Φως της Καστοριάς: Το εγκαταλειμμένο χωριό “Τσάρτσιστα” Καστοριάς.

Η πλατεία της Τσάρτσιστας (τμήμα της)

και μία χορταποθήκη.

Στο νομό Καστοριάς, όπως βέβαια και σε όλη την Ελλάδα, υπάρχουν αρκετά χωριά που έχουν εγκαταλειφθεί κατά τα τελευταία χρόνια απ' τους κατοίκους τους. Ένα απ' τα χωριά αυτά είναι και η Τσάρτσιστα, που βρίσκεται μεταξύ του Καλοχωρίου και του Κρανοχωρίου τής επαρχίας Νεστορίου Καστοριάς.

Η Τσάρτσιστα, σύμφωνα με τα υπάρχοντα πληθυσμιακά στοιχεία, είχε κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και μέχρι το έτος 1912, γύρω στους 80 κατοίκους, που ήταν Τουρκαλβανοί Μουσουλμάνοι. Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, έτη 1922 – 1926, εγκαταστάθηκαν σ' αυτήν 8 προσφυγικές οικογένειες Ελλήνων Χριστιανών, που αριθμούσαν 33 άτομα. Το 1928 η Τσάρτσιστα είχε 52 κατοίκους, απ' τους οποίους οι 32 ήταν πρόσφυγες και οι 20 Τουρκαλβανοί.. Το έτος 1932 υπήρχαν στο χωριό 3 ξενόφωνες οικογένειες. Το έτος 1940 κατοικούσαν εκεί 47 άτομα, ενώ 5 χρόνια αργότερα οι κάτοικοι τού οικισμού ήταν 54.

Αποθήκη σιτηρών σε κεντρικό

σημείο της Τσάρτσιστας.

Μετά το 1950 οι κάτοικοι της Τσάρτσιστας την εγκατέλειψαν σταδιακά και μέχρι το 1980 (;) εγκαταστάθηκαν οριστικά στο γειτονικό της Καλοχώρι Καστοριάς και στο Μακροχώρι Βέροιας.

Ενοριακός ναός στο χωριό αυτό φαίνεται πως δεν υπήρξε ποτέ. Οι Χριστιανοί κάτοικοί του εκτελούσαν τα συνήθη θρησκευτικά τους καθήκοντα, εξ ανάγκης, σε κάποια αίθουσα οικίας του καταλλήλως διαμορφωμένη, ενώ κατά τις μεγάλες εορτές εκκλησιάζονταν σε ναούς των γειτονικών του χωριών.

Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου Τσάρτσιστας, έτ. 1964.
Φωτογ. Ανατολής Φ. Βασιλειάδου.

Το έτος 1928 ιδρύθηκε στην Τσάρτσιστα 1/θέσιο Δημοτικό Σχολείο, που όμως δεν λειτούργησε ποτέ επειδή ο αριθμός των μικρών παιδιών ήταν πολύ μικρός. Οι υπάρχοντες ολίγοι μαθητές του χωριού φοιτούσαν μέχρι τη δεκαετία 1970 στο Δημοτικό σχολείο της Άνω Πτεριάς.

Σήμερα στη Τσάρτσιστα υπάρχουν μόνο δύο κλειστές οικίες και 7-8 αποθήκες σιτηρών, έξω δε από τον οικισμό της βρίσκεται μία μεγάλη μονάδα εκτροφής γουνοφόρων ζώων.

Γιώργος Τ. Αλεξίου.

Επίμετρο

Ρήμαξαν τα χωριά μας

Πέτρες βγήκαν στα χωράφια, στις αυλές χορτάρια,

πού 'ναι τώρα τα κορίτσια, πού 'ν' τα παλληκάρια.

............................................................................

Ρήμαξαν τα χωριά μας, μανούλα μου καλή,

σκόρπισαν τα παιδιά μας σε δύση κι ανατολή.

........................................................................

Άσε τις φωτογραφίες που καημούς ξυπνάνε,

όσο και να τις κοιτάζεις δεν σου απαντάνε.

..................................................................

Ρήμαξαν τα χωριά μας, μανούλα μου καλή,

σκόρπισαν τα παιδιά μας σε δύση κι ανατολή.

Φώντας Λαδής.

Σημείωση. Εάν κάποιος αναγνώστης τού εδώ κειμένου έχει περισσότερα και ακριβέστερα στοιχεία για τη Τσάρτσιστα παρακαλείται να μας τα γνωστοποιήσει για να το συμπληρώσουμε και διορθώσουμε (το κείμενο).
Επίμετρο
Πληροφορίες για την Τσάρτσιστα. email της κ. Ανατολής Φ. Βασιλειάδου.

Από: anatoli vasileiadou
Αποστολή: Κυριακή, 12 Απριλίου 2020 6:01 μμ
Προς: gaezbd@gmail.com
Θέμα: Τσαρτσιστα Καστοριάς

Καλησπέρα σας,

Ο ναός και το Νεκροταφείο της Τσάρτσιστας.
Φωτ. Ανατολής Φ. Βασιλειάδου.

Διαβάζοντας το άρθρο σας με μεγάλη μου χαρά που αναφέρεστε στο χωριό μου, την Τσαρτσιστα θα ήθελα να σας ενημερώσω πως το χωριό έχει 2 εκκλησίες. Ο κύριος ναός του χωριού Κοίμησις της Θεοτόκου έγινε με πρωτοβουλία και δωρεά του προπάππου μου Φιλίππου Βασιλειάδη το 1964. Τελευταίου κατοίκου του χωριού. Στον συγκεκριμένο ναο βρίσκεται και το νεκροταφείο, όπου θάφτηκαν οι τελευταίοι κάτοικοι του χωριού και οι παππούδες μου, θέλοντας να μπορέσουν και οι επόμενες γενιές να έχουν σύνδεση με τον τόπο μας. Ακόμα υπάρχει ένα μικρό ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου. Επισυνάπτω φωτογραφίες του κυρίου ναού. Για να εμπλουτίσετε την έρευνα σας.

Με εκτίμηση,

Βασιλειάδου Φ. Ανατολή

Βαλκανιολόγος