Το καστοριανό παραδοσιακό τραγούδι “Η κυρά-Μαριώ” και η παραλλαγή του με την ονομασία “Η Ρουσούλενα”

  

  Στην πόλη και στα χωριά τής Καστοριάς τραγουδιόταν και χορευόταν κατά την παλιά εποχή ένα παραδοσιακό τραγούδι, που ήταν και είναι γνωστό με την ονομασία “Η κυρά-Μαριώ”. Οι στίχοι τού εν λόγω τραγουδιού έχουν ως εξής:

Η κυρά – Μαριώ

Κάτω στο χωριό, η κυρά Μαριώ,

βόσκει τα γελάδια της και τα γίδια της,

τριάλαλά-τριάλαλάλαλά (δις).

..............................

Γνέθει το μαλλί, η κυρά Μαριώ,

και το πάει στον αργαλειό, να γυφάν' πανί,

τριαλάλαλά - τριάλαλάλαλά (δις).

...............................

Για να φκιασ' σκουτιά, η κυρά Μαριώ,

και πουκάμισα,

τριάλαλά-τριάλαλάλαλά (δις).

................................

    Το αναφερόμενο τραγούδι “Η κυρά-Μαριώ” ήταν περί τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα πολύ δημοφιλές στην πόλη της Καστοριάς. Κατ' αυτήν τη χρονική περίοδο στην εν λόγω πόλη συνέβη το εξής αισθηματικό περιστατικό. Μία όμορφη κοπέλα, η Πηνελόπη Καρανά, ερωτεύτηκε κάποιον νεαρόν με το επώνυμο Ρουσούλης. Οι γονείς τής κοπέλας όμως αντιτάχτηκαν στο αγνό αίσθημα τής κόρης τους κι εκ του λόγου τούτου δημιουργήθηκε μεγάλο σούσουρο στην Καστοριά. Το γεγονός αυτό παρακίνησε τότε και ώθησε μερικούς αστειολόγους Καστοριανούς να αντικαταστήσουν τα λόγια τού εξεταζόμενου τραγουδιού με άλλα σκωπτικά και διασκεδαστικά, που έχουν ως ακολούθως:

Η Ρουσούλενα

Τη Ρουσούλενα, τη Ρουσούλενα.

Πηνελόπη Καρανά, ποια θα κάνεις πεθερά (δις).

Και τώρα, τώρα.(δις).

Τη Ρουσούλενα, τη Ρουσούλενα.

.......................................

Θα διαλέξω πεθερά, αχ παιδιά μου τι χαρά (δις).

Και τώρα, τώρα (δις).

Τη Ρουσούλενα, τη Ρουσούλενα.

.......................................

Πού 'χει τα πολλά φλουριά, και τα γρόσια στην ποδιά (δις).

Και τώρα, τώρα.(δις).

Τη Ρουσούλενα, τη Ρουσούλενα.

........................................

Άντε νά 'χεις πεθερά, Πηνελόπη Καρανά (δις).

Και τώρα, τώρα. (δις).

Τη Ρουσούλενα, τη Ρουσούλενα.

........................................

    Αρκετά χρόνια αργότερα, ο αείμνητος Καστοριανός μουσικός Βασίλειος Δόικος κατέγραψε με νότες την προαναφερόμενη αστική παραλλαγή του παραδοσιακού τραγουδιού “Η κυρά-Μαριώ”, το διασκεύασε με επιτυχία ως χορωδιακό και ως χορευτικό άσμα και το διέδωσε μ' αυτήν την παραλλαγμένη μορφή του και με τον τίτλο “Η Ρουσούλενα” σε όλη την Ελλάδα. Στα χωριά της Καστοριάς όμως, όπως π.χ. στον Γέρμα, εξακολουθεί να είναι γνωστό και να τραγουδιέται το τραγούδι “Η κυρά-Μαριώ” με την αρχική του μορφή και τους αρχικούς του στίχους.

Αντιστοίχιση περιεχομένων της πρώτης στροφής των δύο μορφών του τραγουδιού.

Κάτω στο χωριό, η κυρά Μαριώ, // Τη Ρουσούλενα, τη Ρουσούλενα.

βόσκει τα γελάδια της και τα γίδια της, // Πηνελόπη Καρανά, ποια θα κάνεις πεθερά.

τριάλαλά-τριάλαλάλαλά. - τριάλαλά-τριάλαλάλαλά. // Και τώρα, τώρα. Και τώρα, τώρα.

Τριάλαλάλαλά - τριάλαλάλαλά // Τη Ρουσούλενα, τη Ρουσούλενα.

Σημείωση. Άκουσε το τραγούδι “H Ρουσούλενα” απ' το YouTube:

https://www.youtube.com/watch?v=_gEQSzddhtc&list=RD_gEQSzddhtc&start_radio=1

Γιώργος Τ. Αλεξίου.