Χαρίσματα και ιδιότητες των αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, ιατρών των ψυχών και των σωμάτων μας, όπως παρουσιάζονται στην υμνολογία τής εορτής τους (+ 1η Νοεμβρίου). Τα ίδια προσόντα και χαρίσματα πρέπει να κοσμούν και τους ομόζηλούς τους ιερωμένους, που αναγνωρίζονται ως ιατροί των ψυχών μας

 Ανάργυρος, ο =  Ο άνθρωπος που δεν έχει αργύρια. Ο ιατρός που θεραπεύει ασθενείς και δεν τους παίρνει χρήματα.

Συναξάριον.

    Τη 1η  μηνός Νοεμβρίου, Μνήμη των Αγίων και θαυματουργών Αναργύρων, Κοσμά και Δαμιανού, υιών Θεοδότης τής εξ Ασίας.

Δοξαστικόν. Ήχος δ'. Θεοφάνους Υμνογράφου.

    Πηγήν ιαμάτων έχοντες, Άγιοι Ανάργυροι, τας ιάσεις παρέχετε πάσι τοις δεομένοις, ως μεγίστων δωρεών αξιωθέντες, παρά της αενάου πηγής του Σωτήρος Χριστού. Φησὶ γαρ προς υμάς ο Κύριος, ως ομοζήλους των Αποστόλων. Ιδού δέδωκα υμίν την εξουσίαν, κατά πνευμάτων ακαθάρτων, ώς τε αυτά εβάλλειν και θεραπεύειν πάσαν νόσον, και πάσαν μαλακίαν. Διό τοις προστάγμασιν αυτού, καλώς πολιτευσάμενοι, δωρεὰν ελάβετε, δωρεὰν παρέχετε, ιατρεύοντες τα πάθη, των ψυχών και των σωμάτων ημών.

Νοηματική απόδοση τού Δοξαστικού στη Νεοελληνική.

    Άγιοι Ανάργυροι, εσείς που κατέχεται την πηγή των γιατρειών, δώστε τη γιατρειά σε όσους την επιζητούν , αφού αξιωθήκατε να λάβετε τις ανάλογες μέγιστες δωρεές από τη διαρκή τους πηγή τού Σωτήρος Χριστού. Διότι σας είπε ο Κύριος Ιησούς Χριστός, επειδή έχετε τον ίδιο θεϊκό ζήλο με τους Αποστόλους. Να, έδωκα σ’ εσάς την εξουσία κατά των ακάθαρτων πνευμάτων, ώστε να τα βγάζετε απ’ τους ανθρώπους και να θεραπεύετε κάθε ασθένεια και κάθε πάθησή τους. Γι’ αυτό, ακολουθώντας πιστά το πρόσταγμά Του, αυτό που πήρατε δωρεάν, δωρεάν και να το παρέχετε, γιατρεύοντας τις ασθένειες των ψυχών και των σωμάτων μας.

1)     Οι άγιοι Ανάργυροι παρέλαβαν απ’ τον Θεό την ικανότητα να θεραπεύουν τις ασθένειες των πιστών Χριστιανών που εκκλησιάζονται στους ναούς τους:

 

Εξαποστειλάριον. Ήχος γ'.

    Την χάριν των ιάσεων, εκ Θεού ειληφότες, Ανάργυροι μακάριοι, θεραπεύετε νόσους, και ιάσθε άπαντας, τους πιστώς προστρέχοντας, τω θείῳ υμών τεμένει· διά τούτο συμφώνως, μακαρίζομεν αξίως, την σεπτήν υμών μνήμην.

.................................................

2)         Οι άγιοι Ανάργυροι απαρνήθηκαν τις χαρές και απολαύσεις της παρούσης ζωής, έκοψαν τη νόσο της φιλαργυρίας και αναδείχτηκαν έτσι σοφοί απ’ όλους που υμνούν τον Θεό:

Κανών α'. Ωδὴ η'. Ήχος α'.

Νεκρωθέντες κόσμου τοις τερπνοίς, και της φιλαργυρίας,την νόσον αποτεμόντες, ωνομάσθητε σοφοί, τοις πάσιν Ανάργυροι, τοις βοώσι· Πάντα τα έργα Κυρίου, τον Κύριον υμνείτε, και υπερυψούτε, εις πάντας τους αιώνας.

.................................................

3)     Οι άγιοι Ανάργυροι γιάτρευαν και γιατρεύουν τους ασθενείς Χριστιανούς με τη Θεία Χάρη και όχι με τις υποδείξεις τής ανθρώπινης ιατρικής επιστήμης:

Κανών β'. Ωδὴ ς'. Ήχος δ.'

Ου τέχνῃ, ανθρωπίνῃ εν θείᾳ δε χάριτι, αποκαθαίρετε νόσους, των ανθρώπων Ένδοξοι, διά τούτο, κατά χρέος, ευφημούντες υμάς μακαρίζομεν.

..................................................

4)     Οι άγιοι Ανάργυροι δεν έπαιρναν για τις ιατρικές υπηρεσίες τους χρήματα απ’ τους ασθενείς που θεράπευαν και δεν είχαν νομίσματα χρυσά και αργυρά:

Κανών α', Ωδὴ δ'. ‘Ηχος α΄.

    Ρήσει θείᾳ σαφώς επόμενοι, ού χρυσού λαμπηδόνας, ουδέ αργυρίου θείοι εκτήσασθε.

Νοηματική απόδοση της Ωδής δ’.

    Ακολουθώντας επακριβώς άγιοι Ανάργυροι, την εντολή του Θεού δεν αποκτήσατε λαμπερά νομίσματα χρυσού και ούτε και αργύρου.

....................................................

 Συμπέρασμα και προτροπή !

    Οι Χριστιανοί πρέπει να παρακαλέσουμε τη θεϊκή και φωτεινή δυάδα των θεοφόρων και πανσεβάσμιων Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού, που υμνούμε διαρκώς, να ζητήσουν απ’ τον Θεό να συγχωρήσει τις αμαρτίες μας, να κατευθύνει στο καλό τη ζωή μας και να μας γλυτώνει από κάθε κακό:

Κανών β'. Ωδὴ θ'. Ήχος δ'.

    Η θεία Δυάς και φωταυγής Ανάργυροι, θεοφόροι πανσεβάσμιοι, άφεσιν των αμαρτημάτων, διόρθωσίν τε βίου αιτήσασθε, και πάντων των δεινών απολύτρωσιν, τοις ευφημούσιν υμάς πάντοτε.

Γ. Τ. Α.

ΕΡΩΤΗΜΑ επίκαιρο, εύλογο κι επιτακτικό Ορθοδόξων Χριστιανών προς τους Έλληνες Αρχιερείς !

 

    Πώς άραγε γνωρίζουν και διαβεβαιώνουν ορισμένοι Αρχιερείς (ευτυχώς όχι όλοι), ότι οι ακολούθως παρατιθέμενοι δύο σαφέστατοι στίχοι από το ιερό βιβλίο τής Αποκάλυψης του Ευαγγελιστή Ιωάννη δεν αναφέρονται (ΚΑΙ) στην ψηφιακή ταυτότητα (ΚΑΙ) στον λεγόμενο προσωπικό αριθμό;

Γ. Τ. Α.

Αποκάλυψις. Κεφ. ιγ’, στίχ. 16 – 17.

Ιγ’ 16.

Και υποχρεώνει όλους, τους μικρούς και

τους μεγάλους, και τους πλούσιους και τους

φτωχούς, και τους ελεύθερους και τους δούλους,

να δώσουν σ’ αυτούς χάραγμα πάνω στο χέρι

τους το δεξί ή πάνω στα μέτωπά τους.

Ιγ’ -17.

Και να μη μπορεί κανείς να αγοράσει ή να

πουλήσει παρά μόνο όποιος έχει το χάραγμα,

(που θα αναγράφει) το όνομα του θηρίου ή τον

αριθμό του ονόματός του.

 (Απόδοση στη ∆ημοτική υπό Λεοντίου Μοναχού ∆ιονυσιάτου).

Η Παναγία της Καλούγκα. Ρωσική θαυματουργή εικόνα τής Θεοτόκου {+ 2 Σεπτεμβρίου}.

 

Η εικόνα της Παναγίας Καλούγκα-παρουσιάζει τη Θεοτόκο ως Μοναχή να κρατάει και να μελετάει ένα βιβλίο τής Αγίας Γραφής.-Βρέθηκε το 1748 στο σπίτι ενός γαιοκτήμονα στο χωριό Τίνκοβα κοντά στην πόλη Καλούγκα τής Ρωσίας .Δυο υπηρέτριες του σπιτιού ανέβηκαν στη σοφίτα για να κοιτάξουν κάποια παλιά πράγματα.

Μία από αυτές, η Ευδοκία ήταν αθυρόστομη. Με το παραμικρό οργιζόνταν και έμπλεκε σε καυγάδες. Ενώ λοιπόν η μεταξύ τους συζήτηση είχε ''ανάψει'', την προσοχή τους τράβηξε ένα αντικείμενο τυλιγμένο σ' έναν παλιό σάκο. Με περιέργεια το πήραν στα χέρια τους και το άνοιξαν.

Τους φάνηκε ότι πρόκειται για κάποιον πίνακα που απεικόνιζε κάποια καλόγρια. Δεν είχαν καταλάβει ότι είναι η Παναγία.

Η άλλη υπηρέτρια ήλπισε να κατευνάσει λίγο την Ευδοκία μπροστά σ' αυτόν τον ''πίνακα''. Αντιθέτως όμως οργίστηκε ακόμη πιο πολύ με την άλλη υπηρέτρια, ενώ ξέσπασε την οργή της και προς τον πίνακα...φτύνοντάς τον.

Επί τόπου στην ασεβή αυτή γυναίκα άρχισαν να παρουσιάζονται σπασμοί και λιποθύμησε.

Συνήλθε την επόμενη ημέρα, αφού πρώτα η Παναγία την νύχτα εμφανίστηκε στους γονείς της λέγοντάς τι τους συνέβη και τι να κάνουν για να αποφύγει την τιμωρία: «Η κόρη σας βλασφήμησε φτύνοντας την εικόνα μου. Να κάνετε αγιασμό μπροστά στην εικόνα μου και μετά να την ραντίσετε για να συνέλθει».

Από τότε η θαυματουργή εικόνα βρίσκεται στον Καθεδρικό Ναό της Καλούγκα. Έχει επιτελέσει πολλά θαύματα και έχει σώσει ολόκληρες κοινότητες από επιδημίες αλλά και από την εισβολή εχθρικών στρατευμάτων.

Εορτάζει στις 18 Ιουλίου, 2 Σεπτεμβρίου και 12 Οκτωβρίου, εις ανάμνηση κάποιων θαυμαστών παρεμβάσεών της.

Πηγή. Ιστολόγιο: « Η Ηγουμένη Αγίου Όρους».

Οι τρεις μεγάλες αρετές του αγίου Δημητρίου (+ 26 Οκτωβρίου) που τον κατέστησαν και τον ανέδειξαν Μυροβλύτην άγιον.

 

    Ο μεγαλομάρτυρας άγιος Δημήτριος γεννήθηκε, μεγάλωσε και μαρτύρησε για την πίστη τού Χριστού το έτος 306 στη Θεσσαλονίκη κι εκεί ενταφιάστηκε. Λίγο αργότερα, απ’ τον σεπτό τάφο του έτρεχε θαυματουργό μύρο και γι’ αυτό οι Χριστιανοί ορθώς κι επιτυχώς τον ονόμασαν Μυροβλύτη.

Σημαίνοντες Θεολόγοι τής Εκκλησίας μας αναφέρουν, ότι ο άγιος Δημήτριος κατέστη και αναδείχτηκε από τον Κύριό μας Ιησού Χριστό Μυροβλύτης άγιος, λόγω των πολλών και μεγάλων χριστιανικών αρετών του. Ένα τροπάριο της Εκκλησίας μας σχετικό μ’ αυτήν την αναφορά, που ψάλλεται στους ναούς μας κατά την 26η Οκτωβρίου, ημέρα της εορτής του αγίου Δημητρίου, παρατίθεται ακολούθως σε κείμενο και νοηματική απόδοσή του.

Το Τροπάριο.

Κανών γ’, Ωδή η’. Ήχος δ΄.

    Υψώσας Χριστόν εν Εκκλησία, αλήθειαν σού ο λάρυγξ εμελέτησε, στόμα σόν λελάληκε, σοφίας τα ρήματα των αρωμάτων ώφθησαν αι σιαγόνες σου, φιάλαι, διά τούτο Χριστός σε, μύρου θείου κρήνην, ανέδειξε τω κόσμω.

Ελεύθερη νοηματική απόδοση του τροπαρίου.

Κρατώντας υψωμένον {: εγκωμιάζοντας και τιμώντας) τον Χριστό στην Εκκλησία, ο λάρυγγάς σου {: το πνεύμα σου) μελέτησε την αλήθεια, το στόμα σου μίλησε τα λόγια τής σοφίας και οι σιαγόνες σου έγιναν φιάλες πνευματικών αρωμάτων και γι΄ αυτό ο Χριστός σε ανέδειξε και σε παρουσίασε στον κόσμο σαν μία κρήνη θεϊκού μύρου.

Οι αρετές του αγίου Δημητρίου που αναφέρονται στο παρουσιαζόμενο Τροπάριο της εορτής του.

1)     Ο λάρυγγάς του {: το πνεύμα του} μελέτησε την αλήθεια.

2)     Το στόμα του μίλησε τα λόγια τής σοφίας.

3)     οι σιαγόνες του έγιναν φιάλες πνευματικών αρωμάτων και για όλα αυτά, ο Ιησούς Χριστός τον ανέδειξε και τον παρουσίασε στον κόσμο σαν μία κρήνη θεϊκού μύρου.

Παρατήρηση.

    Οι προαναφερόμενες 3 μεγάλες αρετές του Αγίου Δημητρίου που κοινοποιούνται ψαλμικώς στους ναούς μας, καθώς και άλλες πολλές που τον κοσμούσαν, θα πρέπει να κοσμούν και όλους εμάς τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, πρωτίστως δε τους κληρικούς, τους Ιεροψάλτες, τους θεολόγους και γενικώς τους θεολογούντες. Οι τελευταίοι θα πρέπει να «ορθοτομούν τον λόγο της αληθείας» του Θεού και να μην ασχολούνται με αλλότριά τους ζητήματα, όπως π.χ. τα υποχρεωτικά εμβόλια, τους προσωπικούς αριθμούς και τις ψηφιακές ταυτότητες των πιστών, διότι τα θέματα αυτά είναι ή εκλαμβάνονται ως πνευματικά και προσωπικά τού καθενός ανθρώπου και αφορούν αποκλειστικώς και μόνον τον ίδιο τον άνθρωπο και τη σχέση του με τον πανάγαθο και πάνσοφο Θεό.

Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Μεταφορικός χαρακτηρισμός τού αγίου Δημητρίου ως βότρυος {: τσαμπιού σταφυλής) σε τροπάριο τής εορτής του (+ 26 Οκτωβρίου).

 

    Τα τροπάρια τής Αγίας Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, και γενικώς όλοι οι λειτουργικοί και λοιποί ύμνοι της, εποιήθησαν από ταλαντούχους υμνογράφους και θεόπνευστους μελωδούς της κι ως εκ τούτου είναι και αναγνωρίζονται ως υψηλόπνοες ποιητικές δημιουργίες, κοινοποιητικές τών αληθειών και διδαχών τής πίστεώς μας. Αναγνωρίζονται επίσης (τα τροπάρια και οι ύμνοι) και ως ταμεία θεολογικών γνώσεων, και ως θησαυροί γλωσσικών δομών και λέξεων τής πλούσιας ελληνικής γλώσσας.

    Τα εν λόγω εκκλησιαστικά τροπάρια είναι γνωστόν τοις πάσι, ότι εμπεριέχουν υπέροχα καλολογικά στοιχεία κι εντυπωσιακά σχήματα λόγου, που είναι κοινά ή παρόμοια σε πολλά εξ αυτών, και που ευλόγως προκαλούν το ενδιαφέρον και τον θαυμασμό των αναγνωστών και των ακροατών τους.

    Παραλλήλως όμως και ταυτοχρόνως, αρκετά απ’ αυτά τα τροπάρια έχουν κι από ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους στοιχείο, που καθιστά το καθένα τους μοναδικό μέσα στο ανάλογο υμνολογικό σύνολο και που είναι, ένεκα τούτου, άξιο μελέτης και προβολής.

Ένα τέτοιο τροπάριο μοναδικό κι ενδιαφέρον, που παρουσιάζει τον άγιο Δημήτριο ως βότρυν σταφυλής και που ψάλλεται στους ιερούς ναούς μας κατά την 26η Οκτωβρίου κάθε έτους, ημέρα εορτής τού αγίου Δημητρίου, παρατίθεται ακολούθως σε κείμενο και σε ελεύθερη νοηματική του απόδοση.

Το τροπάριο

Κανών γ', Ωδὴ δ'. Ήχος δ'.

Ώριμον ως βότρυν σε μάκαρ Χριστός, θείας εξ αμπέλου δρεψάμενος, εναποθλίβει, Μαρτυρίου τοις ληνοίς· το καταρρεύσαν γλεύκος δε, μύρου θείαν βρύσιν ειργάσατο.

Νοηματική απόδοση το τροπαρίου.

Ο Χριστός, μακάριε (Δημήτριε), αφού σε τρύγησε απ’ το θεϊκό αμπέλι σαν ώριμο σταφύλι, σε έστυψε επάνω στους ληνούς {: στα πατητήρια) του Μαρτυρίου και το γλεύκος που έτρεξε το μετέτρεψε σε μύρο θεϊκής βρύσης.

Γ.Τ.Α.

Βιβλιοπαρουσίαση. Βενετίας Αν. Σιώντα. MSc Ιστορίας: Χρονικοί Προσανατολισμοί, τόμ 2.

 

Εκδόθηκε και κυκλοφόρησε προσφάτως ένα πολύ αξιόλογο δίτομο βιβλίο τής γνωστής Καστοριανής Ιστορικού και ποιήτριας κ. Βενετίας Αν. Σιώντα. Οι δύο τόμοι τού βιβλίου έχουν κοινόν τον γενικό τίτλο: «Χρονικοί Προσανατολισμοί. Παρελθόν + Παρόν + Μέλλον», καθώς και τον διευκρινιστικό υπότιτλο «Αρχαιολογικά Μουσεία και Επιστολογραφία. Από την θεωρία στην Πράξη. Α’ τόμος: Από την Θεωρία. Β’ τόμος: στην Πράξη».

Οι εν λόγω δύο τόμοι του παρουσιαζόμενου βιβλίου περιλαμβάνουν εντός τους και προβάλλουν αρκετές ενδιαφέρουσες φωτογραφίες ελληνικών Μουσείων, καθώς και φωτογραφίες αξιόλογων εκθεμάτων τους - έργων τέχνης τής αρχαίας Ελλάδος. Περιλαμβάνουν επίσης και παρουσιάζουν επιγραμματικώς πολλές ρήσεις, σοφές γνώμες και απόψεις αρχαίων Ελλήνων και νεότερων φιλοσόφων και άλλων σημαντικών ανθρώπων τού πνεύματος, σχετικές των προαναφερόμενων εκθεμάτων.

    Η κ. Βενετία Σιώντα αφού εντόπισε, επέλεξε, επισκόπησε κι εξέτασε καλώς όλα τα προαναφερόμενα στοιχεία τα περιέλαβε στους δύο τόμους τού υπόψη βιβλίου της, στοχάστηκε ικανώς επ’ αυτών, εμπνεύστηκε αναλόγως, κατέγραψε αντίστοιχές τους σκέψεις και απόψεις της και τις καταχώρησε εμμέτρως και λίαν επιτυχώς στο ίδιο εκλεκτό πόνημά της.

Ακολούθως παρατίθενται φωτογραφίες τού εξώφυλλου κι ενδεικτικών σελίδων απ’ τον πρώτο τόμο του αναφερόμενου δίτομου συγγραφικού έργου τής εκλεκτής Καστοριανής ποιήτριας και συγγραφέως κ. Βενετίας Σιώντα, καθώς και φωτογραφία του βιογραφικού σημειώματός της που είναι καταχωρημένο στο θεματικό βιβλίο.

Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Τρεις εικονίσεις τού Ιησού Χριστού που εκφράζουν κατ’ αντιστοιχίαν τις πνευματικές ιδιότητές Του: α) του Αμνού του Θεού, β) του Καλού Ποιμένος, γ) του Λυτρωτή του κόσμου.

 

1.       Ο Ιησούς Χριστός, ο Αμνός του Θεού.

Εικονίζεται κρατών στην αγκάλη Του έναν συμβολικό Του αμνόν, στοιχείο εκφραστικό τής πνευματικής Του ιδιότητας τού «Αμνού του Θεού».

2.       Ο Ιησούς Χριστός, ο Καλός Ποιμένας.

Παρουσιάζεται βαστάζων στους ώμους Του, ή στα άμωμα χέρια Του έναν άκακον αμνόν και μία ποιμενική ράβδο, δύο στοιχεία που από κοινού συμβολίζουν την πνευματική Του ιδιότητα τού «Καλού Ποιμένος».

3.       Ο Ιησούς Χριστός, ο Λυτρωτής του Κόσμου.

Εικονίζεται μεταφέρων ή έχων στην πλάτη Του τον Τίμιο Σταυρό, το σύμβολο της θυσίας Του, με την οποία λύτρωσε τον Κόσμο.

4.       Ο Ιησούς Χριστός με κοινή την παρουσίαση των αναφερόμενων τριών πνευματικών ιδιοτήτων Του:  α) του «Αμνού του Θεού», που εκφράζεται από τον εικονιζόμενον αμνόν, β) του «Καλού Ποιμένος», που αποδίδεται με το ανακράτημα του αμνού στους ώμους ή στα χέρια Του, και γ) του «Λυτρωτή τού Κόσμου», που φανερώνεται από τον Τίμιο Σταυρό που μεταφέρει ή που έχει στην πλάτη Του.

 Τροπάριο που αναφέρει τον Χριστό με τις εδώ σημειούμενες  τρεις πνευματικές ιδιότητές Του.

Σταυροθεοτοκίον εορτής αγίου Λογγίνου, 16ης Οκτωβρίου.

 Τον αμνόν και ποιμένα και λυτρωτήν, η αμνάς θεωρούσα εν τω Σταυρώ, ωλόλυζε δακρύουσα, και πικρώς ανεκραύγαζε, ο μεν κόσμος αγάλλεται, δεχόμενος την λύτρωσιν· τα δε σπλάγχνα μου φλέγονται, ορώσης σου την σταύρωσιν, ην περ υπομένεις, διά σπλάγχνα ελέους, Θεέ υπεράγαθε, ανεξίκακε Κύριε. Η πιστώς εκβοήσωμεν· Σπλαγχνίσθητι Παρθένε εφ' ημάς, και πταισμάτων δώρησαι την άφεσιν, τοις προσκυνούσιν εν πίστει, αυτού τα παθήματα. 

(Γιώργος Τ. Αλεξίου).