Ο γενναίος έφ. Υπολοχαγός Πρόδρομος Θεοχάρης απ’ τον Γέρμα Καστοριάς. Ο ηρωισμός του στη μάχη των Γρεβενών (25 Ιουλίου 1947)

Ο αείμνηστος Πρόδρομος Θεοχάρης
μεταξύ συγχωριανών του, περί το έτος 1960.

Εισαγωγικό σημείωμα.

Ο αείμνηστος Αγρονόμος Πρόδρομος Θεοχάρης από τον Γέρμα Καστοριάς ήταν ένας άριστος πατριώτης κι ευσεβής χριστιανός. Κατά τη φοβερή περίοδο του Ανταρτοπόλεμου 1946 – 49 υπηρέτησε στον Εθνικό μας Στρατό ως έφεδρος αξιωματικός Πεζικού και πολέμησε με γενναιότητα κι αυτοθυσία υπέρ πατρίδος κι εναντίον των ερυθρών ανταρτών. Η αξιοθαύμαστη πολεμική δράση του είναι καταγραμμένη σε αρκετά σημαντικά βιβλία ιστορίας τής εν λόγω περιόδου. Σε ένα απ’ τα βιβλία αυτά, που συνέγραψε ο Υποστράτηγος Ε.Α. Χρήστος Δ. Βήττος και που φέρει τον τίτλο «Τα Γρεβενά στην Κατοχή και στο Αντάρτικο» περιλαμβάνονται και τα παρακάτω αποσπάσματα του κειμένου του, που προβάλλουν τον ηρωισμό και την ανδρεία τού αναφερόμενου έφεδρου Υπολοχαγού Πρόδρομου Θεοχάρη, κατά τη φοβερή «Μάχη των Γρεβενών» της 25^ης Ιουλίου 1947. (Γ.Τ.Α.).

«..........................................................................

1)    Πρώτη επίθεση των ανταρτών κατά του Κηπουριού Γρεβενών.

Στις 3 Οκτωβρίου 1946 το βράδυ (ώρα 2200) δύναμη 300 ανταρτών με βαρύ οπλισμό και χειροβομβίδες υπό την αρχηγία των Λασσάνη. Υψηλάντη, Λαζαρίδη, Πετρόμπεη (Αλέκου Σακαλή) και Θανάση Καρτσιούνη επιτέθηκαν κατά της Υποδιοίκησης Χωροφυλακής Κηπουριού, η οποία είχε δύναμη 58 άνδρες υπό τη διοίκηση του ανθυπασπιστή Θεοδώρου Παπαδάκη και του εφέδρου ανθυπολοχαγού Προδρόμου Θεοχάρη.

Το αξιόλογο ιστορικό βιβλίο του
Υποστρατήγου Ε.Α. Χρήστου Δ. Βήττου.

Οι άνδρες της Υποδιοίκησης κατόρθωσαν να αντιμετωπίσουν μέχρι το πρωί της επομένης τις επιθέσεις, οπότε κάτω από την ισχυρή πίεση των ανταρτών, οι 28 από αυτούς και ένας τραυματίας συμπτύχθηκαν προς τους Μαυραναίους - Γρεβενά και οι άλλοι προς την Ήπειρο. Κατά τη διάρκεια της μάχης φονεύτηκαν οι χωροφύλακες Ευθυμίου Ευθύμιος και Παπαδόπουλος Ελευθέριος. Από τους αντάρτες φονεύτηκαν 2 και τραυματίστηκαν 4.

Το Κηπουριό ανακαταλήφθηκε μετά δύο ημέρες από δυνάμεις στρατού και χωροφυλακής, χωρίς απώλειες των εθνικών δυνάμεων. Από τότε εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Κηπουριό μαζί με τη χωροφυλακή και ένας λόχος στρατού (σελ. 409 του βιβλίου).

2)    Η αμυντική διάταξη των εθνικών μας δυνάμεων στα Γρεβενά.

…………………………………………….

a)    Φυλάκια Χωροφυλακής.

Φυλάκιο Δ1 (Σειρηνίου): Με δύναμη 8 άνδρες και επικεφαλής τον υπενωμοτάρχη Δημητρακάκη Μιχαήλ.

Προχωρημένο Φυλάκιο στο Μύλο Μπούσιου: Με δύναμη 17 άνδρες από τους οποίους 13 της Χωροφυλακής και 3 ΜΑΥ-ΜΑΔ, υπό τη διοίκηση του εφέδρου ανθυπολοχαγού Προδρόμου Θεοχάρη.

Φυλάκιο Αχυρώνος (λίγο πιο πίσω και ΝΑ φυλακίου Μπούσιου κοντά στο ποτάμι): Με δύναμη 5 άνδρες και επικεφαλής τον υπενωμοτάρχη Τζήκα Ευθύμιο (σελ. 522).

       ………………………………………….

b)    Δυτικός και Νοτιοδυτικός Τομέας

Στη δυτική και νοτιοδυτική πλευρά της πόλης (περιοχή Μύλου Μπούσιου- Κισλάς- Βαρόσι) υπήρχαν τα φυλάκια Δ1 (Μπούσιου), Αχυρώνος, Δ2 (δυτικά του Κισλά), Δ3 (Αγίου Γεωργίου) και Δ4 (στο ύψωμα Βαροσίου που υπάρχει ΒΔ της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου), επανδρωμένα συνολικά με 1 ανθυπολοχαγό του στρατού (τον Πρόδρομο Θεοχάρη), 46 οπλίτες της χωροφυλακής και μικρό αριθμό ΜΑΔ-ΜΑΥ. Στο δρόμο που οδηγεί από το Κούρβουλο στο Μεγάλο Σειρήνι (αριστερά από το Α1) υπήρχε το Φυλάκιο Σειρηνίου, επανδρωμένο με 8 οπλίτες της χωροφυλακής.

Στρατιώτης του Εθνικού μας Στρατού
σε Ηρώο χωριού της Καστοριάς.

Στη δυτική πλευρά της πόλης και εναντίον των Φυλακίων Δ1 (Μπούσιου), Σειρηνίου και Αχυρώνος, συνολικής δύναμης 30 ανδρών, στις 0400 ώρα επιτέθηκε ενισχυμένος λόχος του 849 Τάγματος (Καραφωτιά), δύναμης 150 ανδρών. Η επίθεση ήταν σφοδρότατη και χρησιμοποιήθηκε για την κατάληψη των φυλακίων βαρύς οπλισμός. Η ισχυρότερη επίθεση εκδηλώθηκε στο φυλάκιο Μπούσιου, το οποίο παρά τα καταιγιστικά πυρά που δέχτηκε κατόρθωσε να ανακόψει την επιθετική ορμή των ανταρτών και μέχρι 0500 ώρα να αποκρούσει με επιτυχία (μέσα από τα χαρακώματα), τις επανειλημμένες εφόδους του εχθρικού τμήματος.

Ο Ουλαμός Τεθωρακισμένων (1 Τ/Θ όχημα, το άλλο ήταν στο Σταθμό Διοικήσεως), με διοικητή το μόνιμο ανθυπίλαρχο Κορνίδη Γεώργιο, είχε προσανατολιστεί προς την περιοχή του «Μύλου Μπούσιου», για να υποστηρίξει την άμυνα των φυλακίων Μπούσιου και Σειρηνίου. Μετά την 0500 ώρα, που υπήρχε ορατότητα, υποστήριξε το φυλάκιο Μπούσιου με πυρά. Όταν διατάχθηκε αντεπίθεση, καταδίωξε τους αντάρτες προς την Κυρακαλή, προξενώντας σ’ αυτούς απώλειες σε νεκρούς και τραυματίες. Στη συνέχεια έλαβε διαταγή να μεταβεί προς το Νεκροταφείο, όπου συνέδραμε τα τμήματα πεζικού στην εξόντωση εγκλωβισμένου τμήματος ανταρτών και στην καταδίωξη άλλων προς το χωριό Δοξαρά.

Το μνημείο του πεσόντος Ανθλγού
Ιωάννη Τσαγκαράκη στον Γέρμα.
Κατεστραμμένο από το έτ. 1982;

Μόλις οι αντάρτες καθηλώθηκαν στο Μύλο του Μπούσιου από τα πυρά του Τ/Θ οχήματος, ο διοικητής του φυλακίου, ανθυπολοχαγός Πρόδρομος Θεοχάρης, με 7 οπλίτες της χωροφυλακής και 3 ΜΑΔ εξήλθε από τα χαρακώματα και όρμησε εναντίον τους, ευρισκόμενος σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων από τις θέσεις τους. Κατά τη διάρκεια της εξόρμησης ο έφεδρος λοχίας των ΜΑΔ, Γρίδας Ζήσης, από τη Ροδιά, ο οποίος εκτελούσε καθήκοντα οπλοπολυβολητή, δέχθηκε ριπή οπλοπολυβόλου και έπεσε νεκρός, ενώ τραυματίστηκε ελαφρά στο λαιμό ο ενωμοτάρχης Λύρας Κωνσταντίνος.

Οι αντάρτες προσβάλλονταν με χειροβομβίδες και αυτόματα όπλα, οπότε αναγκάστηκαν να οπισθοχωρήσουν και να τραπούν σε φυγή προς την Κυρακαλή και το Σύδενδρο, καταδιωκόμενοι από τους επιτιθέμενους και το Τ/Θ όχημα. Οι 6 οπλίτες της χωροφυλακής, που παρέμειναν στα χαρακώματα, υποστήριζαν με πυρά την αντεπίθεση των ανδρών του φυλακίου.

Οι 5 οπλίτες χωροφυλακής του Φυλακίου Αχυρώνος υποστήριξαν αποτελεσματικά με πυρά το φυλάκιο Μπούσιου και απαγόρευσαν την είσοδο στην πόλη ομάδας ανταρτών, που προσπάθησε να εισέλθει σ’ αυτή δια μέσου της κοίτης του ποταμού, παρά τον καταιγισμό των βλημάτων όλμων που δέχθηκαν από τις εχθρικές θέσεις (σελ. 527 - 528).

…………………………………………………..

3)    Προτάσεις ηθικών αμοιβών για τους μαχητές της Φρουράς Γρεβενών, λόγω του θάρρους και της γενναιότητας που επέδειξαν για την υπεράσπιση της πόλης, στις 25 Ιουλίου 1947

Προτάθηκαν για ηθικές αμοιβές

Το σεπτό μνημείο των κατακρεουργηθέντων
χωροφυλάκων στην Κοτύλη Καστοριάς (1-9-1946).
Μεταξύ τους ήταν και δύο από τον Γέρμα.

1ος) Αντισυνταγματάρχης Πανταζής Κωνσταντίνος,, διοικητής 529 ΤΠ, επ’ ανδραγαθία στο βαθμό του συνταγματάρχη.

2ος) Υπολοχαγός Κατσικόπουλος Βασίλειος, του 529 ΤΠ, επ’ ανδραγαθία στο βαθμό του λοχαγού.

3ος) Μόνιμος ανθυπολοχαγός Αστερής Κωνσταντίνος, της Διλοχίας του 506 ΤΠ, επ’ ανδραγαθία στο βαθμό του υπολοχαγού.

4ος) Έφεδρος ανθυπολοχαγός Πεζικού Πρόδρομος Θεοχάρης, του 529 ΤΠ. Επ’ ανδραγαθία στο βαθμό του εφέδρου υπολοχαγού.

5ος) Έφεδρος ανθυπολοχαγός Δημητρακάκης Γεώργιος, της Διλοχίας του 506 ΤΠ, επ’ ανδραγαθία στο βαθμό του εφέδρου υπολοχαγού (σελ. 640).

……………………………………………».

Ας είναι αιωνία η μνήμη του γενναίου Πρόδρομου Θεοχάρη και όλων των συμπολεμιστών του. Η Ελλάς τους ευγνωμονεί. (Γ.Τ.Α.).

Η Ελλάς στεφανώνει ήρωα στρατιώτη.
Μνημείο σε πλατεία της Φλώρινας.