Ο Ιησούς Χριστός παρουσιάζεται μεταφορικώς και συμβολικώς από άγιους Πατέρες και ιερούς υμνογράφους της Εκκλησίας μας ως ο νοητός Ήλιος της δικαιοσύνης, επειδή Αυτός (ο Κύριος), κατ' αντιστοιχίαν προς τον υλικό ήλιο, φωτίζει με το πνευματικό Του φως, και ζωογονεί αναλόγως όλη την ανθρωπότητα. Την ημέρα τών Χριστουγέννων, κατά την ακολουθία τού Όρθρου, ψάλλουμε το καταπληκτικό «εξαποστειλάριον»: «Επεσκέψατο ημάς εξ ύψους ο Σωτήρ ημών, Ανατολή ανατολών, και οι εν σκότει και σκιά, εύρομεν την αλήθειαν και γαρ εκ τής Παρθένου, ετέχθη ο Κύριος». Στο τροπάριο αυτό ο Χριστός καλείται Κύριος, Σωτήρ, Ανατολή ανατολών, που φώτισε όσους βρίσκονταν στο σκοτάδι και την σκιά, και εμείς δι' Αυτού βρήκαμε την αλήθεια.
Βάσει αυτής της αντίληψης και παραδοχής, οι Χριστιανοί κτίζουμε τους ναούς μας με κατεύθυνση Ανατολή - Δύση κι έχοντας το ιερό Βήμα τους με την Αγία Τράπεζα, όπου τελείται η αναίμακτος θυσία του Χριστού μας, στη ανατολική τους πλευρά, δηλαδή προς το μέρος της γήινης ανατολής, που συμβολίζει και την ουράνια ανατολή και καθέδρα του Χριστού. Ένεκα τούτου, όλοι οι πιστοί, θέλοντας να αποδείξουμε και δηλώσουμε εμπράκτως τη μέγιστη εκτίμηση και τον απέραντο σεβασμό μας προς το νοητό Ήλιο, τον Χριστό, στεκόμαστε πάντα εντός των ναών και προσευχόμαστε στραμμένοι προς προς τη γήινη ανατολή, δηλαδή προς το συμβολικό Του μέρος, και ποτέ δεν γυρίζουμε απαξιωτικά τα νώτα μας προς αυτήν.
Ο προαναφερόμενος εκκλησιαστικός κανόνας ισχύει για όλους τους πιστούς, ήτοι για τους λαϊκούς, καθώς και για τους Αρχιερείς, τους ιερείς και τους ιεροψάλτες. Για τον λόγο αυτόν τοποθετούμε το Δεσποτικό θρόνο με την όψη του προς τον βορρά, και (τοποθετούμε) τα δύο αναλόγια των ιεροψαλτών με την όψη τους, αντιστοίχως, προς τους πλαϊνούς τοίχους του ναού, για να μην είναι τα νώτα τους στραμμένα προς την ανατολή, όπως θα συνέβαινε κανονικά και οπωσδήποτε εάν επτόκειτο για κοσμικό κτήριο.
Επίσης, μετά τη Θεία Λειτουργία κι έχοντας υπόψη τα προαναφερόμενα, εξερχόμαστε απ' τον ιερό ναό με μεγάλη προσοχή και κατά τον δυνατόν πλαγίως, και όταν φθάνουμε στην έξοδό του στρεφόμαστε προς την ανατολή, κάνουμε τον σταυρό μας και ζητούμε τη συγχώρεση του Κυρίου και για τυχούσα σχετική αβλεψία μας.
Ο εξεταζόμενος εκκλησιαστικός κανόνας που αφορά και ορίζει την ιερότητα τού νοητού γεωγραφικού σημείου τής ανατολής, εφαρμόζεται από εμάς τους Ορθόδοξους Χριστιανούς κι εκτός του ναού, στις πράξεις κι ενέργειές μας που παρουσιάζονται ακολούθως, κατά τον τρόπο που αναφέρεται: α) Προσευχόμαστε και κάνουμε το σταυρό μας στρεφόμενοι πάντα προς την ανατολή. β) Θάβουμε τους νεκρούς μας με το πρόσωπό τους να κοιτάζει την ανατολή. γ) Τοποθετούμε στο εμπρόσθιο προαύλιο των ναών τούς τυχόν υπάρχοντες καθιστικούς πάγκους και λοιπά καθίσματα με στραμμένη τη μπροστινή πλευρά τους και όχι την πλάτη τους προς την πρόσοψη του ναού και την ανατολή. δ) Έμπροσθεν του ναού τοποθετούμε τις τυχόν υπάρχουσες εκεί προτομές εθνομαρτύρων ιερέων κ. ά., πάντα με την όψη τους στραμμένη προς το ναό και την ανατολή.
Σημείωση. Βλέπε για τον Ιησού Χριστό ως το Φως του κόσμου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://fos-kastoria.blogspot.com/2020/11/blog-post.html
Γιώργος Τ. Αλεξίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου