Τρεις σημαντικές επιστολές έτους 1912, εθνικού περιεχομένου, προς την “Εθνική Επιτροπή Λοσνίτσης” (Γέρμα Καστοριάς).

Από το ιστορικό Αρχείο του αείμνηστου Γερμανιώτη Στέργιου Μίσιου (1855-1938), Προέδρου της Επιτροπής.

Η προτομή του ήρωα Μακεδονομάχου
Νικολάου Τσοτάκου - Καπετάν Γέρμα (+1907)
στον Γέρμα Καστοριάς.

Προλογικό – ενημερωτικό κείμενο του κ. Εμμανουήλ Η. Κουτσιαύτη.

Πριν ηχήσουν οι καμπάνες της Λευτεριάς.

Από τα ιδιωτικά και δημόσια ιστορικά αρχεία αντλούμε πολύτιμες πληροφορίες για την κατάσταση που επικρατούσε κατά τις παραμονές των Βαλκανικών πολέμων 1912-13, τότε που η Ελλάδα με τα παλικάρια της εξόρμησε προς Βορρά και την Ήπειρο για την απελευθέρωση των παιδιών της.

Στο παρόν φύλλο της εφημερίδας “Ο Γέρμας” δημοσιεύουμε δειγματολογικά τρεις επιστολές από το πολύτιμο ιστορικό Αρχείο του αείμνηστου Στέργιου Μίσιου (1855-1938). Από το κείμενο των δύο επιστολών και γενικότερα του Αρχείου, προκύπτουν οι παρακάτω διαπιστώσεις:

1) Ο Γέρμας (Λόσνιτσα) έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απελευθέρωση της Μακεδονίας, διότι συμμετείχε ενεργά με στελέχη του στον Μακεδονικό Αγώνα.

2) Στο Γέρμα υπήρχε Εθνική Επιτροπή που δρούσε με άκρα μυστικότητα κάτω από τη μύτη των Τούρκων κατακτητών, αλλά και των εποφθαλμιούντων τη Μακεδονία Βουλγάρων.

Η αρχοντική οικία του αείμνηστου Στέργιου Μίσιου
στον Γέρμα Καστοριάς (μέσα 18ου αιώνα)

3) Υπήρχε αποτελεσματικό δίκτυο πληροφοριών, που διακινούνταν κυρίως με επιστολές.

4) Την 31η Οκτωβρίου (με το παλιό ημερολόγιο) του 1912 οι κάτοικοι του Γέρμα πληροφορήθηκαν με επιστολή εκ Κλεισούρας το νέο που τους μετέδωσαν με επιστολή από τη Βλάστη οι εκεί πατριώτες, ότι η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό.

5) Με τον ίδιο τρόπο πληροφορήθηκαν, ότι ο εκ 15.000 ανδρών ελληνικός στρατός που ήταν στην Κοζάνη θα ενωνόταν με τον εκτός Κοζάνης ελληνικό στρατό και θα βάδιζε στη συνέχεια βορειοδυτικά προς Σόροβιτς (Αμύνταιο Φλώρινας).

Ο Ζήσης Δούφλιας (αριστερά ασκεπής)
και ο Στέργιος Μίσιος , της Επιτροπής
Μακεδονικού Αγώνος Γέρμα.

6) Πληροφορήθηκαν επίσης τις απώλειες των ημετέρων.

7) Οι μυημένοι στον Αγώνα ήσαν άνθρωποι της απόλυτης εμπιστοσύνης και κατ’ εξοχήν οι κομιστές των επιστολών.

Τα τέκνα του Στέργιου Μίσιου: 1) Αριστείδης
και 2) Δημοσθένης, στο Τορόντο του Καναδά,
με τα μέλη  Δ.Σ. του εκεί Συλλόγου Γερμανιωτών,
έτ. 1918.

8) Στην από 23/10/12 (παλιό ημερολόγιο) πληροφορείται το κλιμάκιο της Κλεισούρας από το Λέχοβο για κανονιοβολισμούς των ελληνικών αεροπλάνων, τα οποία ανεβάζουν στα 15.

9) Με ενθουσιασμό πληροφορούνται και μεταδίδουν τις επιτυχίες του ελληνικού στρατού που προελαύνει ακάθεκτος.

10) Όταν οι πληροφορίες είναι καταιγιστικές την ίδια μέρα στέλνουν και δεύτερη επιστολή με την υποσημείωση της ώρας που γράφτηκε. Δίνουν πληροφορίες, αλλά και ζητούν εξάπαντος να μάθουν σχετικά με τα συμβαίνοντα στην περιοχή της Λόσνιτσας π.χ. στο Λειψίστη (Νεάπολη Κοζάνης) και Χρούπιστα (Άργος Ορεστικό).

Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι ο καθένας μπορεί και πρέπει να προσφέρει στην πατρίδα. Η πατρίδα εξάλλου οφείλει να σέβεται και να τιμά όλα τα παιδιά της, κατ’ εξοχήν δε τους πατριώτες αγωνιστές.

Εμμανουήλ Η. Κουτσιαύτης

τ. Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων.

Φωτοτυπία της 1ης Επιστολής,
22-10-1912.

Η 1^η Επιστολή

Αρχείον

Στεργίου Μίσιου

Προέδρου Εθνικής Επιτροπής Λοσνίτσης

Κλεισούρα τη 22 8/βρίου 1912

Ώρα έκτη της νυκτός

Προς την αξιότιμην Διοικητικήν Επιτροπήν της Κοινότητος Λοσνίτσης

εις Λόσνιτσα

Αξιότιμοι κύριοι,

Απόψε περί την τρίτην ώραν της νυκτός περί τους δέκα κανονιοβολισμούς ηκούσθησαν ενταύθα εν τω διαμερίσματι Σοροβίτσοβο. Αγνοούμεν τι συμβαίνει. Προς συλλογήν πληροφοριών εγράψαμεν αμέσως εις Λέχοβον, οπόθεν θα έχωμεν σχετικάς πληροφορίας.

Παρακαλείσθε διά την επίδοσιν της παρούσης μας, να μεταδώσετε ημίν ό,τι σχετικάς και νεωτέρας πληροφορίας έχετε περί του πολέμου από το Λειψίστι και Χρούπιστα. Ακόμα δε δύνασθε μετά του απεσταλμένου μας να αποστείλετε και ιδικόν σας τοιούτον, ίνα δι’ αυτού μεταδώσετε ημίν ό,τι θα μάθετε εκ του θεάτρου του πολέμου εκ του διαμερίσματος Σοροβιτσόβου. Προς δε παρακαλείσθε να μας έχετε ενημέρους διά καθ’ όπερ συμβαίνει εις τα διαμερίσματά σας (-;).

Μεθ’ υπολήψεως

(τ. σφραγίδα)

Ο Πρόεδρος

Αργυρόπουλος

Μέλη της οικογένειας του Στέργιου Μίσιου.
Φωτογραφία έτους  1938 (;).

Η 2^η Επιστολή

Αρχείον

Στεργίου Μίσιου

Προέδρου Εθνικής επιτροπής Λοσνίτσης (Γέρμα)

Κλεισούρα τη 23/10/12

Προς την αξιότιμον Κυβέρνησιν Λοσνίτσης

Λόσνιτσαν.

Παρά του επιδότου σας ελήφθη η επιστολή ής το περιεχόμενον κατέχομεν εν χαρά μεγίστη.

Εντεύθεν σας αποστέλλομεν τας εξής ειδήσεις. Σήμερον εκ Λεχόβου εστάλη προς ημάς επιστολή λίαν ενθαρρυντική, διότι χθες το περί ώραν 3^ην ηκούσθησαν ουκ ολίγοι κανονιοβολισμοί. Ούτοι δε καθώς εξηκριβώθη εκ των προσκόπων του ιδίου χωρίου, ερρίπτοντο εκ των ελληνικών αεροπλάνων, άτινα ήσαν 15. Έτερον ότι ο ελληνικός στρατός ενισχυθείς διά μεγάλης επικουρίας και διέβη το Κελή – Δερβέν προχωρών προς τα εμπρός, προς δόξαν των ελληνικών όπλων. Επίσης κατά πληροφορίας ετέρας, έτεροι κανονιοβολισμοί των Ελλήνων ηκούοντο μεταξύ των Βοδενών και Βερροίας. Η ενταύθα κυβερνητική επιτροπή απέστειλε επί τούτου άνθρωπον εις το Σόροβιτσ προς παραλαβήν θετικωτέρων πληροφοριών, ας κατόπιν θέλομεν αποστείλει και προς υμάς.

Διατελούμεν μεθ’ υπολήψεως

(τ. σφραγίδα)

Ο πρόεδρος

Αργυρόπουλος

Η 2η Επιστολή, 23 - 10- 1912.

Η 3^η Επιστολή

Αρχείον

Στεργίου Μίσιου

Προέδρου επιτροπής

Κλεισούρα τη 31 8/βρίου 1912

Αξιότιμον κυβερνητικήν Επιτροπήν Λοσνίτσης

εις Λόσνιτσαν.

Η υπό σημερινήν ημερομηνίαν επιστολή σας ελήφθη και ευχαριστούμεν διά τας ειδήσεις ας μετεδόσατε ημίν· εντεύθεν επί του παρόντος νεώτερα προς μετάδοσιν δεν έχομεν, ειμή μόνον ότι χθες ελάβομεν επιστολήν εκ Βλάτσης, εν η μας μετέδωσαν την ευχάριστον αγγελίαν ότι η Θεσσαλονίκη έπεσε και ότι ο Βασιλεύς Γεώργιος ευρίσκεται εκεί. Ο ελληνικός στρατός ότι ευρίσκεται έξω της Κοζάνης μίαν ώραν, προς δε ότι δέκα πέντε χιλιάδες στρατού ελληνικού συνεκεντρώθη εις Κοζάνην και ότι ούτος ενωμένος μετά του έξω της Κοζάνης στρατού θα προχωρήσει διά το Σόροβιτς. Αυτάς τας ειδήσεις μετέδωκαν ημίν εκ Βλάτσης και μας έγραψαν ότι έλαβαν ταύτας τας ειδήσεις εκ Κοζάνης.

Εις τον Κάμπον του Σόροβιτς δεν υπάρχει ούτε Τούρκικός και ούτε ελληνικός στρατός. Οι δε (τάδε -;) εις το Στρέμπενο εφόνευσαν δύο ημετέρους και έλαβαν γρόσια 100. Επίσης εις την Νέβεσκαν έλαβαν γρ. 120 και από το Ζέλενιτς γρ. 300. Οι Λεχοβίτες παρέδωκαν εις τους εν Ζέλενιτς (τάδε -;) τσιρέκια 17.

Ενταύθα είμεθα καλά και επαγρυπνούμεν

Ο πρόεδρος (τ. σφραγίς)

Αργυρόπουλος

Να μας στείλετε φυσίγγια και να μην τα κρατάτε στα ντουλάπια σας, διότι σεις δεν έχετε τόσην ανάγκην.

Ο ίδιος.

Ο ηρωικός Γέρμας Καστοριάς.

Ο αείμνηστος Γιάννης Γ. Παπαϊωάννου,
εγγονός του Στέργιου Μίσιου,
με την αγαπημένη κορούλα του Άσπα.

Βιογραφικά στοιχεία του Στέργιου Μίσιου
 δημοσιευμένα σε φύλλο της εφημερίδας "Ο Γέρμας".

Απόγονοι του Στέργιου Μίσιου:  Η σύζυγος,
τα τέκνα και ο ανεψιός του Νίκου Μίσιου.

Φωτοτυπία της 3ης Επιστολής,
31-10-1912.