Τα υπέροχα λιθανάγλυφα έτους 1857 στο μοναστήρι Αγίων Αναργύρων Μελισοτόπου Καστοριάς.

 

Το σεπτό μοναστήρι των τριών Αγίων Αναργύρων, Κοσμά, Δαμιανού και Παντελεήμονος, που βρίσκεται σε μια βουνοπλαγιά του όρους Βίτσι και πλησίον του χωριού Μελισσότοπος Καστοριάς, ιδρύθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ τον Κομνηνό (11ος αιών). Στο μοναστήρι αυτό μόνασαν κατά τους πρώτους αιώνες τής θεοφιλούς δράσης του δύο άγιοι της Εκκλησίας μας, ο ηγούμενός του άγιος Αρσένιος ο εν Μελισσοτόπω (περί το έτος 1400) και ο άγιος Νεκτάριος ο Καρεώτης (+ 1500).

    

Κατά το έτος 1734, το αναφερόμενο μοναστήρι καταστράφηκε από Τουρκαλβανούς ληστές, αλλά μία εικοσαετία εργότερα, το 1754 ανοικοδομήθηκε από τον εκ Σίφνου ιερομόναχο Γεράσιμο.

    Το έτος 1857 οι τότε μοναχοί του ανήγειραν ένα νέο καθολικό, ναόν των Αγίων Αναργύρων ρυθμού βασιλικής, το(ν) οποίον διακόσμησαν εξωτερικώς με καταπληκτικά λιθανάγλυφα. Εντός του τοποθέτησαν το αξιόλογο τέμπλο τού παλαιότερου καθολικού, καθώς και τις μεγάλες φορητές εικόνες του, που χρονολογούνται στο έτος 1763.

Τα προαναφερόμενα λιθανάγλυφα τού καθολικού της υπόψη ιεράς μονής είναι περίπου 30. Εξ αυτών, τα οκτώ μαρμάρινα είναι τα πιο σημαντικά. Πρόκειται για οκτώ μαρμάρινες πλάκες διαστάσεων 40 χ 50 εκ. περίπου, απ' τις οποίες οι επτά είναι τοποθετημένες – αναρτημένες στον εξωτερικό τοίχο της μεγάλης κόγχης του Αγίου Βήματός του. Οι πλάκες αυτές φέρουν στην όψη τους καταπληκτικές ανάγλυφες παραστάσεις εκκλησιαστικού περιεχομένου.

Φωτογραφίες της ιεράς μονής Αγίων Αναργύρων Μελισσοτόπου, καθώς και των μαρμάρινων πλακών με τις ανάγλυφες εκκλησιαστικές παραστάσεις συνοδεύουν το παρόν κείμενο.

Σημειώσεις

1. Για τον άγιο Αρσένιο τον εν Μελισσοτόπω βλέπε: http://fos-kastoria.blogspot.com/2013/10/1400.html

2) Για τον άγιο Νεκτάριο τον Καρεώτη βλέπε: http://www.saint.gr/3160/saint.aspx