Η ιδιοτυπία τής παρουσίας τριών δεσποτικών εικόνων τής Παναγίας στο τέμπλο (18ος αιών) του Μητροπολιτικού ναού Κοιμήσεως τής Θεοτόκου Καστοριάς (έτ. 1851).

 

    Όλα τα τέμπλα ικανού μεγέθους των ναών της Ορθοδοξίας έχουν αναρτημένες στην όψη τους τις τέσσερις ανάλογές τους βασικές εικόνες οι οποίες είναι, του Χριστού και της Παναγίας που πλαισιώνουν την Ωραία Πύλη τους, του Ιωάννου Προδρόμου που βρίσκεται δίπλα στην προαναφερόμενη εικόνα του Χριστού, και του επώνυμου αγίου τού ναού που είναι τοποθετημένη δίπλα στην υπόψη εικόνα τής Παναγίας. Βάσει των ανωτέρω, όλοι οι ναοί μας έχουν οπωσδήποτε μία δεσποτική εικόνα της Παναγίας, εκτός απ' τους ναούς που είναι αφιερωμένοι στη Θεοτόκο, οι οποίοι εκ των πραγμάτων έχουν αριστερά τής Ωραίας Θύρας τους δύο θεομητορικές εικόνες εν σειρά.

    Υπάρχει όμως κι ένα τέμπλο που έχει επ' αυτού τρείς δεσποτικές εικόνες της Παναγίας! Πρόκειται για το ξυλόγλυπτο κι επιχρυσωμένο τέμπλο του Μητροπολιτικού ναού Κοιμήσεως τής Θεοτόκου Καστοριάς, το οποίο μεταφέρθηκε μαζί με τις εικόνες του σ' αυτόν, απ' τον εκεί προϋπάρχοντά του παλαιότερο ναό τής Θεοτόκου. Στις εν λόγω μεταφερθείσες εικόνες περιλαμβάνονταν πιθανότατα και οι δύο υπάρχουσες σήμερα, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, οι οποίες προστέθηκαν στην εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας, που μάλλον αγιογραφήθηκε και αναρτήθηκε στο αναφερόμενο τέμπλο τότε (το έτος 1851).

Γιώργος Τ. Αλεξίου.