Οι κορυφαίοι εικονογραφικοί τύποι των πέντε βασικών εικόνων και τοιχογραφιών, των ναών της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

 

Οι ιεροί ναοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχουν στο εσωτερικό τους έναν, κατά περίπτωση, ικανόν αριθμό φορητών εικόνων και τοιχογραφιών. Απ΄ τις εν λόγω εικόνες και τοιχογραφίες, βασικές στον κάθε ναό είναι οι πέντε, που αναφέρονται ακολούθως με τη γενική τους ονομασία: 1) Ο Χριστός Παντοκράτωρ, που βρίσκεται στα δεξιά, ως προς το θεατή, της Ωραίας Πύλης του τέμπλου. 2) Η Παναγία παιδιοκρατούσα, που προβάλλεται στ' αριστερά της Ωραίας Πύλης. 3) Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, που στέκεται δίπλα στον Χριστό Παντοκράτορα. 4) Η Παναγία Πλατυτέρα – Υψηλοτέρα των Ουρανών, που είναι αγιογραφημένη στην κεντρική κόγχη του Αγίου Βήματος, και 5) Η Άκρα Ταπείνωσις – Αποκαθήλωσις του Χριστού, που είναι ιστορημένη εντός του Ιερού Βήματος, στην κόγχη της Πρόθεσης.

    Οι αναφερόμενες πέντε βασικές εικόνες και τοιχογραφίες, που υπάρχουν σε όλους σχεδόν τους ναούς, ανήκουν σε δαφόρους εικονογραφικούς τύπους, απλούς και σύνθετους. Οι κορυφαίοι απ' τους εν λόγω τύπους, ως προς την εικαστική παρουσία και το θεολογικό περιεχόμενό τους, είναι - κατά την άποψη του γράφοντος Γιώργου Αλεξίου - , αυτές που παρουσιάζονται εδώ με μία αντιπροσωπευτική τους εικόνα και με έναν αντίστοιχο σύνδεσμο σε υπερκείμενο (link), όπου περιγράφονται αρκούντως.

1. Ο Χριστός Παντοκράτωρ.

   Εικονογραφικός τύπος: Ο Μέγας Αρχιερεύς. – Άνθος εκ της Ρίζης Ιεσσαί. – Η Άμπελος η Αληθινή. {Εικόνα του Πάσχα και της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου}. (link 1 & 2).

2. Η Παναγία παιδιοκρατούσα.

   Εικονογραφικός τύπος: Η Ρίζα Ιεσσαί. – Ρήσεις πάσαι Προφητών. {Εικόνα των Χριστουγένννων}. (link 1 & 2).

3. Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος.

   Εικονογραφικός τύπος: Ο Πρόδρομος ως Άγγελος, Απόστολος, Μάρτυρας. {Εικόνα των Θεοφανίων}. (link 3).

4. Η Παναγία Πλατυτέρα – Η Υψηλοτέρα των Ουρανών.

   Εικονογραφικός τύπος: Η Βλαχέρνα, η κυοφορούσα Παρθένος. {εικόνα του Ευαγγελισμού}. (link 2 & 4).

5. Η Άκρα Ταπείνωσις – Η Αποκαθήλωσις.

   Εικονογραφικός τύπος: Μη εποδύρου μου Μήτερ {Εικόνα της Μεγάλης Παρασκευής και του Μεγάλου Σαββάτου}.(link 5 & 6).

Σύnδεσμοι υπερκειμένου (link).

1. https://fos-kastoria.blogspot.com/2020/03/blog-post.html

2. http://fos-kastoria.blogspot.com/2020/09/blog-post.html

3. http://fos-kastoria.blogspot.com/2022/03/blog-post_20.html

4. http://fos-kastoria.blogspot.com/2017/12/blog-post_17.html

5) http://fos-kastoria.blogspot.com/2022/01/blog-post_26.html

6) http://fos-kastoria.blogspot.com/2022/03/blog-post.html

Παρατήρηση. Η επιλογή των ιερών εικόνων που πρόκειται να αναρτηθούν σε νεόκτιστους ιερούς ναούς είναι πολύ υπεύθυνη και σοβαρή υπόθεση. Οι επιλέγοντες πρέπει να είναι ιερείς καταλλήλως καταρτισμένοι και ειδικοί θεολόγοι. (Γ.Τ.Α.).