Η συναπεικόνιση της Παναγίας Οδηγήτριας και του Αποστόλου Ανδρέα (+ 30 Νοεμβρίου) σε φορητή εικόνα (έτ. 1779) ναού της Καστοριάς.

     

    Στον μεταβυζαντινό ναό του πρωτοκλήτου Αποστόλου Ανδρέα (έτους 1746), που βρίσκεται στην παραδοσιακή συνοικία Ντουλτσό της Καστοριάς, υπάρχει μία φορητή εικόνα του έτους 1779 που είναι άκρως ενδιαφέρουσα για την πρωτοτυπία και τη μοναδικότητά της και για το υψηλό πνευματικό περιεχόμενο που ενέχει και κοινοποιεί. Στην όψη της παρουσιάζεται σε πρώτο πλάνο η Παναγία κατά τον τύπο της Οδηγήτριας, δηλαδή κρατώντας τον Χριστό ως παιδίο στην αγκαλιά της, και σε δεύτερο πλάνο (παρουσιάζεται) ο Πρωτόκλητος Απόστολος Ανδρέας όρθιος, να κρατάει Ευαγγέλιο στο ένα χέρι και να έχει υψωμένο το άλλο χέρι στο στήθος του εις ένδειξη σεβασμού προς τη Θεοτόκο και τον Υιόν της.

Η όλη απεικόνιση της θεματικής εικόνας αποδίδει λίαν επιτυχώς το θεολογικό περιεχόμενο (και) ενός υπέροχου τροπαρίου που ψάλλεται κατά την εορτή τού Αποστόλου Ανδρέα (+ 30 Νοεμβρίου) και που παρατίθεται ακολούθως σε κείμενο και παράφραση.

Θεοτοκίον. Κείμενο.

Θεὸν όν περ εγέννησας, Παρθένε παναμώμητε, ικέτευε υπέρ πάντων, των ευσεβώς σε τιμώντων, συν τω κλεινώ Αποστόλῳ, τυχείν θείας ελλάμψεως, του σου Υιού και στάσεως, των εκλεκτών και Αγίων· όσα γαρ θέλεις ισχύεις.

Νεοελληνική παράφραση

Παρθένε πάναγνη, ικέτευε τον Θεό που γέννησες για όλους που με εὐσέβεια σε τιμούμε μαζί με τον ένδοξο Απόστολο (Ανδρέα), να επιτύχουμε τον θείο φωτισμό, και να σταθούμε μαζί με τους εκλεκτούς και Αγίους· Διότι δύνασαι όσα θέλεις.

Γιώργος Τ. Αλεξίου