Το σήμαντρο των γάτων (!) στο μοναστήρι της Ζάβορδας Γρεβενών

Κείμενο του Γεωργίου Θ. Λυριτζή (+).

'Αποψη του μοναστηριού της Ζάβορδας

Το Μοναστήρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος / του Αγίου Νικάνορος, που βρίσκεται στη Ζάβορδα Γρεβενών, έτρεφε, από το έτος 1534 που ιδρύθηκε κι έως το έτος 1947 που λεηλατήθηκε, πολλά σκυλιά για να φυλάνε τα κοπάδια του. Γι’ αυτά τα σκυλιά έκανε ιδιαίτερο ψωμί από ακοσκίνιστο αλεύρι ανακατεμένο με πίτυρα.

Αλλά και γατιά είχε πολλά, για να καθαρίζουν τις αποθήκες και τα αμπάρια του από τους ποντικούς, που του έκαναν μεγάλη ζημιά. Αυτά τα τάιζαν από τα περισσεύματα της τραπέζης και τα καλούσαν για να ’ρθούνε να φάνε με ειδικό σήμαντρο, πού σήμαινε κάθε μεσημέρι μετά από την τράπεζα. Στο άκουσμά του συγκεντρώνονταν όλα — καμιά πενηνταριά — έξω από το τραπεζαρείο, βγαίνοντας από τα κελιά, τα υπόγεια, τις αποθήκες κι από το έξω δάσος. Το σπουδαίο είναι, ότι το δικό τους το σήμαντρο το γνώριζαν και το ξεχωρίζανε μέσα στα άλλα σήμαντρα που σήμαιναν όλη την ημέρα στο Μοναστήρι, δεν έκαναν δε ποτέ λάθος, για να συγκεντρωθούνε με άλλο ξένο σήμαντρο.

Αυτή η περίεργη τακτική σταμάτησε την εποχή του συμμοριτισμού (έτ. 1947), που πατήθηκε το Μοναστήρι από τους συμμορίτες και εγκαταλείφθηκε από τους καλόγερους.

Σήμαντρο και τάλαντο (: ξύλινο σήμαντρο)
στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου 
Κορομηλιάς Καστοριάς.

Επίμετρο.

Ποίημα του Γκέοργκ Τρακλ (1887 - 1914).

Τα Σήμαντρα / Σκιές

Το βράδυ που τα σήμαντρα διαλαλούν ειρήνη,

Ξωπίσω είμαι απ’ των πουλιών τα θαυμαστά φτερά,

Που όπως πομπές προσκυνητών, ευλαβικές, σε σμήνη,

Σε πλάτη φθινοπωρινά χάνονται λαγαρά.

………………………………………………

Αργά περιδιαβαίνοντας το λιόγερμα στον κήπο

Τη φωτεινότερή τους μοίρα σαν σε όνειρο ποθώ

Κι ούτε που νιώθω χρόνου ζύγωμα ή ενός δείκτη χτύπο,

Γι’ αυτό ψηλά στα σύννεφα κι εγώ τ’ ακολουθώ.

…………………………………………………

Χνότο ανέμου σήψης τότε με ταράζει.

Θρηνεί ο κότσυφας μες στα γυμνά κλαδιά,

Σε σκουριασμένο πλέγμα κόκκινο σταφύλι τρεμουλιάζει,

…………………………………………………

Ενώ μες στον αέρα σαν θανάσιμος χορός ωχρών παιδιών ανθίζει

Ολόγυρα σε σκούρα στόμια πηγαδιών σαθρά

Γαλάζια μια αστρομαργαρίτα παγωμένη που λυγίζει.

(Μετάφραση Γιώργου Καρτάκη).

Εικονοστάσι του αγίου Νικάνορα
στο μοναστήρι της Ζάβορδας.

Το κωδωνοστάσιο του μοναστηριού
της Ζάβορδας Γρεβενών.

Καμπάνα, σήμαντρο και τάλαντο στην
ιερά μονή Ταξιαρχών Τσούκας Νεστορίου.

Μοναχός κρούει το τάλαντο στο μοναστήρι
Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Δρυόβουνου Κοζάνης.

Εσωτερική άποψη του μοναστηριού της Ζάβορδας.

Το αλησμόνητο περιοδικό
"Βυζαντινά Σήμαντρα" της
Ιεράς Μητρόπολης Καστοριάς.

Μερική άποψη της βόρειας πτέρυγας
του μοναστηριού της Ζάβορδας.

Το σχέδιο ελήφθη απ' το Διαδίκτυο.

Τα σήμαντρα στο μοναστήρι της Κορομηλιάς.
Έτερη άποψη.

Σήμαντρα στο μοναστήρι του Δρυόβουνου Κοζάνης.

Το βιβλίο απ' το οποίο  ελήφθη
το παρουσιαζόμενο κείμενο (σελ. 72)