Επίσκεψη στον εξοχικό ναό του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, στον Γέρμα (+ 1779). Παρασκευή 23 Αυγούστου 2013.

 

Ο ναός του Αγίου Κοσμά στον Γέρμα.
Πανηγυρίζει το Σάββατο 24 Αυγούστου 2013. 

    Ο εθνομάρτυρας άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός (+ 1779) εορτάζει το Σάββατο 24 Αυγούστου 2013. Στα πλαίσια αυτού του εορτασμού του, ο δάσκαλος Γιώργος Τ. Αλεξίου επισκέφτηκε για προσκύνημα, το πρωί της Παρασκευής 23 Αυγούστου 2013, τον πανηγυρίζοντα εξοχικό ναό τού αναφερόμενου αγίου, που βρίσκεται στην ορεινή τοποθεσία "Σταυρός" του Γέρμα, κι έλαβε φωτογραφίες του. Οι φωτογραφίες του αυτές πλαισιώνουν το ακολούθως παρουσιαζόμενο κείμενο, που αναφέρεται στις δύο ιεραποστολικές επισκέψεις  του αγίου Κοσμά του Αιτωλού  στο χωριό Λόσνιτσα (νυν Γέρμας) Καστοριάς, κατά τις δεκαετίες 1760 - 1770.

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στον Γέρμα (18^ος αιών)

1)        Ο μαρτυρικός βίος και το θαυμαστό έργο του.

   Σ τ ί χ ο ι

 Κοσμάς ο Κόσμου κόσμος,, ηδ’ ωραιότης,

 Κόσμον λιπών πρόσκαιρον αγήρω έχει

Θάνεν διά βρόχου Κοσμάς εικάδι Τετάρτη.

Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.
Εικόνα στο ναό του, στον  Γέρμα.

Ο άγιος Κοσμάς γεννήθηκε το έτος 1714, από ευσεβείς γονείς, στο χωριό Μέγα Δένδρον της Αιτωλίας, όπου κι έμαθε τα πρώτα του γράμματα απ’ τον ιεροδιάκονον Ανανίαν Δερβισάνον. Το βαπτιστικό του όνομα  ήταν  Κώστας.  Σε  ηλικία  20  ετών .

πήγε για σπουδές στη φημισμένη σχολή της Ιεράς μονής Βατοπαιδίου Αγίου Όρους. Εκεί διδάχτηκε τα Γραμματικά απ’ τον Π. Παλαμά και τη Λογική απ’ τον Ν. Τζαντούλιο. Μετά την αποφοίτησή του απ’ τη σχολή Βατοπαιδίου ο νεαρός Κώστας χειροτονήθηκε ιερομόναχος στην Ιερά μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους κι έλαβε το μοναχικό όνομα Κοσμάς.

Στο βυζαντινό μοναστήρι του Φιλοθέου πρόσφερε ο ιερέας Κοσμάς τις πολύτιμες υπηρεσίες του επί 20 ολόκληρα έτη. Κατόπιν, σε ηλικία 45 ετών περίπου, πήρε τη μεγάλη απόφαση να βγεί και να κηρύξει στον κόσμο, για να βοηθήσει έτσι τους ομοεθνείς  και ομόπιστούς του, που κινδύνευαν να εξισλαμιστούν με τη βία και  ν’ αφελληνιστούν. Για την πραγμάτωση αυτού του ιερού σκοπού πήγε στην Κωνσταντινούπολη, παρουσιάστηκε στον τότε Οικουμενικό Πατριάρχη Σεραφείμ Β΄(1757-61) και του ανακοίνωσε τον ευσεβή πόθο του. Ο Πατριάρχης αναγνώρισε τη μεγάλη απόφαση – θυσία του ιερομόναχου Κοσμά, πρόβλεψε τ’ αγαθά αποτελέσματά της και γι’ αυτό έδωσε πρόθυμα τη συγκατάθεση κι ευλογία του στον αιτούντα και τον διόρισε μάλιστα ιεροκήρυκα του Γένους.

Μεγάλος ξύλινος Σταυρός
 εμπρός στο ναό του Αγίου Κοσμά, Γέρμα.

Μετά τον εν λόγω διορισμό του, ο άγιος Κοσμάς άρχισε την ιεραποστολική του δράση, οργώνοντας κυριολεκτικά επί 20 έτη την τότε υπόδουλη και δεινοπαθούσα Ελλάδα. Συγκεκριμένα, επισκέφτηκε τη Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία, Ρούμελη, Πελοπόννησο και πολλά νησιά του Αιγαίου και του Ιουνίου πελάγους. Συνολικά πραγματοποίησε τέσσερις μεγάλες περιοδείες στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, αντιμετωπίζοντας πολλούς και θανάσιμους κινδύνους, από Τούρκους κι Εβραίους. Κατά τις περιοδείες του αυτές κήρυξε αμέτρητες φορές τον Θείο λόγο, βάπτισε, εξομολόγησε και κοινώνησε χιλιάδες χριστιανούς, ίδρυσε περισσότερα από 210 ανώτερα (Ελληνικά) σχολεία και 1100 κατώτερα, ανακοίνωσε καταπληκτικές προφητείες, έκανε πάρα πολλά θαύματα και τελικώς οδηγήθηκε στον δι’ αγχόνης μαρτυρικό θάνατο, στις 24 Αυγούστου 1779, στο χωριό Κολικόντασι της Βορείου Ηπείρου.

Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η θαυμαστή ζωή και η καταπληκτική δράση του αγίου Κοσμά του Αιτωλού, του μεγάλου μάρτυρα της Εκκλησίας μας και του Έθνους, που τιμάται δεόντως κατά τα τελευταία έτη απ’ τους χριστιανούς όλης της Ελλάδος, και ιδιαίτερα απ’ τους ευσεβείς Χριστιανούς του Γέρμα και της Καστοριάς.

Απολυτίκιον του αγίου Κοσμά

Θείας πίστεως διδασκαλία, κατεκόσμησας την Εκκλησίαν,

ζηλωτής των Αποστόλων γενόμενος.

Συ γαρ τη θεία αγάπη πτερούμενος, Ευαγγελίου τον λόγον

διέσπειρας. Κοσμά ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε,

δωρήσασθε ημίν το μέγα έλεος.

2)        Οι δύο επισκέψεις του αγίου Κοσμά στον Γέρμα (18^ος αιών)

Ο Γέρμας Καστοριάς,
το αγαπημένο χωριό του αγίου Κοσμά.

Ο ιερομάρτυρας και εθνομάρτυρας Κοσμάς ο Αιτωλός (1714 - 1779) επισκέφτηκε τον Γέρμα δύο φορές, κατά τη Β΄ και Γ΄ περιοδεία του, (1763-73 και 1775-77, αντίστοιχα). Την πρώτη φορά συγκέντρωσε τους κατοίκους του χωριού στην τοποθεσία «Όχτος», τους κήρυξε τις ψυχοσωτήριες «Διδαχές» και τους ανακοίνωσε τις θαυμαστές προφητείες του. Εκεί τότε προγνώρισε, αναζήτησε και βρήκε τον Ι. Τσ., που έπασχε από δαιμονικό νόσημα, (συγκέντρωνε κι έκαιγε ανθρώπινα οστά), τον αποκάλυψε στους συγχωριανούς του, τον θεράπευσε και τέλος, χάρισε σ’ αυτόν και στους απογόνους του την ικανότητα να γιατρεύουν διαστρέμματα άκρων και κατάγματα οστών. Τότε επίσης ίδρυσε το πρώτο σχολείο του Γέρμα και τοποθέτησε σ’ αυτό ως δάσκαλο τον ιερέα Γεώργιο Κατσιάπη.

Η πέτρα όπου πάτησε και κήρυξε ο άγιος Κοσμάς.
Βρίσκεται έξω από το ναό του στον Γέρμα.

Για δεύτερη φορά ο εθναπόστολος Κοσμάς επισκέφτηκε τον Γέρμα τη χρονική περίοδο 1775 - 1777. Κατά την επίσκεψή του αυτή κήρυξε ξανά στους Γερμανιώτες και θεράπευσε αρκετούς ασθενείς τους. Τέλος, τους αποχαιρέτησε για πάντα και αναχώρησε προς το Κωσταράζι. Πρίν την αναχώρησή του όμως, και για να τον θυμόμαστε, όπως είπε, πάτησε σε μια πέτρα και αποτύπωσε θαυματουργικά επάνω της το πέλμα του ανυπόδητου ποδιού του. Η πέτρα αυτή σώζεται σήμερα μισοσπασμένη κι εκτίθεται εμπρός στο νεόδμητο ιερό ναό του, στην τοποθεσία «Σταυρός», αποτελεί δε σεβαστό αντικείμενο για τους πιστούς της γύρω περιοχής, (κατοίκους Βλάστης, Σισανίου, Ναμάτων κ.ά.).

a)        Οι προφητείες του αγίου Κοσμά στον Γέρμα.

Όπως προαναφέρθηκε, ο άγιος Κοσμάς ανακοίνωσε στον Γέρμα πολλές και καταπληκτικές προφητείες του. Μερικές απ’ αυτές παρουσιάζονται αμέσως παρακάτω:

1)        Καλότυχος όποιος ζήσει μετά το μεγάλο πόλεμο, θα τρώγει με ασημένιο κουτάλι.

2)        Θα έρθουν χρόνια, που σιδερένια πουλιά θα πετούν στον ουρανό και θα ρίχνουν φωτιά.

3)        Όταν θ’ ανοίξουν όλες οι στράτες δεν θα υπάρχουν άνθρωποι να τις περπατήσουν.

4)        Θα ’ρθει καιρός, που οι άνθρωποι θα ομιλούν απ’ εδώ και θ’ ακούγονται στην Πόλη.

5)        Αυτός ο ξερόλακκος της «Μπιστεριάς» θα φέρει τόσο νερό, που θα «πνίξει» το μισό χωριό (Περί το έτος 1980 έγινε γεώτρηση στην κοίτη του, βρέθηκε άφθονο νερό και αρδεύεται έκτοτε μ’ αυτό το μισό χωριό).

6)        Το μεγάλο κακό θα ’ρθει απ’ το Βορρά.

7)        Θα έρθουν χρόνια, που πίσω από κάθε γυναίκα θα τρέχει ένα αυλάκι αίμα (Προφητεύεται η πληθώρα των αμβλώσεων της σημερινής εποχής;).

8)        Θα ’ρθει καιρός που θα σκοτώνει αδελφός τον αδελφό (Συνέβη κατά τον τελευταίο πόλεμο 1944 - 1949).

9)        Μη φοβάστε από σεισμό, γιατί βρίσκεστε στον κόρφο της Παναγιάς (Πράγματι, ο Γέρμας βρίσκεται ανάμεσα στις αρχαίες ιερές μονές: Παναγία Κλεισούρας, Άγιο Νικόλαο Τσιριλόβου Μεταμόρφωση του Σωτήρος Δρυόβουνου, Παναγία Σισανίου, και Άγιο Δημήτριο Βλάστης).

10)    Θα ’ρθει καιρός που θα παντρεύονται τ’ αδέλφια μεταξύ τους, γιατί δεν θα γνωρίζονται (Είναι προφητική αναφορά στις πολλές εκτός γάμου γεννήσεις της εποχής μας και στις τραγικές συνέπειές τους;).

11)    Ακόμη και στο κέρατο του βοδιού αν κρύψετε τα γρόσια σας θα τα βρουν και θα τα πάρουν (Η προφητεία αναφέρεται στο φαινόμενο του χρηματικού πληθωρισμού;).

b)            Το σχολείο του Γέρμα.

Ο Εσταυρωμένος Χριστός
στο Ιερό του ναού Αγίου Κοσμά, Γέρμα.

Το σχολείο του Γέρμα ιδρύθηκε απ’ τον εθναπόστολο άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, κατά την εκεί πρώτη επίσκεψή του, γύρω στο έτος 1770. Πρώτος δάσκαλος ορίστηκε απ’ τον Πατροκοσμά ο ιερέας Γεώργιος Κατσιάπης. Από τότε και για εκατό χρόνια περίπου, χρέη δασκάλου στα παιδιά της ενορίας εκτελούσε ο εκάστοτε εφημέριός της. Απ’ το σχολείο αυτό αποφοίτησαν, κατά τον 18^ο και19ο αιώνα, αρκετοί άριστοι μαθητές, οι οποίοι συνέχισαν τις σπουδές τους σ’ ανώτερες Σχολές, έγιναν ελληνοδιδάσκαλοι και δίδαξαν μ’ επιτυχία σε πολλά σχολεία της Δυτ. Μακεδονίας. Ενδεικτικά αναφέρονται: α) Ο Κωνσταντίνος Κατσάνος, που εργάστηκε στην Εράτυρα Κοζάνης και απεβίωσε εκεί σε σχετικά νεαρή ηλικία, περί το έτος 1880. β) Ο Αγγελής Στάκας, ο οποίος δίδαξε στην Καστοριά και στη γενέτειρά του, τον Γέρμα, όπου και πέθανε το 1925, και γ) Ο Αντώνιος Λιάντσης, που δίδαξε στην Καστοριά έως το έτος 1912 και που έδρασε ως μέλος των επιτροπών Μακεδονικού Αγώνα της περιοχής της.

Γιώργος Τ. Αλεξίου

Άποψη του αναφερόμενου ναού
και του περιβάλλοντα χώρου του.

Ο δάσκαλος Γιώργος Αλεξίου
δίπλα στην "πατ(η)σιά" του αγίου Κοσμά.

Πανοραμική άποψη των περιοχών Κεράσοβο και Πόρος
από το ναό του Αγίου Κοσμά Γέρμα.

Η υπαίθρια Τράπεζα του ναού,
δωρεά του κ. Νίκου Αχ. Πρώιου.

Τα Εγκώμια της Θεοτόκου στο μοναστήρι της Μαυριώτισσας. Πέμπτη 15 Αυγούστου 2013.

Ιερείς της Μητρόπολης Καστοριάς ψάλλουν
τα Εγκώμια της Θεοτόκου ενώπιον της εικόνας της.

Το απόγευμα της Πέμπτης 15 Αυγούστου 2013, εορτή της Κοιμήσεως της υπεραγίας Θεοτόκου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καστοριάς κ.κ. Σεραφείμ και ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αριανζού κ.κ. Βαρθολομαίος  τέλεσαν στον πανηγυρίζοντα μητροπολιτικό ναό της πόλης Καστοριάς τον μεθεόρτιο Αρχιερατικό Εσπερινό. Ακολούθως, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Καστοριάς, ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αριανζού, πολλοί κληρικοί της οικείας Μητρόπολης, οι πολιτικοί και δημοτικοί αξιωματούχοι του τόπου, ανώτεροι Αξιωματικοί του Στρατού και της Αστυνομίας και πλήθος κόσμου, μετέφεραν όλοι μαζί πεζή την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Πορφύρας, απ’ τον Μητροπολιτικό ναό Καστοριάς, στην προβλήτα του Σταυρού της Ορεστιάδας λίμνης, και απ’ εκεί, με το καράβι "Ορεστιάς" του Δήμου Καστοριάς, στο Μοναστήρι της Μαυριώτισσας.

Ο Επιτάφιος της Θεοτόκου
στην ιερά μονή της Μαυριώτισσας.

Στην προβλήτα του εν λόγω Μοναστηριού ανέμεναν και υποδέχτηκαν την εικόνα της Παναγίας Πορφύρας με τιμές και ψαλμωδίες και με τη μουσική τής εκεί ευρισκόμενης στρατιωτικής μπάντας, αρκετοί ιερείς και πάρα πολλοί ευσεβείς Καστοριανοί. Αμέσως μετά, η εικόνα μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε σε ξύλινο βάθρο, που ήταν στημένο έξω απ’ το Καθολικό της Μονής. Εκεί, ενώπιόν της, ο οικείος Μητροπολίτης και οι παρόντες Κληρικοί και Ιερομόναχοι έψαλαν τα συγκινητικά Επιτάφια Εγκώμια της Θεοτόκου, παρουσία πάμπολλων κατοίκων κι επισκεπτών της Καστοριάς.

Ακολούθως, η εν λόγω εικόνα της Θεομήτορος αναρτήθηκε μέσα στον ιερό ναό της Παναγίας Μαυριώτισσας, όπου και θα παραμείνει έως την 23^η Αυγούστου, που η Εκκλησία μας εορτάζει την Απόδοση της Κοιμήσεως αυτής (της Θεοτόκου). Κατόπιν θα επιστρέψει στη μόνιμη θέση της, στον Μητροπολιτικό ναό της Καστοριάς.

Αρχιμανδρίτης και ιεροψάλτης αναμένουν
την άφιξη της Παναγιάς Πορφύρας στη Μαυριώτισσα.

Ευσεβείς Καστοριανοί αναμένουν την μεταφορά
της Παναγιάς Πορφύρας στη Μαυριώτισσα.

Το καραβάκι Ορεστιάς μεταφέρει την εικόνα
της Παναγιάς Πορφύρας στη Μαυριώτισσα.

Ο Μητροπολίτης Καστοριάς κ.κ. Σεραφείμ
αποβιβάζεται από το καράβι στη Μαυριώτισσα.

Ιερείς αποβιβάζουν από το καράβι στο μοναστήρι
της Μαυριώτισσας την  εικόνα της Παναγίας Πορφύρας.

Ο Μητροπολίτης Καστοριάς κ.κ. Σεραφείμ και ιερείς
ψάλλουν τα επιτάφια Εγκώμια της Θεοτόκου.

Ο ευσεβής λαός της Καστοριάς
ακούει τα επιτάφια Εγκώμια της Παναγίας.

Η εορτή του 15αύγουστου στο μοναστήρι της Παναγίας Μαυριώτισσας Καστοριάς.

Η ιερά μονή της Παναγίας Μαυριώτισσας ιδρύθηκε κατά τον 11^ο αιώνα από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ τον Κομνηνό. Το καθολικό τής εν λόγω μονής είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου κι ένεκα τούτου εορτάζει και πανηγυρίζει κάθε χρόνο την ημέρα του 15αύγουστου. Εφέτος, ανήμερα του εορτασμού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου - Πέμπτη 15 Αυγούστου 2013 – τις πρωινές ώρες, τελέστηκε πανηγυρική Θεία Λειτουργία από έναν Καστοριανό Αρχιμανδρίτη του Οικουμενικού Θρόνου και από τον σεβαστό ιερέα της αναφερόμενης μονής, τον γνωστό Παπα-Γαβριήλ. Τη θεία Λειτουργία παρακολούθησαν πάμπολλοι φιλέορτοι κάτοικοι της Καστοριάς και αρκετοί ευσεβείς Ρώσοι προσκυνητές, που είχαν προσέλθει εκεί ως περιηγητές. 

Καστοριανοί παρακολουθούν τη Θεία Λειτουργία.

Ρώσοι περιηγητές έξω απ'τον πανηγυρίζοντα ναό. 

Αναμνηστική φωτογραφία δύο Ρωσίδων.

Το υπεραιωνόβιο «Δάσος των Κέδρων» στον Εθνικό Δρυμό των Πρεσπών.

Μεγαλοπρεπής κέδρος στο
εξεταζόμενο δασύλλιο των Πρεσπών

Οι φυσιολάτρες και οι αρχαιόφιλοι κάτοικοι της Καστοριάς και της Φλώρινας, που επισκέπτονται τακτικά την ερατεινή περιοχή των Πρεσπών, για να παρατηρήσουν και απολαύσουν τις ποικίλες φυσικές ομορφιές της και να θαυμάσουν τα σημαντικά βυζαντινά μνημεία της, συναντούν στο ψηλότερο σημείο του δρόμου «Κούλας» – «Ψαράδων» ένα μικρό δάσος υπεραιωνόβιων δέντρων, τα οποία ονομάζονται κέδρα ή βουνοκυπάρισσα ή άρκευθοι. Τα κέδρα αυτά, που περιβάλλουν το εκεί ευρισκόμενο γραφικό ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου, έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 400 ετών και ανήκουν σε δύο υποείδη, στο Juniperus excelsa (Αγριοκυπάρισσο - Άρκευθος η ψηλή), και στο Juniperus foetidissima (Άρκευθος η δυσοσμότατη, Βουνοκυπάρισσο), τα οποία μοιάζουν πολύ μεταξύ τους και απαντώνται συνήθως σε θαμνώδη ή ημιθαμνώδη μορφή. Η δενδρώδης μορφή τους, όπως αυτή των «Ψαράδων», είναι σπάνια στην Ευρώπη και γι’ αυτό το εν λόγω δασύλλιο συμπεριλήφθηκε το έτος 1974 στον Πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Πρεσπών, που προστατεύεται από τη συνθήκη Ραμσάρ.

Για το πρώτο απ’ τα προαναφερόμενα δύο συγγενικά είδη κέδρων, το Juniperus excelsa, αναγράφονται (και) τα εξής στο Διαδίκτυο:

«Juniperus excelsa, Αγριοκυπάρισσο, Άρκευθος η ψηλή. Είναι δένδρο που φθάνει τα 17 μέτρα ύψος, ευθύκορμο, με κόμη κωνική και μικρούς κλαδίσκους πολύ λεπτούς και σχεδόν τετράπλευρους. Είναι λιτοδίαιτο φωτόφιλο είδος, ανθεκτικό στους ανέμους. Το δασύλλιο των κέδρων γύρω απ' το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου Ψαράδων. Το βρίσκουμε στα βουνά της Μακεδονίας και στα νησιά Σαμοθράκη, Θάσο, Μυτιλήνη, Σάμο, Σύρο, Εύβοια, Κρήτη και Κάρπαθο. Έχει φύλλα κατά κανόνα λεπιοειδή, αντίθετα ή σε σπονδύλους ανά τρία, σε σχήμα ρομβοειδές και είναι πυκνά τοποθετημένα στα κλαδιά. Είναι φυτό μόνοικο ή δίοικο με άνθη μονογενή που εμφανίζονται το Μάρτιο με Απρίλιο και είναι ίουλοι, κιτρινωποί τα αρσενικά και πρασινωποί τα θηλυκά. Ο καρπός της υψηλής αρκεύθου είναι ραγοστρόβιλος με χρώμα μελανί όταν ωριμάσει και άσπρο επίχρισμα. Έχει 5-6 γυαλιστερά και καστανωπά σπέρματα. Οι ραγοστρόβιλοι βρίσκονται πολλοί μαζί στα κλαδιά». Ο κέδρος (ο, η, το), το μεγάλο κωνοφόρο και αειθαλές δέντρο, αναφέρεται πολλές φορές στην Αγία Γραφή. Μεταφορικώς εκφράζει ισχύ, ωραιότητα και περηφάνια (Ζαχ. ια΄1, Ιεζ. ιζ΄ 3, 22, λα΄ 3, Αμώς β΄ 9). Ο Προφήτης Ιεζεκιήλ παρουσιάζει και υμνεί τη μεγαλοπρέπειά του ως ακολούθως: Ο ναΐσκος του Αγίου Γεωργίου Ψαράδων στο δρυμό των κέδρων. «…ήταν κέδρος στον Λίβανο με ωραία κλαδιά, και πυκνή σκιά, και ψηλός στο μέγεθος· και η κορυφή του ήταν ανάμεσα σε πυκνά κλαδιά. Τα νερά τον αύξησαν, η άβυσσος τον ύψωσε με τους ποταμούς της, που έρρεαν ολόγυρα από τα φυτά του, και έστελνε τα ρυάκια της σε όλα τα δέντρα τού αγρού. Γι' αυτό, το ύψος του ανέβηκε πιο πάνω από όλα τα δέντρα τού αγρού και τα κλωνάρια του πλήθυναν, και τα κλαδιά του απλώθηκαν εξαιτίας τού πλήθους των νερών, ενώ βλάσταινε. Όλα τα πουλιά τού ουρανού φώλιαζαν στα κλωνάρια του και όλα τα ζώα τού αγρού γεννούσαν κάτω από τα κλαδιά του, και κάτω από τη σκιά του κατοικούσαν όλα τα μεγάλα έθνη. Άρκευθος  η Ψηλή (είδος κέδρου) στο δασάκι των κέδρων Πρεσπών. Ήταν, λοιπόν, ωραίος κατά το μέγεθός του, και κατά την έκταση των κλαδιών του, επειδή οι ρίζες του ήσαν κοντά σε πολλά νερά. Οι κέδροι μέσα στον παράδεισο του Θεού δεν μπορούσαν να τον κρύψουν, τα έλατα δεν εξισώνονταν με τα κλωνάρια του, και οι καστανιές δεν εξισώνονταν με τα κλαδιά του, κανένα δέντρο μέσα στον παράδεισο του Θεού δεν του έμοιαζε ως προς την ωραιότητά του. Τον έκανα ωραίον ως προς το πλήθος των κλαδιών του, ώστε όλα τα δέντρα τής Εδέμ, που ήσαν στον παράδεισο του Θεού, τον ζήλευαν» (Ιεζ. λα΄ 3-9). (Η μετάφραση ελήφθη απ΄ το Διαδίκτυο). Παρουσίαση: Γιώργος Τ. Αλεξίου. Βουνοκυπάρισσο (είδος κέδρου) στο δασάκι των κέδρων Πρεσπών. Ο Καστοριανός δάσκαλος Γιώργος Αλεξίου, τακτικός επισκέπτης και θαυμαστής του θεματικού δάσους, μπροστά σε ένα(ν) κέδρο του. Κέδρα του εξεταζόμενου δάσους. Αγριοκυπάρισσο (είδος κέδρου) στο παρουσιαζόμενο δασάκι. Ο Προφήτης Ιεζεκιήλ που θαύμαζε και ύμνησε τα κέδρα του Λιβάνου. Μοναχικό δενδρώδες κέδρο στο νησάκι Αγίου Αχιλλείου Πρεσπών.

Από την πανέμορφη Καστοριά στη μαγευτική Πρέσπα. Τετάρτη 7 Αυγούστου 2013.

Αψίδες στον ερειπωμένο ναό
του Αγίου Αχιλλείου Πρεσπών.

Η γεωγραφική περιοχή των Πρεσπών είναι φημισμένη σε όλη την Ελλάδα για τις ανυπέρβλητες φυσικές ομορφιές και τις ανεκτίμητες βυζαντινές αρχαιότητές της. Λόγω αυτών των «θησαυρών» της την επισκέπτονται κατά τη διάρκεια του χρόνου πολλοί φυσιολάτρες και αρκετοί αρχαιόφιλοι. Ένας εξ αυτών είναι και ο Καστοριανός δάσκαλος Γιώργος Τ. Αλεξίου, ο οποίος την επισκέφτηκε εφέτος για δεύτερη φορά, κατά την Τετάρτη 7 Αυγούστου 2013.

Το πρωί της ημέρας αυτής, ο αναφερόμενος δάσκαλος ξεκίνησε με το αυτοκίνητό του από την ωραία πόλη Καστοριά, και αφού διέτρεξε την ειδυλλιακή κοιλάδα του Λιβαδοπόταμου Κορεστίων, έφθασε στο λεκανοπέδιο των Πρεσπών, που το στολίζουν οι δύο πανέμορφες λίμνες. Φθάνοντας εκεί στάθμευσε για λίγο στην πλαζ της Κούλας και κατόπιν μετέβη στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου, όπου είδε και θαύμασε τα μεγαλοπρεπή ερείπια του ομώνυμου βυζαντινού ναού, που είχε κτίσει ο Βούλγαρος Τσάρος Σαμουήλ περί τα τέλη του 10^ου αιώνα. Ακολούθως πήγε στο παραλίμνιο χωριό Ψαράδες και γευμάτισε. Αμέσως μετά επισκέφτηκε το ιστορικό χωριό Άγιος Γερμανός και προσκύνησε στον κομψό βυζαντινό ναό του επώνυμού του αγίου, που χρονολογείται στις αρχές του 11^ου αιώνα. Τέλος, το απόγευμα της ίδιας ημέρας επέστρεψε ενθουσιασμένος στην οικία του, στην Καστοριά.

Κατά την περιγραφόμενη ημερήσια εκδρομή του στην Πρέσπα, ο γράφων δάσκαλος Γιώργος Αλεξίου τράβηξε αρκετές φωτογραφίες των αξιοθέατών της. Τις φωτογραφίες αυτές τις παρουσιάζει εδώ, μαζί με το παρόν κείμενο.

Ο ερειπωμένος ναός του Αγίου Αχιλλείου Πρεσπών.

Ο Γιώργος Αλεξίου στο ναό του Αγίου Αχιλλείου.

Τάφοι βυζαντινών αρχόντων (;) στον Άγιο Αχίλλειο.

Πληροφοριακό κείμενο
για το ναό του Αγίου Αχιλλείου.

Η Παναγία. Σύγχρονο ανάγλυφο
στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου.

Παλαιά οικία στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου.

Η πλωτή γέφυρα που ενώνει το νησί "Άγιος Αχίλειος"
 με την απέναντί του ξηρά.

Η λωρίδα γης που χωρίζει τη Μικρή από τη Μεγάλη Πρέσπα.

Νούφαρα στη Μικρή Πρέσπα.

Λιμναία λιβάδια της Μικρής Πρέσπας.

Άποψη του χωριού "Ψαράδες".

Η κεντρική οδός στο χωριό Ψαράδες.

Η πλατεία του χωριού Ψαράδες.

Ο κολπίσκος των Ψαράδων.

Γευματίζων στους Ψαράδες.

Η πλατεία του χωριού Ψαράδες.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου
και το δάσος των αιωνόβιων κέδρων στους Ψαράδες.

Αιωνόβιο κέδρο του Αγίου Γεωργίου.

Η μεγάλη Πρέσπα και στο βάθος η Μικρή Πρέσπα.

Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Γερμανού Πρεσπών.
11ος αιών.