλλων Πολιτιστικών Συλλόγων. Για την προσφορά του στα Ελληνικά Γράμματα, βραβεύτηκε από την Ένωση Εκδοτών Βόρειας Ελλάδας».

Έτερο βιβλίο του Αθ. Βαρσαμίδη.

Κλείνοντας την παρουσίαση του θεματικού βιβλίου σημειώνουμε συμπερασματικά, ότι πρόκειται για ένα αξιόλογο συγγραφικό έργο, που αφορά κι ενδιαφέρει όλους τους Έλληνες και ιδιαίτερα τους εκπαιδευτικούς. Σημειώνουμε επίσης, ότι αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στον αγαπητό μας κ. Αθανάσιο Ζ. Βαρσαμίδη, για την εξεταζόμενη πολύμοχθη συγγραφή του, που αποτελεί συν τοις άλλοις και απτή έκφραση τής μεγάλης του αγάπης προς την ιδιαίτερη πατρίδα του, την πανέμορφη κι εύανδρη περιοχή Βοΐου Κοζάνης.

Γιώργος Τ. Αλεξίου

Τιμητική προσφορά ενός αντίτυπου
του θεματικού βιβλίου από τον συγγραφέα του.

Κάτοικοι του Αυγερινού σε Αγώνα Δρόμου.