Η Παναγία η Τρικουκκιώτισσα της Κύπρου

Η Παναγία Τρικουκκιώτισσα και κλαδί τρικουκκιάς.
Σύνθεση του Γιώργου Αλεξίου.

              Κείμενο Γιώργου Αλεξίου

Η Παναγία, η άσπιλη μητέρα του Χριστού μας, είναι, ως γνωστόν και η πνευματική μητέρα του Έθνους μας και γι΄ αυτό τιμάται αναλόγως απ’ όλους τους Έλληνες. Στο σεπτό και τίμιο πρόσωπό της είναι αφιερωμένοι πάμπολλοι περικαλλείς ναοί, που βρίσκονται κτισμένοι σε όλες σχεδόν τις πόλεις και τα χωριά της πατρίδας μας, καθώς και σε πολλές εξοχικές τοποθεσίες της.

Αρκετοί απ’ τους αναφερόμενους εξοχικούς ναούς της Παναγίας, μαζί και οι αντίστοιχές τους εφέστιες - λατρευτικές εικόνες, έχουν λάβει τη χαρακτηριστική επωνυμία τους απ’ την ονομασία της τοποθεσίας όπου βρίσκονται ή από ένα χαρακτηριστικό δέντρο ή λουλούδι που φύεται σ’ αυτήν (την τοποθεσία). Στους ναούς αυτούς και στις εικόνες περιλαμβάνεται και το καθολικό και η εφέστια εικόνα του μοναστηριού της Παναγίας Ελεούσας της Τρικουκκιώτισσας, που βρίσκεται (το μοναστήρι) στο όρος Τρόοδος της μαρτυρικής Κύπρου, κοντά στο χωριό Πρόδρομος.

Το μοναστήρι της Τρικουκκιώτισσας στην Κύπρο

Η εν λόγω ιερά μονή της Παναγίας, είναι αρχαιότατη (υφίστατο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας - Ενετοκρατίας, 1191 – 1571), έλαβε δε την ονομασία «Τρικουκκιώτισσα», απ’ το όμορφο δασικό δέντρο Τρικουκκιά, που υπάρχει κι ευδοκιμεί ολόγυρά της. Το δέντρο αυτό φέρει την επιστημονική ονομασία κράταιγος η οξυάκανθα – crataegus, ενώ στην Κύπρο λέγεται τρικουκκιά, διότι ο κόκκινος καρπός του περικλείει τρεις κόκκους (σπόρους).

Στα χωριά της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας η όμορφη Κράταιγος ονομάζεται Μπραγκανιά, οι δε κατακόκκινοι καρποί της, που είναι εδώδιμοι και πολύ αγαπητοί, λέγονται Μπράγκανα.

Η Παναγία της Τρικουκκιάς πανηγυρίζει στην περιοχή της την Τρίτη της Διακαινησίμου, καθώς επίσης και στις 15 Αυγούστου, που τελείται και λιτάνευση της άγιας εικόνας της.

Η Παναγία Τρικουκκιώτισσα,
η εφέστια εικόνα της ιεράς μονής.

Στην Παναγία (ποίημα)

Στα πιο παράξενα και μοναχικά μου όνειρα,

Στους τόσους φόβους που αποτυπώθηκαν μέσα μου,

Ακόμα κι εκεί, όταν ήρθα αντιμέτωπη με τη δύσκολη ζωή,

Κανείς δεν ήταν εκεί κοντά μου, να με βοηθήσει!

Όταν οι ελπίδες μου είχαν χαθεί

και ένιωθα τη ζωή να περνά από μπροστά μου

και να μη με συνοδεύει,

Ένα χάδι αγάπης απλώθηκε πάνω μου,

Τα πάντα άλλαξαν στη ζωή μου

Και η ελευθερία έγινε μονοπάτι φυγής προς το Θεό!

Ευχαριστώ την Παναγία γιατί με αγκάλιασε.

Ευχαριστώ την Παναγία για τη ζωή που μου χάρισε!

Ευχαριστώ την Παναγία, τη μητέρα όλου του κόσμου,

που έγινε το έρεισμά μου!

Που περιπλανήθηκε μέσα στη ψυχή μου

και σμιλεύοντας το σκοτάδι μου χάρισε το Φώς!

(Ευαγγελία Ζευγώλη)

Κλαδίσκος τρικουκκιάς με τρικούκκια (καρπούς)

Δενδρύλλιο  τρικουκκιάς σε βουνό της Καστοριάς.
Φθινοπωρινή του εμφάνιση.

Τρικούκκια ή μπράγανα